Kết thúc nhóm vấn đề thứ ba về lĩnh vực khoa học và công nghệ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, trong phiên chất vấn đã có số lượng kỉ lục đại biểu Quốc hội đăng kí chất vấn.
Đã có 32 đại biểu tham gia chất vấn với 20 đại biểu tham gia đặt câu hỏi và 12 đại biểu tranh luận. Còn 92 đại biểu đăng kí chất vấn và 3 đại biểu đăng kí tranh luận nhưng do hết thời gian nên chưa chất vấn và phát biểu, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu gửi câu hỏi đến Bộ trưởng để trả lời bằng văn bản theo quy định.
Trả lời chất vấn đại biểu cuối phiên làm việc buổi sáng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, hiện không xác định được con số chính xác về chi đầu tư phát triển cho khoa học công nghệ tại các địa phương. Vì vậy, cần thiết sửa đổi các quy định hiện hành để có cơ sở hoạch định chính sách phát triển trong lĩnh vực này.
Về phát triển thị trường khoa học công nghệ, Bộ trưởng cho biết, hiện vẫn thiếu các tổ chức trung gian để kết nối bên cung và bên cầu về công nghệ. Bên cạnh đó là những khó khăn trong thực hiện cơ chế chính sách nên chưa khuyến khích việc chuyển giao khoa học công nghệ vào cuộc sống.
Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết, hiện nay, Bộ Khoa học và Công nghệ đang triển khai các chương trình khoa học công nghệ quốc gia để nâng cao năng lực nghiên cứu của các Viện, các trường, năng lực hấp thụ công nghệ của các doanh nghiệp; tăng cường năng lực các sàn giao dịch công nghệ quốc gia theo chiều sâu. Đồng thời, cần mạnh dạn trao quyền sở hữu, quyền sử dụng kết quả nghiên cứu cho viện, trường, tổ chức nghiên cứu để khuyến khích các nhà khoa học tổ chức nghiên cứu chuyển giao, ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn.
Đối với chất vấn của đại biểu về việc dành kinh phí cho các nhiệm vụ khoa học công nghệ, Bộ trưởng lấy ví dụ năm 2023, tổng chi thường xuyên cho khoa học và công nghệ 12.000 tỷ, trong đó ngân sách Trung ương là 8.800 tỉ, địa phương là khoảng 3.200 tỷ. Trong 8.800 tỷ ngân sách trung ương, chi hỗ trợ cho lương và hoạt động bộ máy khoảng 900 tỷ, như vậy, tỷ lệ cho các nhiệm vụ khoa học công nghệ chiếm 89 %...Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cũng nhấn mạnh về tính rủi ro trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; mong muốn các vị đại biểu Quốc hội và xã hội ghi nhận bản chất rủi ro của hoạt động nghiên cứu khoa học, công nghệ.
Về chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài trong lĩnh vực công nghệ, Bộ trưởng khẳng định, điểm cốt lõi là cần lựa chọn và sử dụng theo trình độ chuyên môn, không bị ràng buộc bởi các quy định, điều kiện, tiêu chuẩn mang tính chất hành chính. Đồng thời giao quyền chủ động cho người làm công tác nghiên cứu.
Đối với việc thành lập các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đây là một mô hình mới, cần thời gian xem xét, đánh giá hiệu quả của trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia sau đó mới tiếp tục nhân rộng thành lập các địa phương khác.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn ĐBQH TP. Hải Phòng) về Đề án truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, Bộ trưởng cho biết, Đề án này đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định ban hành năm 2009, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với các Bộ, ngành khẩn trương triển khai, xây dựng 20 tiêu chí về truy xuất nguồn gốc, hoàn thành việc đầu tư cổng thông tin về truy xuất nguồn gốc. Các bộ, ngành nông nghiệp, y tế, công thương đã triển khai Đề án, tập trung vào phổ biến nội dung hoạt động truy xuất nguồn gốc trong ngành, xây dựng hệ thống thông tin truy xuất nguồn gốc theo thẩm quyền.
Tuy vậy, việc triển khai Quyết định 100 vẫn còn những nội dung chưa đạt yêu cầu, trong đó có việc đưa Cổng thông tin về truy xuất nguồn gốc vào hoạt động, do một số thủ tục đầu tư chưa triển khai được trọn vẹn. Bộ đang tập trung để trong những tháng tới được hoàn thành, đưa Cổng truy xuất nguồn gốc này vào hoạt động.
Bộ trưởng cũng thông tin thêm, Bộ Khoa học và Công nghệ đã xây dựng thông tư quy định quản lý về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, quy định ghi nhãn một số nội dung bắt buộc bằng phương thức điện tử để hỗ trợ hoạt động truy xuất nguồn gốc. Bộ cũng đã phối hợp với Bộ Tài chính để ban hành thông tư về cơ chế tài chính để triển khai Đề án này, vận hành chính thức Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa.
Thái Bình (Th)
