Di tích Trạng Trình (Hải Phòng): Loạn dịch vụ viết sớ chữ nho dịch không ra nghĩa

Một tờ “sắc lệnh giáo dục” với 2 hàng chữ nho ghi 2 bên được bán với giá 50.000 đồng

Những hiện tượng đó, diễn ra khiến nhiều du khách tới tham quan khu di tích rất bức xúc.

Loạn cảnh “ông thầy” bán sớ

Đã từ lâu, trong tiềm thức của mỗi người dân Hải Phòng và các du khách thập phương, đền Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm nổi tiếng với sự linh thiêng trong ứng thí, học hành, công danh, chức vị...

Do đó, vào những ngày này, tới Khu di tích Đền Trạng - sẽ dễ dàng bắt gặp cảnh rất đông phụ huynh, học sinh và du khách thập phương đến vãn cảnh, làm lễ cầu công danh, cầu mong thi cử, học hành đỗ đạt và mua được chữ thánh hiền.

 Tờ sớ với hàng chữ nho viết bằng mực bút bi không rõ nghĩa

Tại đây, du khách sẽ phải bỏ ra chừng 100.000 đến vài trăm nghìn đồng là có thể sở hữu các loại “ấn thánh”, “sớ khấn”, “sắc lệnh giáo dục”, với các kiểu  đáp ứng đủ nhu cầu của khách…

Cùng với đó là nạn chèo kéo, hễ thấy khách đến, những người bán hàng ngay lập tức xông ra chào mời đon đả, mời chào với đủ loại bùa, ấn, trạch; hình chữ nhật, hình vuông, to có, nhỏ có, bằng giấy có, bằng vải có.

Thậm chí, có loại hình vuông, bé xíu kích cỡ khoảng 4 x 4 cm mà theo người bán hàng là dùng để cho vào ví hay bỏ túi cho thêm “thiêng” (!).

Theo quan sát của PV, các hoạt động trên chỉ diễn ra tại khu cổng đá vào khu di tích, hoạt động của các “ông thầy” viết sớ “tác nghiệp” với việc hỏi nhanh tên, tuổi, quê quán, điều cầu xin của khách hàng rồi ngay lập tức thông tin được điền vào những khoảng trống bằng bút bi trên giấy sớ với nhiều dòng chữ nho đã được in sẵn.

Khách hàng muốn gì thì thầy viết sớ đáp ứng đủ, nhanh và gọn. Tất cả những điều cầu xin đều được quy vào mấy nội dung: Học hành, tài lộc, công danh, sức khỏe, tai qua nạn khỏi… Những “ông thầy” này còn giải thích thêm những chữ nho trong sớ là lời khấn chung của kinh phật nên các sớ đều giống nhau, khách không cần phải biết (?!)

Viết xong, sớ được nhét vào phong bì dài màu vàng và dặn phải sắm thêm chữ các kiểu mà khách đến khu di tích có thể mua luôn ở quán của thầy. Các “ông thầy” nói bao nhiêu, từ 70.000 đến vài trăm nghìn một lễ (sớ), người mua cũng chỉ biết móc túi ra trả đủ ngần ấy tiền... mới “thiêng” (!).

 Dịch vụ viết sớ vào mùa trong dịp thư cử cuối năm

Một du khách cho biết: Tờ “sớ” cầm trên tay vừa mua được, mỗi tờ có giá 50.000 đồng, “sắc lệnh” 30.000 - 50.000 đồng, chưa kể “bùa”, chữ nghĩa các kiểu. Người này cũng cho biết, bình thường bên ngoài tờ sớ này chỉ có giá 10.000 đồng, nhưng đã đến đây rồi thì đắt, rẻ cũng không thành vấn đề nữa.

Ông Lê Văn Kiều, Trưởng ban quản lý Di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm cho biết: Qua tình hình thực tế và phản ánh của du khách thập phương, Ban quản lý đã nắm được tình hình, lãnh đạo ban đã mời các trường hợp trên vào làm việc để nhắc nhở, yêu cầu không thực hiện các hoạt động như trên.

Đồng thời, làm công văn gửi UBND xã Lý Học, đề nghị địa phương chủ trì và phối hợp với ban: Tổ chức ký cam kết, thu giữ tang vật và xử lý nghiêm những cá nhân vi phạm theo quy định của địa phương để răn đe, lập lại trật tự, ổn định tình hình hàng quán và ANTT tại khu vực.

Dịch không ra nghĩa...

Theo cụ Trần Văn Vọng (người làm lễ tại khu di tích), tình trạng sớ kèm theo bùa (sắc lệnh giáo dục) thật ra được cải biến từ bùa trấn trạch tại đền Trần Nam Định. Tình trạng này, xuất hiện từ năm 2017 và rộ lên thời điểm trước mùa thi năm 2018. 

Đem tờ sớ và nội dung tấm “bùa” (sắc lệnh giáo dục) trao đổi với nhà sử học Ngô Đăng Lợi thì được biết, những chữ nho viết trên sớ không rõ nghĩa, người viết sớ là người không am hiểu chữ Hán nên mới viết ra những nét như thế. Những chữ viết đó nét không đúng, không đủ nên không thể dịch được ra chữ gì.

Để phát huy những giá trị của Di tích quốc gia đặc biệt đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm, thiết nghĩ, xã Lý Học (Vĩnh Bảo) là cơ quan được UBND huyện Vĩnh Bảo giao nhiệm vụ về quản lý dịch vụ hàng quán tại khu di tích cần phối hợp với Ban quản lý di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm quản lý chặt chẽ tình trạng bán hàng rong, chèo kéo khách, xem bói và bán “bùa” tại khu di tích, đảm bảo theo các quy định.

Đồng thời, cần có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy chế “về việc quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm”.

Vũ Duyên