Đồng Nai: Chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1 là việc cấp bách, không thể trì hoãn thêm

Tỉnh ủy Đồng Nai vừa có buổi làm việc với các ngành trong tỉnh về việc di dời Khu công nghiệp Biên Hòa I. Đây là vấn đề đã được Đồng Nai bàn bạc từ nhiều năm qua, song vì không đưa ra được thời gian cụ thể đóng cửa khu công nghiệp nên việc di dời vẫn dậm chân tại chỗ.

Ông Nguyễn Phú Cường, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai cho biết, hiện nay, di dời Khu công nghiệp Biên Hòa I là vấn đề cấp bách, không thể trì hoãn thêm. Bởi hơn 1 triệu người dân Biên Hòa và hàng triệu dân các tỉnh Đồng Nam bộ phụ thuộc vào nước sông Đồng Nai nhưng do các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Biên Hòa I xả thải ra sông, khiến nguồn nước bị ô nhiễm.

Được biết, đề án chuyển đổi công năng Khu công nghiệp Biên Hòa I chậm trễ là do ngành chức năng của Đồng Nai mãi loay hoay, không đưa ra được thời điểm cụ thể đóng cửa khu công nghiệp này.

Một góc Khu công nghiệp Biên Hòa I (Nguồn: Báo Đồng Nai)

Năm 2009, trên cơ sở đề xuất của Uỷ ban nhân dân tỉnh Đồng Nai, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương chuyển đổi công năng khu công nghiệp này. Theo đó, tỉnh Đồng Nai đề ra chủ trương trên với mục đích đưa diện tích đất của khu công nghiệp này thành địa điểm thương mại – dịch vụ, thực hiện mục tiêu phát triển đô thị, mở rộng cửa ngõ phía đông thành phố Biên Hoà và giải quyết tình trạng ô nhiễm sông Đồng Nai.

Khu công nghiệp Biên Hòa I (trước đây là Khu kỹ nghệ Biên Hoà) nằm ở phường An Bình, thành phố Biên Hoà, giáp sông Đồng Nai, được xây dựng từ năm 1963 trên diện tích 323ha và là khu công nghiệp được xây dựng sớm nhất ở Việt Nam. Sau hơn 50 năm hoạt động, đến nay Khu công nghiệp Biên Hòa I đã xuất hiện nhiều hạn chế, đó là mỗi ngày các doanh nghiệp đang hoạt động tại đây xả hơn 9.000 m3 nước thải, trong đó chỉ có khoảng 1.000 m3 được đấu nối qua Khu công nghiệp Biên Hòa II để xử lý, phần còn lại được các doanh nghiệp tự xử lý rồi xả trực tiếp ra sông Đồng Nai. Ngoài ra, hoạt động của doanh nghiệp còn phát sinh chất thải, khí thải làm ô nhiễm môi trường.

Mục đích chuyển đổi công năng Khu công nghiệp Biên Hoà I là để bảo vệ môi trường, bảo vệ sông Đồng Nai – nguồn cung cấp nước sinh hoạt cho hơn 20 triệu dân ở thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu. Ông Nguyễn Phú Cường, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai cho biết, hơn 10 năm trước, Đồng Nai có đề án di dời khu công nghiệp Biên Hòa I. Đề án này mang lại lợi ích to lớn, giải quyết được vấn đề ô nhiễm môi trường và chỉnh trang, phát triển thành phố Biên Hòa song tỉnh thực hiện đề án quá chậm.

Để đẩy nhanh di dời Khu công nghiệp Biên Hòa I, Đồng Nai sẽ chấm dứt cho thuê và thu hồi đất của những doanh nghiệp đã hết hạn thuê đất. Với doanh nghiệp còn thời hạn thuê đất, tỉnh đưa vào danh sách thực hiện bồi thường để họ sớm chuyển đi.

Để giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường, tỉnh Đồng Nai yêu cầu đến cuối năm 2022 sẽ đóng cửa Khu công nghiệp Biên Hòa I. Trước ngày 31/12/2022, tất cả doanh nghiệp phải chấm dứt hoạt động tại đây.

Việc di dời KCN này sớm sẽ giúp bảo vệ môi trường, nhất là nguồn nước sông Đồng Nai

Theo đề án của Sonadezi, sẽ có 3 phương án bố trí, sắp xếp các vị trí đất ở, đất thương mại, dịch vụ, trung tâm hành chánh... tại KCN Biên Hòa 1 sau khi di dời các nhà máy.

Trong đó, phương án 1 có đất ở, đất ở kết hợp thương mại dịch vụ khoảng 114 ha (chiếm 29,7%), đất công cộng dịch vụ gần 99 ha, đất giao thông gần 62 ha, còn lại là đất dành cho cây xanh, du lịch, giáo dục.

Phương án 2, giảm đất ở kết hợp thương mại xuống còn 25%. Tăng đất công công dịch vụ, hành chánh từ 30% (phương án 1) lên 35%.

Ở phương án 3, giảm đất ở kết hợp với thương mại dịch vụ còn 22%, tăng đất công cộng dịch vụ, đất hành chánh, an ninh lên 37% diện tích đất toàn khu.

Một loạt các dự án hạ tầng kết nối như QL1, QL51, đường sắt trên cao Metro, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu… đã và đang được xây dựng tạo điều kiện để KCN Biên Hòa 1 có thể trở thành khu đô thị thương mại, dịch vụ, là trung tâm của TP. Biên Hòa nói riêng và tỉnh Ðồng Nai nói chung.

Thực hiện sự chỉ đạo của tỉnh Đồng Nai về việc di dời và chuyển đổi công năng, Sonadezi đã xây dựng đề án trên toàn bộ diện tích KCN Biên Hòa 1 hiện hữu là 324 ha. Số vốn dự kiến cho đề án chuyển đổi hơn 15.000 tỷ đồng, trong đó riêng vốn đền bù, giải phóng mặt bằng gần 7.500 tỷ đồng và chi phí xây dựng hạ tầng khoảng 2.000 tỷ đồng.

Theo tìm hiểu, Khu công nghiệp Biên Hòa I ra đời năm 1963, tổng diện tích 323ha. Mỗi ngày, các doanh nghiệp đang hoạt động tại đây xả hơn 9.000m3 nước thải. Trong đó, chỉ có khoảng 1.000m3 được đấu nối qua Khu công nghiệp Biên Hòa II để xử lý, phần còn lại các doanh nghiệp tự xử lý rồi xả trực tiếp ra sông Đồng Nai. Năm 2009, trên cơ sở đề xuất của UBND tỉnh Đồng Nai, Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương chuyển đổi công năng khu công nghiệp này.

Tại Khu công nghiệp Biên Hòa I hiện có khoảng 80 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó có 40 doanh nghiệp có hợp đồng thuê đất đến năm 2051.

Mặc dù khi di dời, Đồng Nai đã đưa ra chính sách hỗ trợ, song nhiều doanh nghiệp do đặc thù, nên khi chuyển đi là phải đầu tư lại từ đầu, chi phí rất lớn. Ngoài ra, đến địa điểm mới, doanh nghiệp sẽ phải ngừng sản xuất, nhiều khả năng sẽ mất khách hàng. Bởi khách hàng của các doanh nghiệp là nhà cung cấp, phân phối chứ không phải người tiêu dùng thông thường.

Hiện Khu công nghiệp Biên Hòa I đã có quy hoạch 1/2.000 và đang tiến hành làm quy hoạch 1/500. Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai đang tiến hành gặp gỡ các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Biên Hòa I thông báo thời hạn phải đóng cửa di dời, giới thiệu cho doanh nghiệp nơi chuyển đến, giá đất ở nơi sẽ tới để họ có sự chuẩn bị trước. Đồng thời, công bố rộng rãi để mọi người dân trên địa bàn biết về quy hoạch 1/2.000 của Khu công nghiệp Biên Hòa I.

Dự kiến, trung tâm hành chính tỉnh Đồng Nai sẽ di dời về Khu công nghiệp Biên Hòa 1 và được xây dựng trên diện tích gần 20 ha. Dự án có hơn 161 ha đất kinh doanh, đất ở. Từ năm 2018 đến 2020, xây dựng phía tây nam và một phần khu vực phía đông bắc khu đất quy hoạch rộng gần 60 ha. Từ năm 2021 đến 2023, khoảng 152 ha xây dựng khu vực phía tây dọc bờ sông Cái, khu vực trung tâm và phía đông bắc. Từ năm 2023 đến 2025, xây dựng toàn bộ khu vực còn lại.

Hải Đăng