Người tiên phong trồng măng tây xanh hữu cơ tại Thái Bình
Năm 2018, ông Nguyễn Thành Trung trở về quê hương và thuê lại 1,5 ha đất bãi bồi thuộc xã Quỳnh Giao, huyện Quỳnh Phụ để trồng măng tây xanh. Đây là dòng cây trồng mới, mà ông đã tìm hiểu và thăm quan ở 1 số mô hình tại các địa phương tỉnh bạn. Nhận thấy, đây là cây trồng có hiệu quả kinh tế cao và nhu cầu của thị trường khá lớn nên ông Trung đã quyết định đưa măng tây xanh về trồng. Để tìm hướng đi bền vững cho cây măng tây xanh ở Thái Bình, ông Nguyễn Thành Trung đã tìm đến Học viện Nông nghiệp Việt Nam để học hỏi kinh nghiệm trồng và chăm sóc.
Bên cạnh đó, ông Trung cũng tự mình đi tìm hiểu thị trường đầu ra cho sản phẩm măng tây xanh ở các thành phố lớn như: Hà Nội, Hải Phòng, Thái Bình… Chính vì vậy, ông Trung đã quyết định trồng theo hướng hữu cơ. Theo đó, ông Trung đã đầu tư máy móc, trang thiết bị trong việc cày bừa và đặc biệt là đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt cho toàn bộ diện tích trồng măng tây xanh. Trong quá trình trồng tuyệt đối không sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón hoá học.
Đất không phụ công người, ông Trung đã thành công ngay ở lứa trồng đầu tiên. Sau 8 tháng trồng, cây măng tây xanh đã bắt đầu cho thu hoạch. Trồng theo phương pháp hữu cơ nên măng tây xanh được nhiều người tìm đến đặt mua.
Năng suất đạt 12 tấn măng/năm/ha, giá bán giao động từ 70.000 - 120.000 đồng/kg tuỳ loại. Phần ngọn măng được bán cho các thương lái, nhà hàng, khách sạn ở Thái Bình, Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng.… Các phần còn lại của cây măng tây xanh cũng được ông Trung tận dụng chế biến thành trà thảo dược. Từ đó, mỗi năm, gia đình ông Trung đã thu về hơn 1 tỷ đồng từ cây măng tây xanh.
Nhận thấy hiệu quả từ mô hình trồng măng tây xanh của gia đình ông Trung, nhiều người ở trong và ngoài địa phương đã đến thăm quan và học hỏi kinh nghiệm. Năm 2021, ông Trung cùng với 7 thành viên đã thành lập Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp hữu cơ Quỳnh Phụ vừa để hướng dẫn bà con trong trồng chăm sóc, vừa để tạo điều kiện thuận lợi trong việc bán hàng.
Đến nay, HTX đã liên kết đầu tư, chuyển giao khoa học kỹ thuật, ký kết tiêu thụ sản phẩm cho 6 nhà vườn trồng măng tây của các hộ nông dân ở 4 huyện: Quỳnh Phụ, Vũ Thư, Hưng Hà, Đông Hưng. Năm 2022, măng tây xanh của HTX Nông nghiệp hữu cơ Quỳnh Phụ được xét duyệt là sản phẩm OCOP 3 sao.
Mở rộng diện tích trồng xen canh chuối xuất khẩu và dưa lê hữu cơ
Không dừng lại ở thành công khi trồng măng tây xanh hữu cơ, ông Trung nhận thấy nhu cầu về những nông sản sạch, an toàn ngày càng cao. Đặc biệt là thị trường nước ngoài. Mới đây, HTX Nông nghiệp hữu cơ Quỳnh Phụ đã tiếp tục biến đất hoang thành nông trại canh tác theo hướng hữu cơ, cung ứng ra thị trường các loại quả an toàn như dưa lê hữu cơ, chuối Nam Mỹ xuất khẩu.
Ông Nguyễn Thành Trung bày tỏ: “Từ năm 2022, tôi đã liên kết với một số nhà vườn ở tỉnh ngoài trồng 50ha chuối tiêu Nam Mỹ xuất khẩu. Nhận thấy cơ hội, tiềm năng có thể mở rộng tại Thái Bình, tôi mạnh dạn đưa cây trồng mới này về, trồng tại một số xã của 2 huyện Quỳnh Phụ, Đông Hưng với diện tích 64ha. 
Qua quá trình trồng, ông Trung nhận thấy, cây chuối tiêu Nam Mỹ thích nghi tốt với đồng đất tại Thái Bình. Toàn bộ chuối đã trồng được ký hợp đồng với doanh nghiệp để xuất khẩu sang các nước Trung Đông, Thổ Nhĩ Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc hoặc cung cấp vào hệ thống siêu thị trong nước. Tùy từng thị trường mà giá bán khác nhau, trung bình đạt 15.000 đồng/kg. Riêng tại vùng trồng chuối 45ha xã Quỳnh Giao, HTX đã đầu tư hệ thống tưới tự động điều khiển bằng điện thoại thông minh, giúp giảm nhân công, nâng cao năng suất, chất lượng chuối.”
Theo quy trình trồng chuối tiêu Nam Mỹ xuất khẩu để đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng của nhà xuất khẩu và thị trường nhập khẩu, ngay khâu làm đất phải xử lý sạch sâu bệnh bằng các chế phẩm vi sinh. Quá trình trồng, chăm sóc, tôi sử dụng tro trấu trộn với đạm cá bón cho cây, không sử dụng phân bón vô cơ. Tùy theo giai đoạn sinh trưởng của cây để có lượng bón phù hợp. Thuốc trừ sâu bệnh cho chuối cũng là thuốc vi sinh, chế phẩm do HTX tự sinh khối.
Với mật độ trồng khoảng 4m2 /cây, khi cây chuối chưa trổ buồng, tôi sẽ tỉa hết cây con, chỉ giữ cây mẹ. Sau khi thu hoạch chuối, chặt bỏ cây mẹ và chỉ giữ lại 1 cây con để tiếp tục thu hoạch trái. Cây mẹ sau khi chặt bỏ sẽ được tận dụng làm phân bón cho cây con. Khi chuối có trái, nhân công phải đi cắt bỏ bông, chèn nải, bao buồng, che nắng để giữ trái đẹp… Chuối đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sẽ có trọng lượng khoảng 3 lạng/quả, 45 - 50kg/buồng; từ khi ra hoa tới khi thu hoạch khoảng 70 - 80 ngày.
Riêng tại cánh đồng rộng hơn 7ha ở xã Quỳnh Mỹ, huyện Quỳnh Phụ, do gia đình ông Trung sở hữu, trước đây vốn bỏ hoang do canh tác lúa kém hiệu quả thì mới đây cũng được phủ kín bởi màu xanh của chuối Nam Mỹ và dưa lê. Ông Trung chia sẻ: “Đây là vụ đầu tiên tôi trồng chuối tại khu vực này. Tận dụng khi chuối còn nhỏ tôi trồng xen dưa lê vừa “tận thu” vừa hạn chế cỏ dại lại làm mát gốc chuối, giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt hơn. Hiện dưa lê đã cho thu hoạch rộ với năng suất dự kiến đạt 800 - 900kg/sào.
Dưa trồng theo hướng hữu cơ có thời gian thu hoạch dài hơn từ 10 - 15 ngày, do đó năng suất cao hơn từ 30 - 40% so với dưa trồng theo phương pháp truyền thống. Thế nhưng mang lại hiệu quả rất khả quan, tính riêng doanh thu từ cây dưa lê đã mang lại đạt trên 1 tỷ đồng.
Từ liên kết sản xuất chuối tiêu Nam Mỹ xuất khẩu, hiện nay, mỗi tháng HTX xuất bán khoảng 60 tấn chuối. Với mục tiêu phấn đấu cung cấp khoảng 4.000 tấn chuối/năm. Do nhu cầu về chuối xuất khẩu rất lơn, dự kiến trong thời gian tới HTX tiếp tục mở rộng diện tích.”
Thay đổi cách nghĩ, cách làm, ông Nguyễn Thành Trung đã và đang hiện thực hoá ước mơ xây dựng thương hiệu HTX Nông nghiệp hữu cơ tại Thái Bình. Chuyển đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, định hướng xây dựng và hình thành những mô hình nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp sinh thái.
Mô hình canh tác theo hướng hữu cơ như cách HTX Nông nghiệp hữu cơ Quỳnh Phụ đã và đang mang lại lợi nhuận hàng tỷ đồng mỗi năm cho người nông dân này. Cũng từ đó, sẽ mở ra cơ hội mới, hướng đi mới cho nông dân trong tỉnh trong việc thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo tinh thần Nghị quyết 09 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Thái Bình.
Phương Thuý
