Sốt sắng chờ vaccine

Vaccine não mô cầu giúp tạo miễn dịch chủ động trong việc phòng ngừa bệnh viêm màng não do mô cầu Meningococcal thuộc nhóm huyết thanh B và C. Tiêm vaccine đủ liều, đúng lịch là biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm do bệnh viêm não mô cầu chủng B, C gây ra.

Những năm gần đây, Việt Nam ghi nhận nhiều ca viêm màng não do não mô cầu, đối tượng chủ yếu là trẻ em. Điều này khiến các bậc phụ huynh chú ý hơn đến việc tiêm vaccine phòng bệnh viêm não mô cầu cho trẻ. Lộ trình tiêm vaccine phòng bệnh viêm não mô cầu ACYW-125 và BC cũng nằm trong lịch tiêm phòng quan trọng cho trẻ sơ sinh từ 6 tháng tuổi.

Tuy nhiên, thực tế vaccine viêm não mô cầu lại trong tình trạng khan hiếm từ lâu. Đặc biệt là vaccine viêm não mô cầu Mengoc BC được sản xuất tại Cuba khi nhiều trung tâm y tế dự phòng, các chuỗi tiêm chủng,... hiện đều thông báo không có loại vaccine này.

Chị L.N.H (Hà Nội), sinh con đầu lòng vào tháng 2/2023. Theo lịch tiêm chủng, khi bé đủ 6 tháng, có nghĩa là tới tháng 8/2023 em bé đã đủ điều kiện tiêm vaccine viêm não mô cầu BC. Tuy nhiên, tới tháng 11/2023, trung tâm tiêm chủng mới thông báo có vaccine để tiêm mũi thứ nhất. Còn mũi thứ 2, tiêm sau đó một tháng, chưa biết bao giờ có.

Cùng chung tình cảnh, con của chị T.T.T (Hà Nội) 6 tháng tuổi vào hồi tháng 2/2024, nhưng đến nay cũng chưa được tiêm mũi vaccine viêm não mô cầu BC nào vì các trung tâm tiêm chủng báo không có loại vaccine này.

Còn chị N.P.L chia sẻ, con chị cũng cũng chưa được tiêm mũi vaccine này vì trung tâm tiêm chủng báo hết.

Việc chờ đợi kéo dài làm nhiều phụ huynh sốt ruột và lo lắng không thể đảm bảo đủ liệu trình bảo vệ con trước căn bệnh viêm màng não mô cầu nguy hiểm. Đây là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính thường gặp ở trẻ nhỏ, có tỷ lệ tử vong cao, nếu sống sót cũng để lại nhiều di chứng như: điếc, mù lòa, rối loạn tâm lý,...

Nơi sắp có hàng, nơi không có?

Trước thực trạng khan hiếm vaccine viêm não mô cầu BC, nhiều bậc phụ huynh đã liên hệ tới các trung tâm tiêm chủng và nhận được nhiều thông tin khác nhau về mức giá cũng như thu thêm phí giữ vaccine viêm não mô cầu BC trước.

Chị T.T.T khi liên hệ tới phòng tiêm chủng của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thiên Đức, có địa chỉ tại số 207 đường Phùng Hưng, phường Phúc La, Hà Đông, Hà Nội thì được biết, loại vaccine đã hết cả một năm nay, chưa biết bao giờ có. Giá vaccine này trước đây khi tiêm là 295.000 đồng/mũi.

Cũng liên hệ tới phòng tiêm chủng của Bệnh viên Đa khoa Quốc tế Thu Cúc, nhận viên tại đây cho biết: “Bên em không có chị ạ, hiện tại bên em chưa có lịch vaccine về cụ thể”. Giá của vaccine tại trung tâm này trước đó là 320.000 đồng/mũi.

Liên hệ tới Hệ thống tiêm chủng VNVC của Công ty Cổ phần Vacxin Việt Nam, nhân viên tư vấn cho biết: “Nguồn cung cấp vaccine Viêm màng não Mô cầu Mengoc BC (Cu Ba) từ nhà sản xuất bị giới hạn và chưa có thông tin chính thức về lô hàng dự kiến sẽ về Việt Nam trong thời gian tới”. Giá của loại vaccine tại VNVC trước đó là 315.000 đồng/mũi.

Tuy nhiên, cũng có một số trung tâm tiêm chủng báo sắp có loại vaccine này về Việt Nam và kêu gọi phụ huynh đặt giữ vaccine trước.

Tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu, nhân viên tư vấn cho biết: “Hiện tại dự kiến hàng về đợt 2 tiêm chủng vào ngày 15-20/4, giá là 290.000 đồng/mũi. Hiện nay bên em nhận đặt trước, chị lên Facebook Tiêm chủng Long Châu có tick xanh, có đường link nhận đặt trước, mình đăng ký vào đường link ấy giúp em. Khi mình đặt trước sẽ có tin nhắn gửi về, mình kiểm tra điện thoại ạ”.

Trên trang Facebook của mình, Tiêm chủng Long Châu cũng thông báo: “Tin vui đến quý ba mẹ, lô hàng 3.000 Mũi vaccine Viêm Não Mô Cầu BC tiếp theo "sắp cập cảng" Tiêm Chủng Long Châu! Ba mẹ nhanh tay đặt hàng trước cho con yêu được tiêm sớm, giá không đổi chỉ 290.000 đồng”.

Chia sẻ với phóng viên, chị N.P.L cho hay, chị đã đăng kí trước tại Trung Tâm Tiêm chủng - Viện Kiểm Định Vắc Xin, Bộ Y tế có địa chỉ tại Hoàng Mai, khi nào có vaccine, trung tâm sẽ chủ động gọi điện thông báo, mà không phải đóng bất cứ khoản tiền nào.

Chị Q.T (Hà Nội) thì đặt trước loại vaccine cho con tại Phòng tiêm chủng dịch vụ Polyvac – 135 Lò Đúc (Hà Nội), giá đặt trước là 640.000 đồng cho 2 mũi tiêm, đúng mức giá vaccine lưu hành tại đây.

Trên webstie của phòng tiêm chủng này cũng nhận đặt trước vaccine viêm màng não mô cầu BC, giá 320.000 đồng/mũi, không hề mất thêm chi phí nào khác.

Thu phí giữ vaccine?

Thế nhưng, cá biệt tại VNIM - Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Smartcity, ngày 27/3/2024, chị L.N.H khi liên hệ qua zalo hỏi loại vaccine này thì nhân viên tư vấn cho biết: “Vaccine dự kiến về vào 15/4. Phí đặt trước vaccine là 500.000 đồng/mũi”. Chị H tá hoá vì mức giá cao hơn hẳn những chỗ khác, nhân viên này nói: “Đây là phí đã bao gồm phí vaccine + phí giữ và bảo quản vaccine chị nhé”. “Do vaccine này đang khan hiếm nên thời gian vận chuyển sẽ lâu hơn nên chi phí bảo quản vaccine sẽ bị trội hơn bình thường”.

Liên hệ tới số điện thoại của trung tâm tiêm chủng Smartcity này ngày 28/3/2024, nhân viên tư vấn nói: “Giá đặt trước là 500.000 đồng/mũi, bao gồm phí giữ vaccine, tiêm xong sẽ không trả lại phần phí dôi ra. Chi phí 1 mũi tiêm vaccine này trước đó tại trung tâm này là 350.000 đồng”.

Như vậy, có thể thấy, xét riêng về giá vaccine viêm màng não mô cầu BC, Trung tâm Tiêm chủng Smartcity đang có giá cao hơn trung bình thị trường từ 30.000-60.000 đồng, trong khi các phòng tiêm chủng khác dao động từ 290.000 – 320.000 đồng, thu phí giữ và bảo quản vaccine viêm màng não mô cầu BC là 150.000 đồng. Hơn nữa, qua khảo sát các phòng tiêm chủng, mới thấy duy nhất trung tâm này thu thêm cả tiền giữ vaccine loại này, với phí là 42,9% so với giá vaccine trung tâm này đang lưu hành. Theo chị L.N.H, đây là mức giá quá cao.

Trung tâm Tiêm chủng Smartcity có 3 cơ sở. Cở sở 1: Toà S205 Khu đô thị Vinhome SmartCity Tây Mỗ, Quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội; Cơ sở 2: số nhà 19, Canh Nậu, huyện Thạch Thất, TP. Hà Nội; Cơ sở 3: Khu 7, thị trấn Trạm Trôi; huyện Hoài Đức, TP Hà Nội.

Theo tìm hiểu, hiện nay, một số nơi cũng có áp dụng thu phí giữ vaccine các loại. Ví như tại Bệnh viện Hồng Hưng ghi: “Giá mua đặt giữ vaccine theo nhu cầu = Giá vaccine + 15% phí bảo quản, lưu giữ vaccine”.

Hay tại Trung tâm tiêm chủng VNVC: “Thu theo giá mua đặt giữ vaccine theo nhu cầu (Giá vaccine+ 20% phí bảo quản, lưu giữ vaccine)”.

Rõ ràng có sự khác nhau về mức chi phí giữ và bảo quản vaccine giữa các trung tâm tiêm chủng. Trong khi việc tiêm chủng vaccine là điều vô cùng cần thiết với trẻ nhỏ, thế nhưng đối với loại vaccine đang khan hiếm hiện nay là vaccine viêm màng não mô cầu BC, lại có sự “loạn giá” và “loạn phí giữ” vaccine. Điều này khiến các bậc cha mẹ vô cùng lo lắng, không biết việc thu phí đặc trước vaccine  này có đúng theo quy định hay không? Bởi có nơi thì không thu phí, có nơi thu phí. Nơi thu phí thì mức giá áp dụng cho phí giữ, bảo quản lại khác nhau, không theo một quy định, quy chuẩn nào cả.

Liệu, có hay không thực trạng các trung tâm tiêm chủng có thu phí giữ vaccine tự đưa ra mức chi phí này? Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến quý độc giả trong bài viết tiếp theo!

Trúc Mai