Trách nhiệm và giải pháp giải quyết tình trạng cho vay nặng lãi, tín dụng đen, đòi nợ thuê theo hình thức xã hội đen ở một số địa phương, nhất là các khu vực nông thôn được đại biểu Lê Công Đỉnh (Đoàn Long An) đưa ra chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Tô Lâm cho hay, tín dụng đen là quan hệ vay mượn tự thỏa thuận, thường có lãi suất cao và không có các quy định, thực hiện theo kiểu luật tự thỏa thuận và tự xử. Đây là quan hệ về dân sự nhưng đằng sau tín dụng đen thường là hoạt động của tổ chức tội phạm.
Thống kê trong 4 năm từ 2015 - 2018, toàn quốc đã xảy ra 7.624 vụ phạm tội liên quan đến tín dụng đen, trong đó có 56 vụ giết người, 389 vụ cố ý gây thương tích, 629 vụ cướp tài sản, 836 vụ cưỡng đoạt tài sản, 1809 vụ lừa đảo, 3581 vụ lạm dụng tín nhiệm, 165 vụ hủy hoại tài sản. Cho đến nay, lực lượng công an đang đấu tranh với 124 băng nhóm, 831 đối tượng hoạt động có tổ chức về lĩnh vực cho vay nặng lãi và đòi nợ thuê.
Theo Bộ trưởng, có 3 nguyên nhân xảy ra tình trạng này. Trước hết, nhiều cá nhân, công ty, tổ chức gặp khó khăn về nguồn vốn, do đó đến vay vốn tại các cơ sở tín dụng đen, các điểm cho vay nặng lãi.
Tiếp đến, một bộ phận người dân, nhất là thanh niên, không chịu làm ăn, ham mê cá độ cờ bạc, game online đã vay nặng lãi để sử dụng vào mục đích ăn chơi không chính đáng của bản thân, khi cần lên thì bất kể một lãi suất nào họ cũng vay.
Cuối cùng, các chế tài xử lý đối với đối tượng này chưa tương xứng với tính chất, mức độ vi phạm chưa đủ sức răn đe, sự vào cuộc của chính quyền cơ sở một số cơ quan chức năng cũng chưa được quan tâm đúng mức.
Mới đây, Bộ Công an đã tổng kết công tác này và đề ra một số giải pháp. Trong đó, sẽ tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân, nhất là các quy định về giao dịch, vay mượn, huy động sử dụng vốn an toàn cũng như phương thức, thủ đoạn tội phạm liên quan đến hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê.
Đồng thời, làm tốt công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, quản lý chặt chẽ nhân viên các cơ sở kinh doanh tài chính, cầm đồ tạm trú trên địa bàn, các đối tượng bất minh về kinh tế nghi vấn có liên quan đến hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê, phát hiện và xử lý nghiêm các doanh nghiệp, cơ sở ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự có liên quan đến đòi nợ, cầm đồ.
Đặc biệt, mở các cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, triệt phá các tổ chức, các băng nhóm tội phạm, các đường dây lợi dụng hoạt động tín dụng đen cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê, vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ, Quốc hội, bổ sung, sửa đổi hoàn thiện hệ thống pháp lý.
T.Nguyên