Hàng loạt sai phạm trong CPH cảng Quy Nhơn, kiểm điểm tổ chức, cá nhân có liên quan

Đây là thông tin được Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông xác nhận tại cuộc họp báo thường kỳ quý III/2018 của Bộ GTVT.

Cụ thể, Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu HĐTV, Ban giám đốc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines); Vụ Quản lý doanh nghiệp tổ chức kiểm điểm với tập thể lãnh đạo, cá nhân (qua các thời kỳ) có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm được nêu trong Kết luận số 1566, đồng thời đề xuất Bộ GTVT xử lý trách nhiệm theo quy định. Kết quả kiểm điểm phải gửi về Bộ GTVT trước ngày 20/10/2018.

Cảng Quy Nhơn (Ảnh minh họa)

Trước đó, ngày 17/9, tại Kết luận số 1566, Thanh tra Chính phủ khẳng định, việc CPH, thoái hết vốn nhà nước tại Công ty TNHH MTV cảng Quy Nhơn (cảng Quy Nhơn) thực hiện không đúng với Đề án tái cơ cấu Vinalines giai đoạn 2012 - 2015 đã được Ban Cán sự Đảng Chính phủ trình, Bộ Chính trị thông qua, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 276/QĐ - TTg ngày 4/2/2013.

Theo đó, cảng Quy Nhơn nằm trong danh mục 5 cảng biển mà Nhà nước nắm giữ 75% vốn điều lệ khi cổ phần hóa. Vì vậy, việc Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) cho phép Vinalines chuyển nhượng 75,01% cổ phần thuộc sở hữu Nhà nước theo phương thức thỏa thuận trực tiếp khi không báo cáo, chưa được Thủ tướng Chính phủ cho phép là vi phạm quy định tại Nghị định số 71/2013/NĐ - CP về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý tài chính đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và Thông tư số 220/2013/TT - BTC hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 71/2013/NĐ-CP.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT xem xét, hủy bỏ 2 văn bản gồm: Văn bản số 16937/BGTVT - QLDN ngày 27/12/2014 và Văn bản số 6327/BGTVT - QLDN ngày 20/5/2015 vì có nội dung trái thẩm quyền, vi phạm quy định của pháp luật.

Bộ GTVT cũng được kiến nghị chủ trì, chỉ đạo, thực hiện việc thu hồi 75,01% cổ phần tại cảng Quy Nhơn về sở hữu nhà nước, đảm bảo Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối tại doanh nghiệp cảng biển này theo Quyết định số 276/QĐ - TTg; chỉ đạo Vinalines xem xét, xử lý việc bán 10% cổ phần khi CPH cho Công ty Hợp Thành theo điểm 2.2, Mục 2, Hợp đồng số 01/CDDCL.

Về xử lý trách nhiệm đối với Bộ GTVT, Thanh tra Chính phủ đề nghị, căn cứ Kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT chủ trì kiểm điểm, xử lý nghiêm trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với các tập thể, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý có liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm trong quá trình thực hiện CPH, thoái vốn nhà nước tại Cảng Quy Nhơn nêu tại Kết luận thanh tra.

Bộ GTVT chỉ đạo Vinalines theo thẩm quyền kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tập thể, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm, trong đó có: Ban Chỉ đạo CPH và Tổ giúp việc, trong đó trách nhiệm chính thuộc về Trưởng ban Chỉ đạo và Tổ trưởng Tổ giúp việc đối với những khuyết điểm, vi phạm nêu tại Kết luận thanh tra; Nguyên Tổng giám đốc và nguyên Kế toán trưởng Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn đối với khuyết điểm, vi phạm trong việc trích khấu hao TSCĐ không đúng quy định, dẫn đến giảm nguồn thu NSNN về thuế TNDN, giảm nguồn thu của Vinalines từ lợi nhuận trong giai đoạn thực hiện cổ phần hóa.

Cảng Quy Nhơn được hình thành năm 1976, do Cục Đường biển (Bộ GTVT) quản lý. Đến năm 1993, Bộ GTVT quyết định thành lập doanh nghiệp Nhà nước Cảng Quy Nhơn. Năm 2009, cảng trực thuộc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines), đổi tên là Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn. Tháng 7/2013, Vinalines phê duyệt phương án cổ phần hóa, chuyển Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn thành Công ty CP Cảng Quy Nhơn (QNP).

Tháng 6/2015, Vinalines bất ngờ chuyển nhượng đợt 2 với 10,5 triệu CP, tương đương 26,01% tỷ lệ sở hữu QNP cho Công ty CP Đầu tư khoáng sản Hợp Thành. Đến tháng 9/2015, Vinalines tiếp tục bán toàn bộ phần vốn còn lại trong QNP (19,8 triệu CP với tỷ lệ 49%) cho Công ty Hợp Thành, giúp doanh nghiệp này tăng tỷ lệ nắm giữ QNP lên 86,23% với tổng trị giá 440 tỷ đồng.

Nhận định vụ mua bán này có dấu hiệu làm thất thoát tài sản Nhà nước, tháng 4/2017, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị thanh tra lại toàn bộ quá trình cổ phần hóa QNP. Sau đó, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra. Đến cuối tháng 7/2017, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp tục chỉ đạo khẩn trương thanh tra, kết luận rõ đúng sai trong việc cổ phần hóa cảng Quy Nhơn.

Ngày 17/9/2018, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra cho thấy việc cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại cảng Quy Nhơn, Bộ Giao thông - Vận tải, Vinaline, Ban chỉ đạo cổ phần hóa, Tổ giúp việc, Công ty TNHH MTV Cảng Quy Nhơn và các cơ quan, đơn vị có liên quan đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm.

Hải Đăng