BOT Tân Cang (Đồng Nai) - Bài 1: Bất cập từ quy hoạch?

Một dự án 2 chủ đầu tư

Cụm mỏ đá Tân Cang, xã Phước Tân, TP Biên Hoà (Ảnh chụp Google maps)

Khu vực mỏ đá Tân Cang (Ấp Tân Cang và Ấp Miễu, xã Phước Tân, TP Biên Hoà) có diện tích hơn 400 ha, trữ lượng hơn 160 triệu m3, hiện có 10 mỏ đang khai thác. Trước đây tất cả các xe tải ra vào khu mỏ đá Tân Cang đều phải lưu thông trên đường Đinh Quang Ân để ra Quốc lộ 51. Theo thời gian dân cư sinh sống hai bên đường Đinh Quang Ân trở nên đông đúc cùng với việc lượng xe tải chở vật liệu xây dựng ra vào các mỏ đá hoạt động liên tục khiến đường xuống cấp, gây ô nhiễm, xảy ra nhiều tai nạn giao thông...

Do đó, việc đầu tư tuyến đường chuyên dùng để phục vụ cho việc vận chuyển vật liệu xây dụng từ các mỏ đá ra bên ngoài được UBND huyện Long Thành đề xuất vào năm 2008.

Người dân chặn xe tải chở vật liệu xây dựng khiến các doanh nghiệp khai thác mỏ đá điêu đứng (Ảnh Hải Dương)

Cụ thể, ngày 10/9/2008, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành văn bản số 2973 về việc, Quyết định giới thiệu địa điểm cho Ban Quản lý dự án (BQL DA) huyện Long Thành lập dự án đầu tư xây dựng tuyến đường chuyên dùng để vận chuyển khoáng sản tại xã Tam Phước và xã Phước Tân, huyện Long Thành, với diện tích đất khoảng 86.640,9m2 đất. Vị trí, ranh giới khu đất được xác định theo sơ đồ giới thiệu địa điểm 1355/BĐĐC tỷ lệ 1/5000 do Trung tâm Kỹ thuật Địa chính - Nhà đất đồng xác lập.

Theo tài liệu PV có được thì dự án do BQL DA huyện Long Thành làm CĐT, nguồn vốn đầu tư do các doanh nghiệp tham gia dự án đóng góp kinh phí cũng như phí duy tu bảo dưỡng tuyến đường chuyên dùng này khi đi vào khai thác; Cụ thể mỗi đơn vị đã đống góp 300 triệu đồng từ thời điểm cuối năm 2008 đến đầu năm 2009 để thực hiện công tác: khảo sát, xác định hướng tuyến, thiết kế...

Tuy nhiên, khi mở rộng địa giới hành chính của TP Biên Hoà thì các mỏ đá ở xã Phước Tân và xã Tam Phước không còn thuộc huyện Long Thành. Sau đó, việc đầu tư tuyến đường chuyên dùng này được chuyển từ hình thức các doanh nghiệp khai thác mỏ đá đóng góp sang hình thức BOT; giao cho Hợp tác xã An Phát làm CĐT nhưng lại không thông qua các doanh nghiệp khai thác mỏ đá.

Điều đáng nói khi bà Phan Thị Mỹ Thanh Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội (thời điểm này bà Thanh là Phó Chủ tịch UBND tỉnh) ký quyết định giao cho HTX An Phát làm CĐT dự án BOT đường chuyên dùng vận chuyển vật liệu xây dựng tại xã Phước Tân và xã Tam Phước thì Quyết định giao BQL DA huyện Long Thành làm CĐT cùng các doanh nghiệp khai thác mỏ đá tham gia góp vốn vẫn không được huỷ bỏ.

Kết nối tuyến đường chuyên dùng vận chuyển vật liệu xây dựng chưa hoàn chỉnh (Ảnh Hải Dương)

Dùng tiền ngân sách chi trả bồi thường

Trong Quyết định giới thiệu địa điểm thì BQL DA huyện Long Thành có trách nhiệm lập dự án đầu tư xây dựng trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền duyệt theo quy định, liên hệ Sở TN&MT tỉnh để được hướng dẫn đo đạc lập bản đồ, địa chính khu đất làm cơ sở cho việc lập dự án đầu tư xây dựng và giao đất chính thức.

Mặt khác, UBND huyện Long Thành có trách nhiệm lập phương án tổng thể bồi thường, giải phóng mặt bằng trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định, thông báo chủ trương thu hồi đất của Nhà nước cho các đối tượng sử dụng đất biết để có kế hoạch sản xuất, di dời cho phù hợp và thực hiện những quy định tại Khoản 2 Điều 39 Luật Đất đai năm 2003.

UBND huyện Long Thành chỉ đạo, đối với công tác bồi thường của dự án. Sau khi đã có Quyết định phê duyệt phương án bồi thường tổng thể của UBND tỉnh Đồng Nai. UBND huyện Long Thành sẽ chỉ đạo Hội đồng bồi thường huyện lập phương án bồi thường chi tiết và trình duyệt trong thời gian sớm nhất. Trên cơ sở Quyết định phê duyệt phương án bồi thường chi tiết dự án của cấp có thẩm quyền, BQL DA huyện là đơn vị CĐT đại diện cho các doanh nghiệp sẽ có thông báo cho từng đơn vị số tiền phải nộp để chi trả công tác bồi thường cũng như triển khai thi công dự án.

Do nguồn kinh phí xây dựng tuyến đường chuyên dùng là nguồn góp của các doanh nghiệp. Do đó, UBND huyện Long Thành thống nhất mở tài khoản giao dịch tại Ngân hàng để hoạch toán độc lập riêng cho dự án, không ảnh hưởng và phụ thuộc ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, trong văn bản số 2520/UBND-KT của UBND tỉnh Đồng Nai ngày 04/04/2013 do bà Phan Thị Mỹ Thanh ký lại chấp thuận, hỗ trợ từ ngân sách tỉnh đối với phần kinh phí bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án BOT đường chuyên dùng vận chuyển vật liệu xây dựng tại xã Phước Tân và xã Tam Phước.

Nguyễn Lánh - Hải Dương