Bài 2- Gần 2.000 công nhân Honda nghỉ việc mỗi năm: Người lao động nói gì?

Bài 1: Honda Việt Nam: Gần 2.000 công nhân nghỉ việc mỗi năm

THCL Người lao động “canh cánh” nỗi lo mất việc; trong khi Honda Việt Nam (HVN) lại cho rằng, phần lớn số lao động nghỉ việc là do họ tự nguyện, vì lý do cá nhân (?!). Câu chuyện càng trở nên “nóng” vì những suy nghĩ trái chiều của người lao động và HVN.

Tại HVN, kỳ thi tuyển lao động dài hạn còn khó hơn thi đại học

Đầu tư vào Việt Nam năm 1996, đến năm 1997, HVN ra mắt sản phẩm đầu tiên là xe máy Super Dream. Sau 20 năm hoạt động, đến nay HVN hoạt động chính là sản xuất xe máy và ô tô (khoảng 10.000 cán bộ, nhân viên).

Là một trong những doanh nghiệp FDI đầu tư sớm nhất tại Vĩnh Phúc, HVN có lợi thế rất lớn về nguồn lao động, nhất là lao động phổ thông trong tỉnh. Đã một thời, cơ hội việc làm trong HVN là mơ ước của rất nhiều bạn trẻ. Tuy nhiên, đến thời điểm này, HVN không còn duy trì được thế “thượng phong” về thu hút lao động bởi sự phát triển mạnh mẽ của các doanh nghiệp FDI đầu tư tại Vĩnh Phúc. Việc xây dựng và đi vào hoạt động của các khu công nghiệp như Khai Quang, Bình Xuyên, Quang Minh, Bắc Thăng Long… đã hút một lượng rất lớn công nhân trên địa bàn và các tỉnh lân cận. Sự cạnh tranh về lao động ngày càng mạnh mẽ và người lao động có nhiều cơ hội lựa chọn việc làm trong các doanh nghiệp.

Trở lại thông tin “Honda Việt Nam: Gần 2.000 công nhân nghỉ việc mỗi năm” xoay quanh nội dung phản ánh của người lao động, họ cho rằng Honda Việt Nam muốn tránh tăng lương, tránh tăng chi phí đóng bảo hiểm xã hội. Còn phía HVN lại cho là người lao động tự xin nghỉ việc, bỏ việc vì lý do cá nhân. Sau khi bài báo được đăng tải, đã thu hút số lượng lớn người quan tâm. Đã có nhiều ý kiến phản hồi đến Tòa soạn báo Thương hiệu & Công luận. Trong đó, có ý kiến của những người đã từng làm tại HVN và cả những ý kiến của người lao động hiện đang làm việc tại HVN.

Một độc giả của báo đã từng làm việc tại HVN từ năm 2003 chia sẻ: “Công nhân nghỉ việc do hết hạn hợp đồng lao động, không chỉ diễn ra trong thời gian gần đây. Từ năm 2003, khi tôi mới bắt đầu làm việc tại HVN, đã từng chứng kiến việc này. Tỷ lệ lao động được ký hợp đồng dài hạn là rất thấp và hầu như năm nào cũng có những đợt công nhân ra – vào rất lớn”...

Bạn Ngọc Quyền, lao động vừa mới nghỉ việc tháng 6/2016, viết qua facebook: Mình đã làm việc ở HVN được 2 năm, sau đó mình tự nghỉ vì biết tương lai sẽ không được ký hợp đồng dài hạn mà lương so với công ty khác thì hơi thấp. Hiện nay, vào HVN rất dễ vì họ đang thiếu rất nhiều công nhân. Khi mới vào, họ đào tạo về an toàn lao động, an toàn giao thông rồi nội quy, quy định của công ty mất khoảng 4 ngày. Sau đó, hàng năm, công nhân cũng được đào tạo chuyên sâu về an toàn lao động, an toàn giao thông. Mình thấy rằng, nếu muốn làm việc lâu dài tại HVN thì cần phải có mối quan hệ tốt. Nếu không có cơ hoặc không quan hệ tốt với một số sếp thì chắc chắn - sau khi hết hợp đồng phải nghỉ việc thôi.

Tâm lý chung của người lao động, nhất là những người công nhân làm việc tại các nhà máy sản xuất hiện nay đó là muốn tìm được một công việc ổn định, có thu nhập khá và công ty có chính sách đãi ngộ tốt. Tuy nhiên, khi trao đổi với một số công nhân làm việc tại HVN, rất nhiều trong số họ luôn canh cánh lỗi lo mất việc vì họ cho rằng, để trở thành nhân viên chính thức (được ký hợp đồng không xác định thời hạn) là điều rất khó khăn.

Trong thư gửi đến Tòa soạn, bạn T, một công nhân đang làm việc tại HVN nêu về lý do có lượng lớn công nhân nghỉ việc tại HVN mỗi năm như sau:  “Ai đã và đang làm tại HVN, sẽ hiểu nguyên nhân chính vì sao. Theo tôi, có một số nguyên nhân. Trước hết, một bộ phận người lao động chê lương thấp họ nghỉ, nhưng đa số người lao động bị nghỉ việc vì hết hợp đồng xác định thời hạn (vì ai vào HVN thường được ký hợp đồng 2 lần, mỗi lần 2 - 3 năm. Sau khi hết hợp đồng lần 2, họ sẽ phải về nếu không vượt qua 1 bài thi làm nhân viên chính thức…

Kỳ thi đó quá khó, nghiêm hơn thi đại học. Thực tế, hàng năm công ty có đánh giá nhân viên, nhưng đó là đánh giá tăng lương, chứ không phải đánh giá để làm lâu dài. Thường thì đánh giá đó không công bằng, muốn tăng lương thì mời ông quản lý 3 - 4 trận rượu là được tăng 2 - 3 bậc, còn tất cả sẽ được tăng 1 bậc dù làm tốt hay không tốt, ai nghỉ 1 ngày mà không báo cáo thì không được xét bậc năm đó. Tôi cũng sắp phải ra về theo 2.000 người kia. Dù tôi rất muốn làm lâu dài trong công ty có môi trường làm việc thoải mái…”.

Về phía HVN, trong thư phản hồi thông tin lại cho rằng: “HVN hàng năm đều đánh giá năng lực và kết quả làm việc của mỗi nhân viên. Việc đánh giá được thực hiện thông qua quy trình nghiêm túc, minh bạch, bình đẳng. Kết quả đánh giá được công bố tới nhân viên, kết quả này là căn cứ để đề bạt, khen thưởng, cũng như quyết định ký tiếp hợp đồng lao động với nhân viên đang ký hợp đồng lao động xác định thời hạn. Với nhân viên đang ký hợp đồng lao động xác định thời hạn có kết quả đánh giá đạt yêu cầu của Công ty thì sẽ tiếp tục được ký hợp đồng lao động…”.

Thương hiệu & Công luận sẽ tiếp tục thông tin xoay quanh nội dung này trong các số báo tiếp theo.

Long Trần – Tuấn Anh