Cụ thể, các vấn đề liên quan đến người hoạt động không chuyên trách cấp xã đang nhận được nhiều sự quan tâm từ các địa phương. Kết luận 137 của Bộ Chính trị đã nêu chủ trương kéo dài việc sử dụng người không chuyên trách cấp xã đến trước ngày 31/5/2026. Sau thời gian này, nhóm này sẽ kết thúc hoạt động. Theo thẩm quyền, Bộ Nội vụ đã ban hành Công văn số 12/CV-BCĐ hướng dẫn sắp xếp, bố trí người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Chính sách mới cho cán bộ cấp cơ sở: Bộ Nội vụ xây dựng nghị định về người không chuyên trách thôn, tổ dân phố
Chính sách mới cho cán bộ cấp cơ sở: Bộ Nội vụ xây dựng nghị định về người không chuyên trách thôn, tổ dân phố

Về chế độ, chính sách dành cho nhóm này, căn cứ Luật Cán bộ, công chức, Chính phủ đã ban hành Nghị định 170, quy định người hoạt động không chuyên trách cấp xã là đối tượng ưu tiên xem xét tuyển dụng vào công chức nếu đáp ứng đủ điều kiện và còn vị trí việc làm. Bên cạnh đó, Nghị định 33 giao cho HĐND tỉnh, thành ban hành nghị quyết quy định số lượng chức danh, chế độ, chính sách của từng chức danh cán bộ không chuyên trách cấp xã, và những nghị quyết này vẫn tiếp tục thực hiện đến trước 31/5/2026.

Đối với thôn, tổ dân phố, theo đề án Chính phủ trình và kết luận của cấp có thẩm quyền, trước mắt sẽ giữ ổn định, chưa sắp xếp, sáp nhập. Tới đây, Bộ Nội vụ sẽ xây dựng dự thảo nghị định tổ chức hoạt động thôn, tổ dân phố và một số chế độ, chính sách của người hoạt động không chuyên trách ở đây. Nhiệm vụ này được giao hoàn thành trong tháng 11, theo Quyết định 1589/QĐ-TTg về kế hoạch triển khai thi hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Về chính sách cho người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố, Nghị định 154 quy định các chế độ cụ thể nếu họ chưa đến tuổi nghỉ hưu.

Người có dưới 5 năm công tác: Được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với số tháng công tác; trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác. Đồng thời, họ được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng để tìm việc làm và được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng BHXH một lần.

Người có từ đủ 5 năm công tác trở lên và có tuổi đời còn dưới 5 năm đến tuổi nghỉ hưu: Được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm so với tuổi nghỉ hưu; trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác. Nhóm này cũng được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng để tìm việc làm và bảo lưu thời gian đóng BHXH bắt buộc hoặc hưởng BHXH một lần.

Người có từ đủ 5 năm công tác trở lên và có tuổi đời từ đủ 5 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu: Được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng nhân với 60 tháng; trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hàng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác. Đối tượng này cũng được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng để tìm việc làm và bảo lưu thời gian đóng BHXH bắt buộc hoặc hưởng BHXH một lần.

 Nghị định 154 cũng quy định người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 15 tháng phụ cấp hàng tháng hiện hưởng.

Tâm An (t/h)