Kết luận này được đưa ra trong bối cảnh nhiều xã vẫn còn khuyết bí thư, chủ tịch HĐND, chủ tịch UBND sau quá trình hợp nhất. Để đảm bảo vận hành thông suốt, Ban Thường vụ các tỉnh ủy được phép "vận dụng" cán bộ cấp tỉnh hoặc huyện. Những cán bộ này phải có đủ năng lực, kinh nghiệm, và khả năng đáp ứng công việc, nhưng có thể chưa đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về lý luận chính trị hoặc chức danh quy hoạch, để đưa về giữ các vị trí lãnh đạo chủ chốt cấp xã.
Tuy nhiên, biện pháp này chỉ mang tính tạm thời. Các địa phương đồng thời phải gấp rút cử số cán bộ trên đi học cao cấp lý luận chính trị, hoàn thiện hồ sơ quy hoạch, đảm bảo đạt chuẩn trước đại hội đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030. Cùng với đó, số lượng biên chế cấp xã cũng phải được rà soát và bố trí lại để "đủ ghế, đúng người", tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động lâu dài.
Theo Kết luận 177, Bộ Chính trị cũng yêu cầu các bộ khẩn trương cử cán bộ địa chính, tài chính xuống hỗ trợ xã, đồng thời mở lớp bồi dưỡng cấp tốc để khắc phục ngay các ách tắc về đất đai, ngân sách.
Cùng với việc giải quyết bài toán nhân sự, Kết luận 177 giao các tỉnh phải ban hành quy định mới về chức năng, nhiệm vụ của cơ quan chuyên môn cấp xã trước ngày 31/7. Bên cạnh đó, các địa phương phải hoàn thành bố trí trụ sở, nhà công vụ và bổ sung cán bộ còn thiếu trước khi diễn ra đại hội đảng bộ cơ sở. Những mốc thời gian gấp rút này đòi hỏi các địa phương phải "chạy đua" để vừa lấp vị trí trống, vừa chuẩn hóa đội ngũ cán bộ chỉ trong vòng chưa đầy ba tuần.
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ cấp xã theo quy định mới
Để đảm bảo năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, Nghị định 171 về đào tạo, bồi dưỡng công chức đã quy định rõ lộ trình bồi dưỡng.
Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh được giao chủ trì biên soạn chương trình "Quản lý nhà nước cấp phòng ở cấp xã" với thời lượng 4 tuần. Các Trường chính trị tỉnh/thành phố sẽ đứng ra tổ chức các lớp học và cấp chứng chỉ. Chứng chỉ này là điều kiện bắt buộc đối với chủ tịch, phó chủ tịch và trưởng bộ phận chuyên môn cấp xã. Lãnh đạo cấp xã phải hoàn thành khóa học này trong vòng 12 tháng kể từ ngày được bổ nhiệm.
Đối với công chức chuyên môn (những cán bộ không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý), UBND tỉnh sẽ lập kế hoạch đào tạo giai đoạn 2025-2030. Kế hoạch này ưu tiên triển khai ngay trong năm 2025 theo yêu cầu vị trí việc làm, tập trung vào các kỹ năng cần thiết như kỹ năng số, đạo đức công vụ, kiến thức quốc phòng - an ninh và pháp luật mới ban hành.
UBND tỉnh sẽ phê duyệt kế hoạch đào tạo và sử dụng nguồn tiết kiệm chi thường xuyên để chi trả kinh phí. Danh sách học viên sẽ được công khai, và quá trình học tập được giám sát chặt chẽ. Kết quả khóa học sẽ được tính vào tiêu chí xếp loại công chức hàng năm.
Nghị định 171 cũng quy định rõ chế tài đối với những trường hợp không tuân thủ. Lãnh đạo xã quá hạn 12 tháng chưa có chứng chỉ hoặc học viên bỏ học đều sẽ bị xem xét miễn nhiệm hoặc phải bồi hoàn toàn bộ chi phí theo Điều 8 Nghị định 171.
Đối với công chức chuyên môn, Nghị định 171 quy định họ phải được bồi dưỡng theo vị trí việc làm do Sở Nội vụ tham mưu, trên cơ sở khung chương trình do Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh ban hành. Các khóa học này (tối thiểu 40 tiết mỗi năm) do trường chính trị tỉnh tổ chức, tập trung vào ba nhóm năng lực chính: kỹ năng số và chuyển đổi số trong giải quyết thủ tục hành chính; đạo đức, văn hóa phục vụ người dân; và kiến thức quốc phòng - an ninh cùng các quy định pháp luật mới ban hành.
Tâm An (t/h)
