Thủ tục hành chính “hành” doanh nghiệp

Thủ tục hành chính (TTHC) trong đầu tư quá rườm rà, nhiêu khê, đang là rào cản lớn đối với hoạt động của DN, cũng như hiệu quả của từng dự án đầu tư. Phóng viên Thương hiệu & Công luận đã có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Dầu khí toàn cầu (GP Invest) xung quanh vấn đề này.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Dầu khí toàn cầu

Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về TTHC trong đầu tư ở Việt Nam hiện nay?

Nói về thủ tục đầu tư thì nói cả ngày không hết. Tại hội thảo lấy ý kiến về các giải pháp cải cách TTHC trong thực hiện dự án đầu tư do Hội đồng tư vấn cải cách TTHC tổ chức, nhiều thủ tục do ban tư vấn đưa ra chưa sát thực tế. Ví dụ như thủ tục chấp thuận đầu tư: Người chịu trách nhiệm phê duyệt là Sở Kế hoạch – đầu tư, thời gian thi hành 30 - 60 ngày, tuy nhiên thực tế khác xa với dự kiến của ban tư vấn.

Không những Sở Kế hoạch – đầu tư phải chấp thuận mà còn phải gửi lên ủy ban tỉnh rồi ủy ban sẽ hỏi ý kiến tất cả các sở, ban ngành liên quan. Vòng vèo đi lại về giấy tờ có thể mất từ 6 - 8 tháng cho một giấy chứng nhận đầu tư. Thậm chí, tốc độ kỷ lục như dự án Nam Đô, tất cả thời gian cũng mất tới 14 tháng. Hơn nữa, trong TTHC có nhiều điều khoản quá chồng chéo mà trong phân cấp đôi khi còn làm ảnh hưởng tới tiến độ các dự án đầu tư.

Như ở Hà Nội, những dự án có tổng mức đầu tư 1.500 tỷ liên quan đến sử dụng diện tích đất tương đối lớn thì ngoài UBND Thành phố quyết định, còn phải thông qua thường trực thành ủy. Thậm chí, khi xuống tới địa phương với những thủ tục không nằm trong luật nào vẫn là thách thức đối với DN và chủ đầu tư do tại Hà Nội đất đai đắt đỏ, chậm trễ trong giải phóng mặt bằng vẫn là bài toán nan giải.

Thực tế, đã có nhiều nỗ lực để rút gọn TTHC, nhưng khi thực hiện vẫn gây nhiều phiền nhiễu cho DN?

Chủ đầu tư bao giờ cũng phải tính toán yếu tố thị trường. Nếu lường được thời gian làm thủ tục, ví dụ xác định thủ tục làm 1 năm trong khi thị trường hiện đang xuống, chúng ta nên đón đầu thị trường để thành công.

Tuy nhiên, thực tế không bao giờ nhà đầu tư bắt kịp vì những TTHC, nhà đầu tư tính 1 năm thì có khi nó thành 2 năm, thậm chí lâu hơn, đang là cái khó nhất của chúng tôi. Chưa hết, những mệnh lệnh hành chính luôn ảnh hưởng tới tính toán của các nhà đầu tư. Còn nhớ, khi Hà Nội chuẩn bị kỷ niệm 50 năm giải phóng Thủ đô thì có mệnh lệnh hành chính không được xây nhà cao tầng trong nội đô, khiến những nhà đầu tư như chúng tôi “dở khóc, dở cười”, phải chịu lỗ lớn, rủi ro cao, không lường hết được bởi phải bỏ phí những khoản đầu tư ban đầu.

Theo thống kê sơ bộ của Ban Pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), liên quan đến thủ tục đầu tư gồm 10 nghị định, 9 thông tư, vô số văn bản hướng dẫn liên quan khác của các bộ, ngành, địa phương… Ông suy nghĩ ra sao về vấn đề này?

Tôi nghĩ, ban tư vấn thống kê mang tính chất tổng hợp những công việc chính, còn thực tế công việc phải thực hiện khác xa bộ phận nghiên cứu đang đưa ra, như dự án của tôi nằm ở các quận, lập tức liên quan đến phường, các hộ dân phố mà các thủ tục ở đây không nằm trong nghị định nào.

Vậy nên, trong 10 nghị định, 9 thông tư mà ban tư vấn soạn thảo ra còn khác rất xa, muốn để các nhà đầu tư yên tâm đầu tư có hiệu quả thì trong cải cách TTHC cần những đột phá lớn. Thế nhưng, trong một hội thảo, những người có quyền quyết định TTHC lại không có mặt, thì những ý kiến phát biểu tại đây liệu có đến tai những người quyết định?

Trân trọng cảm ơn ông!

Hà Thu (Thực hiện)