Người dân, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận vốn ngân hàng
Ông Lê Hoài Ân, chuyên gia nghiên cứu chiến lược ngân hàng nhận định, mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay là 16%, trong đó, tín dụng doanh nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn hơn so với tín dụng cá nhân. Điều này đặt ra yêu cầu về sự linh hoạt hơn trong phân bổ tín dụng, tiến tới nới hoặc xóa bỏ room tín dụng để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã có động thái cấp thêm room tín dụng cho các ngân hàng hoạt động tốt nhằm tạo điều kiện tăng trưởng tín dụng bền vững. Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết: "NHNN sẽ đổi mới biện pháp điều hành và có lộ trình giảm dần, tiến tới xóa bỏ việc phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng ngân hàng". Trước mắt, NHNN sẽ điều chỉnh room tín dụng trên cơ sở thực tế, thay vì yêu cầu văn bản đề nghị từ các tổ chức tín dụng.
Từ năm 2011 đến nay, sau giai đoạn tăng trưởng tín dụng nóng dẫn đến lạm phát cao, room tín dụng đã trở thành công cụ kiểm soát quan trọng của NHNN. Tuy nhiên, khi ngành ngân hàng tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế, nhiều chuyên gia đề xuất nên xóa bỏ hạn mức này để thúc đẩy phát triển kinh tế một cách linh hoạt hơn.
Cạnh tranh ngân hàng sẽ trở nên khốc liệt hơn
Một lãnh đạo ngân hàng quốc doanh nhận định rằng việc bãi bỏ room tín dụng sẽ giúp các ngân hàng chủ động hơn trong kế hoạch kinh doanh. Tuy nhiên, bức tranh tăng trưởng tín dụng trong năm 2024 có sự phân hóa rõ rệt giữa các ngân hàng: một số tăng trưởng mạnh, trong khi một số khác lại có mức tăng trưởng thấp.
Tại tọa đàm "Bàn tròn chính sách về room tín dụng" tổ chức ngày 11/3, ông Trần Hoài Phương, Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp, thành viên Ban điều hành HDBank, nhận định rằng việc bỏ room tín dụng sẽ tạo tâm lý lạc quan, giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận vốn hơn. Đồng thời, các cơ chế quản trị ngân hàng ngày càng hoàn thiện, giúp nâng cao xếp hạng tín nhiệm của hệ thống ngân hàng Việt Nam trên trường quốc tế.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cũng cảnh báo về những rủi ro có thể xảy ra nếu bỏ hẳn room tín dụng. Cụ thể, có nguy cơ hệ thống ngân hàng sẽ quay lại cuộc đua lãi suất huy động và cho vay, khiến nợ xấu gia tăng như trước năm 2011.
Tiến sỹ Nguyễn Tú Anh đề xuất NHNN có thể thử nghiệm việc tự do tăng trưởng tín dụng đối với 15 - 20 ngân hàng có nền tảng quản trị tốt, trong khi các ngân hàng khác vẫn duy trì cơ chế hạn mức tín dụng. "Điều này sẽ tạo động lực để các ngân hàng còn lại nâng cao hiệu quả hoạt động, từ đó giúp hệ thống ngân hàng phát triển bền vững hơn", ông Tú Anh nói.
Hướng đi nào cho ngành ngân hàng?
Thực tế, năm ngoái NHNN đã dỡ bỏ room tín dụng đối với nhóm chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Với các tổ chức tín dụng trong nước, NHNN vẫn đang trong quá trình rà soát để từng bước gỡ bỏ hạn mức này.
Các chuyên gia cho rằng, nếu bỏ room tín dụng, các ngân hàng thương mại cổ phần sẽ có cơ hội mở rộng thị phần mạnh mẽ hơn. Điều này cũng sẽ thúc đẩy các ngân hàng quy mô nhỏ tìm cách tăng vốn để không bị tụt lại phía sau. Trong khi đó, các ngân hàng nhà nước có thể gặp khó khăn nếu không được cấp vốn kịp thời, tạo nên sự cạnh tranh gay gắt trong ngành.
Dữ liệu từ 26 ngân hàng cho thấy, tổng lượng vốn cung ứng ra thị trường năm 2024 đạt hơn 13.026 triệu tỷ đồng. Nhóm Big 4 (Agribank, Vietcombank, BIDV, VietinBank) tiếp tục dẫn đầu về quy mô cho vay. Trong nhóm ngân hàng thương mại cổ phần, MB và VPBank có tổng dư nợ tín dụng lớn nhất, trong khi ABBank, Saigonbank và Bac A Bank có mức tăng trưởng thấp nhất.
Việc bỏ room tín dụng có thể mang lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế, giúp doanh nghiệp và người dân dễ dàng tiếp cận vốn hơn. Tuy nhiên, để đảm bảo hệ thống ngân hàng phát triển bền vững, cần có cơ chế kiểm soát rủi ro chặt chẽ và chính sách giám sát hợp lý từ NHNN. Điều này sẽ giúp ngành ngân hàng phát triển ổn định, đồng thời tạo động lực cạnh tranh lành mạnh trong hệ thống tài chính quốc gia.
Phương Thảo (t/h)
