Đưa Huế đi xa - qua trang phục cung đình

Giới thiệu bộ sưu tập trang phục cung đình Huế tại Hà Nội

Từ ngày 4 - 16/9, chị Nguyễn Thị Đoan Trang là một trong 3 đại diện của Việt Nam được mời tham gia triển lãm, giới thiệu những giá trị văn hóa dân tộc tại đất nước Hàn Quốc. Hai đại diện khác tiêu biểu về pháp lam và gỗ, Đoan Trang sẽ giới thiệu về bộ sự tập trang phục cung đình Huế do chính tay chị thực hiện.

Thời Nguyễn, triều đình ban hành những quy định rất chi tiết và chặt chẽ về trang phục cho từng hạng người trong xã hội, dựa theo các tiêu chí về chất liệu, màu sắc, cách may hay họa tiết trang trí. Theo nhà nghiên cứu Trần Đức Anh Sơn, khi biên soạn bộ điển lệ nổi tiếng của triều Nguyễn, Khâm định Ðại Nam hội điển sự lệ, các sử quan của triều đình đã dành quyển 78 và quyển 242 để bàn về việc ăn mặc của các bậc đế, hậu, hoàng tử, công chúa, quan lại…, từ trang phục dùng trong các dịp triều lễ, khánh tiết, tết nhất, cho đến thường phục. Đề tài trang trí, sự phân chia thứ bậc theo chủ đề được tuân thủ nghiêm ngặt.

Một số bộ trang phục cung đình Huế nguyên bản quý hiếm đang được lưu giữ, bảo quản tại các bảo tàng lịch sử, bảo tàng cung đình và các nhà sưu tập tư nhân. Tuy số lượng không nhiều, nhưng những di sản thời trang này là nguồn cảm hứng để nhiều nghệ nhân tâm huyết lấy làm cơ sở tái tạo phục hồi trang phục cung đình Huế xưa. Chị Nguyễn Thị Đoan Trang là một trong những con người tâm huyết ấy và đã tạo nên bộ sưu tập trang phục cung đình Huế gồm 15 bộ với nhiều thứ bậc khác nhau.

Hnh thành tác phẩm phải qua rất nhiều khâu

Xuất phát là một giáo viên Anh ngữ, nhưng vì niềm đam mê với việc trang trí áo dài truyền thống nên cơ duyên nghề nghiệp đã chuyển Nguyễn Thị Đoan Trang thành nữ chủ nhân của DNTN thêu may Đoan Trang. Hiện doanh nghiệp của chị đã là một trong những đơn vị trang trí, tư vấn thiết kế áo dài lớn nhất tại tỉnh Thừa Thiên Huế.

Hỏi về cội nguồn ý tưởng cho ra đời bộ sưu tập trang phục cung đình ấy, chị chia sẻ: “Mình tự hào về TP. Huế đẹp và mộng mơ. Tiếc rằng, sau mỗi kỳ Festival, Huế lại trầm lắng. Điều đó cứ thôi thúc mình phải làm gì đó để Huế luôn đẹp và phong phú giá trị các văn hóa trong mắt du khách. Chọn thực hiện bộ trang phục cung đình Huế vì phù hợp với nghề nghiệp và muốn góp sức để giới thiệu với giới trẻ, du khách về thời trang đặc sắc của một triều đại”.

 Trong các năm 2015 và 2016, bộ sưu tập này đã được chị Đoan Trang đem triển lãm và giới thiệu tại Malaysia và thủ đô Hà Nội. Tại các triển lãm, bộ sưu tập thu hút được sự quan tâm chú ý của rất đông khách thập phương.

Để thực hiện xong bộ sưu tập, Đoan Trang kiên trì trong nhiều năm liền. Chị tìm tòi tư liệu về trang phục cung đình Huế qua sách vở, internet và những người có kinh nghiệm đi trước. So sánh với những mẫu trang phục cung đình nguyên bản, chị Trang tự đánh giá sản phẩm thực hiện không thể giống hoàn toàn, nhưng “cơ bản là giống”.

Những chi tiết mà chị không thể “theo” được đó chính là tông màu chính xác, chất liệu vải và chất liệu chỉ thêu. Còn lại mọi chi tiết hoa văn đều được nữ chủ nhân nghiêm túc tuân thủ theo tinh thần càng giống nguyên bản càng tốt. Đó cũng là cách mà chị muốn “kể” về những quy định nghiêm ngặt về họa tiết trang trí theo thứ bậc trên trang phục cung đình xưa”.

Áo Vua

Để đưa Huế đến với nhiều nước, chị Đoan Trang ấp ủ nhiều ý tưởng và rất háo hức thực hiện. Mọi thứ còn cần thêm thời gian, nhưng điều chị trăn trở nhất hiện nay là tiếng nói của mình về trang phục cung đình Huế đang trôi nổi ngoài thị trường chưa được chú ý.

Chị ngậm ngùi: “Rất nhiều nơi ở Huế làm “cơm vua” và cung cấp dịch vụ mặc trang phục cung đình cho du khách. Nhưng tìm hiểu rồi mới biết, những bộ trang phục đang được sử dụng theo những dịch vụ ấy chỉ giống một phần rất nhỏ so với nguyên bản”.

 Hữu Văn