Mô hình trồng rau hữu cơ – hướng đi mới cho người nông dân Hòa Bình

Mô hình rau hữu cơ này hiện nay được đánh giá là có ý nghĩa lớn trong việc nâng cao giá trị sản xuất, tăng thu nhập cho nông dân, bảo đảm an toàn thực phẩm, an toàn vệ sinh môi trường. Trong mô hình này người nông dân được đào tạo bài bản về khoa học kỹ thuật, trồng rau không sử dụng hóa chất độc hại. Rau thu hoạch xong sẽ được sơ chế, dán tem, nhãn mác mới đưa ra thị trường.

Thành Lập là một trong những xã trồng rau hữu cơ khá thành công nhất . Hiện xã có 4 nhóm sản xuất chính là Nà Lều, Cây Gạo, Đồng Làng và Đồng Sương, với hàng trăm lao động. Dưới hình thức tự nguyện tham gia, hay còn gọi là "nhóm sở thích", các thành viên tham gia sản xuất rau hữu cơ tại xã Thành Lập được tạo điều kiện về đất canh tác; được tập huấn về khoa học kỹ thuật, được hỗ trợ giống, vốn, kỹ thuật. Theo đó, trước khi thực hiện mô hình, người nông dân được Hội Nông dân huyện phối hợp với các cơ quan chuyên môn như: Phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn, Trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật, Trạm khuyến nông khuyến lâm, Trường Cao đẳng nông nghiệp và phát triển nông thôn Bắc Bộ....tổ chức huấn luyện trong thời gian 4 tháng theo phương pháp hiện trường về kỹ thuật trồng, chăm sóc, bảo quản rau, củ theo phương pháp hữu cơ... Kết thúc khóa học, các thành viên được cấp chứng chỉ và chỉ những ai có chứng chỉ mới đủ điều kiện để tham gia mô hình trồng rau hữu cơ.

Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền nên trong quá trình sản xuất, các thành viên tham gia mô hình đã tuân thủ đúng theo quy trình kỹ thuật. Việc sản xuất nông sản hữu cơ chủ yếu tập trung vào trồng rau hữu cơ với hơn 20 loại rau được trồng theo hình thức luân canh và xen canh, nên bảo đảm nhu cầu phong phú của người tiêu dùng. Rau giống do Trung tâm giống cây trồng của tỉnh Hòa Bình trực tiếp cung cấp. Người sản xuất cam kết tuyệt đối không sử dụng phân hóa học mà chỉ sử dụng phân hữu cơ (phân chuồng ủ hoai mục từ 3-6 tháng). Đồng thời, để bảo đảm yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, người trồng rau hữu cơ cũng không dùng thuốc bảo vệ thực vật mà chỉ dùng thuốc thảo dược tự chế. Ngoài ra, trên lối đi trồng các loại cây dẫn dụ (chủ yếu là các loại hoa như: Cúc vạn thọ, hoa bóng nước…) để thu hút các loại “thiên địch”, hạn chế côn trùng phá hoại rau.

Các hộ tham gia mô hình cũng đặc biệt chú ý đến nguồn nước tưới được sử dụng là nước giếng khoan hoặc nước dẫn từ suối về. Do đó, sản phẩm rau hữu cơ luôn bảo đảm tốt các yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm trước khi đưa ra thị trường.

Tuy nhiên, do quy trình sản xuất phải đảm bảo chặt chẽ nên giá thành sản phẩm rau hữu cơ làm ra cũng cao hơn so với các loại rau thông thường. Những năm đầu tiên, các hộ tham gia mô hình gặp khá nhiều khó trong việc tìm thị trường tiêu thụ. Vừa làm, vừa tìm kiếm đầu ra cho rau hữu cơ, với vai trò là cầu nối,  Hội Nông dân huyện Lương Sơn đã liên kết, phối hợp với một số doanh nghiệp ở Hà Nội để ký kết tiêu thụ sản phẩm rau hữu cơ cho bà con nông dân. Nhờ đó, người sản xuất đã thực sự  gắn bó với mô hình trồng rau hữu cơ này.

Đến nay, xã Thành Lập có tổng diện tích sản xuất rau hữu cơ gần 3ha  tại các thôn Đồng Sương và thôn Sòng với 30 thành viên tham gia sản xuất. Mỗi năm, cung cấp cho thị trường trung bình khoảng 70 tấn rau các loại. Ngoài một tỷ lệ nhỏ tiêu thụ tại địa phương, phần lớn sản lượng rau hữu cơ của nông dân xã Thành Lập đều được xuất bán cho các cửa hàng, siêu thị ở Hà Nội thông qua 3 đầu mối chính là: Công ty VinaGap, Công ty Tràng An và Công ty Tâm Đạt.

Không chỉ giúp người sản xuất có thu nhập từ 3,5 - 4 triệu đồng/người/tháng, mô hình sản xuất rau hữu cơ còn có ý nghĩa lớn trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường và cung cấp cho người tiêu dùng những mặt hàng nông sản an toàn, chất lượng bảo đảm. Với những hướng đi tích cực, sản xuất nông nghiệp hữu cơ của hội viên nông dân xã Thành Lập nói riêng và của huyện Lương Sơn nói chung đã và đang góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp trên địa bàn.  Đây cũng là định hướng lâu dài của huyện về một nền nông nghiệp sạch, hiện đại và bền vững, tiếp tục phát triển thương hiệu sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, góp phần bảo vệ sức khỏe của mỗi gia đình, bảo vệ môi trường sinh thái và nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng.

Tâm An