Doanh nghiệp phải “bôi trơn” xin giấy phép khai thác khoáng sản

THCL Tại Hội thảo “Minh bạch trong lĩnh vực khoáng sản: Đo lường từ khoảng cách chính sách đến thực tiễn”, đại diện VCCI cho biết, nhiều DN đã phải trả nhiều chi phí không chính thức để có được giấy phép khai thác.

Ngày 21/3, tại Hà Nội diễn ra Hội thảo “Minh bạch trong lĩnh vực khoáng sản: Đo lường từ khoảng cách chính sách đến thực tiễn” do Hội Địa chất Kinh tế và Ban Pháp Chế thuộc Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và các tổ chức thành viên Liên minh khoáng sản phối hợp tổ chức.

Ảnh minh họa

Theo số liệu thống kê của Bộ Tài chính, số thu thuế tài nguyên (không tính dầu khí), trong giai đoạn 2011 - 2013 chỉ đạt 0,9 - 1,1% tổng thu Ngân sách Nhà nước. Nhiều địa phương, số thu thuế tài nguyên thậm chí không đủ cho chi phí quản lý nhà nước đối với hoạt động khoáng sản.

Năm 2013, Viện Quản trị Tài nguyên Thiên nhiên đã đánh giá Việt Nam chỉ đứng thứ 41/58 quốc gia và xếp hạng “yếu” trong đánh giá mức độ minh bạch trong ngành công nghiệp khai khoáng.

Tại Hội thảo, nhiều vấn đề bất cập về khai thác khoáng sản được chỉ. Cụ thể, Luật khoáng sản 2010 đã có nhiều quy định nhằm tăng cường tính minh bạch hoạt động quản lý, khai thác, kinh doanh khoáng sản nhưng thực tế triển khai chưa được như kỳ vọng. Trong đó, quy định thực hiện đấu giá quyền khai thác khoáng sản nhưng lại không quy định rõ tiêu chí, dẫn đến việc lựa chọn DN nhiều khi không có đủ năng lực thực hiện.

Đáng chú ý là quy định hiện nay cũng không yêu cầu công khai quá trình cấp phép, từ thông tin DN đăng ký cấp phép cho đến DN được lựa chọn cấp phép, nên mức độ minh bạch trong quá trình cấp phép rất hạn chế và thiếu tính cạnh tranh.

Đại diện VCCI cho biết, nhiều DN đã phải trả nhiều chi phí không chính thức để có được giấy phép khai thác. Ngay cả khi các quy định đấu giá được kỳ vọng sẽ được áp dụng đại trà để giảm thiểu cơ chế xin - cho nhưng tới nay, số trường hợp thực hiện đấu giá vẫn là con số khá khiêm tốn.

Ông Nguyễn Minh Đức, Phòng Pháp chế (VCCI) cho biết, qua phát phiếu thăm dò, lấy ý kiến từ các DN cho thấy, chi phí không chính thức của các doanh nghiệp khoáng sản luôn cao hơn từ 2% trở lên so với các DN khác, ngành khoáng sản cũng bị thanh tra môi trường cao hơn, với tỷ lệ hơn 61% so với các ngành khác.

Hoan Nguyễn