PGS.TS Lê Thị Quỳnh Mai, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết:  "Các đơn vị y tế trên cả nước đang được yêu cầu tiếp tục giải trình tự gene để phát hiện biến chủng mới, XE sớm nhất".

Tại Đông Nam Á, Thái Lan là quốc gia đầu tiên báo cáo về biến thể XE, với ca nghi nhiễm được xác định ngày 02/04. 

Ngày 11/04, Bộ Y tế Nhật Bản thông báo ca nhiễm biến thể mới mang tên XE đầu tiên ở nước này là một phụ nữ đến từ Mỹ và xuống sân bay Narita vào ngày 26/03.

Theo các kết quả nghiên cứu sơ bộ do Tổ chức Y tế thế giới  (WHO) tổng hợp, XE được phát hiện lần đầu ở Anh vào ngày 19/01 và hơn 600 mẫu phân tích chuỗi gene được xác nhận là biến thể XE.

Ảnh minh họa internet
Ảnh minh họa internet.

Những ước tính từ những ngày đầu cho thấy XE có tốc độ tăng trưởng lây nhiễm trong cộng đồng cao hơn BA.2 khoảng 10%. Tuy nhiên, điều này cần thêm thời gian và nghiên cứu để khẳng định.

Trước đó, trong bản báo cáo được công bố ngày 25/03, Cơ quan Dịch vụ Y tế Vương Quốc Anh (UKHSA) đã phát hiện 03 biến chủng tái tổ hợp, gọi là XF, XE và XD.

Trong số này, XD và XF là biến chủng tái tổ hợp của Delta với BA.1 (còn gọi là Deltacron). Trong khi đó, XE là chủng tái tổ hợp của BA.1 và BA.2. Đặc biệt, chủng này còn có 03 đột biến không xuất hiện ở tất cả trình tự BA.1 hoặc BA.2, gồm NSP3 C3241T, V1069I và NSP12 C14599T.

Trái ngược với XD và XF, XE đang có sự lây lan nhanh chóng tại Anh. Tính đến ngày 22/03, dữ liệu của Anh đã ghi nhận 763 mẫu bệnh phẩm nhiễm biến chủng XE, trong đó, 637 ca là người dân tại nước này.

Các ca nhiễm được phân bố khắp nước Anh và đang gia tăng số lượng nhanh chóng. Ca nhiễm XE đầu tiên được phát hiện qua giải trình tự gene vào ngày 19/01. Sau đó, hầu hết trường hợp được ghi nhận ở miền Đông nước Anh, London và phía Đông Nam.

Ngày 29/03, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đưa ra báo cáo và một số phát hiện sơ bộ về biến chủng XE. Theo WHO, việc xác định nguy cơ lây lan của XE ngày càng trở nên khó khăn. Bởi “hàng loạt quốc gia bỏ xét nghiệm SARS-CoV-2. Dữ liệu ngày càng ít ỏi, chậm và kém mạnh mẽ”.

Cơ quan y tế thế giới nhấn mạnh điều này ngăn cản khả năng theo dõi virus đang ở đâu, lây lan và phát triển thế nào. WHO khẳng định các thông tin giải trình tự gene từ xét nghiệm “vẫn rất quan trọng để chấm dứt giai đoạn cấp tính của đại dịch”.

Theo cuộc họp báo của UKHSA, tốc độ tăng trưởng ban đầu của XE không khác biệt đáng kể so với BA.2, song, các dữ liệu từ ngày 16/03 thể hiện biến chủng mới lây lan nhanh hơn BA.2 9,8%. Như vậy, họ ước tính XE có thể lây lan mạnh hơn chủng Omicron gốc tới 43%.

C.H (t/h)