Phương thức thủ đoạn tinh vi
Thủ đoạn thường là lợi dụng việc khai sai, không khai báo trên tờ khai hàng hoá có nhãn hiệu được bảo hộ sở hữu trí tuệ; trà trộn giữa hàng hoá vi phạm với hàng hoá không vi phạm; lợi dụng khai báo hải quan theo thủ tục đơn giản hàng quá cảnh để không khai nhãn hiệu hàng hóa,…
Mặt khác, thị trường vàng thế giới và trong nước thời gian qua có những diễn biến phức tạp, bất ngờ; sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới tiềm ẩn nhiều nguy buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ qua biên giới.
Thực trạng nói trên tập trung tại các tuyến đường bộ, đường thủy nội địa các tỉnh biên giới phía Nam giáp Campuchia (cửa khẩu Tịnh Biên, cửa khẩu Khánh Bình - An Giang, cửa khẩu Bờ Y - Gia Lai) và giáp với Lào (cửa khẩu Lao Bảo - Quảng Trị). Phương thức thủ đoạn các đối tượng sử dụng: cất giấu trên phương tiện vận tải, hành lý cá nhân.
Tuyến đường hàng không qua cửa khẩu cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài - Hà Nội, cửa khẩu Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất – TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng; các doanh nghiệp làm dịch vụ vận chuyển (FEDEX, DHL, UPS,...).
Về phương thức thủ đoạn, các đối tượng sử dụng: cất giấu trong người, quần áo, cất chung với hành lý xách tay ngụy trang thành các đồ dùng cá nhân. Lợi dụng loại hình ký gửi hàng hoá xuất nhập cảnh qua cảng hàng không quốc tế; loại hình phi mậu dịch để buôn lậu, vận chuyển hàng hoá, tiền tệ, ma tuý qua biên giới. Các đối tượng thường sử dụng tên giả; căn cước công dân giả; địa chỉ không rõ ràng, không có thật; thuê người nhận hộ để gửi hàng, nhận hàng tại các điểm hàng không kéo dài; thuê các công ty dịch vụ nhận hàng hoá qua nhiều công đoạn để làm thủ tục khai báo hải quan để xoá dấu vết.
Tuyến biển, hàng hóa tập trung chủ yếu qua các cảng biển quan trọng như Vạn Gia, Đình Vũ, Nam Hải Đình Vũ, Tân Vũ, VIP Green, Cát Lái, ICD Phước Long, Hiệp Phước, Vict, Cái Mép…, nổi lên hiện tượng vi phạm về điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn nhập khẩu, vi phạm quy định về nhãn mác của hàng hóa... Điển hình tại cảng biển Hải Phòng phát hiện vụ việc nhập khẩu mặt hàng gỗ gõ (tên khoa học Afzelia Africana) thuộc phụ lục II của Cites có kích thước, số lượng, khối lượng không đúng với khai báo hải quan và giấy phép Cites và vụ việc nhập khẩu mặt hàng phụ gia đã điều chế dùng cho nhiên liệu, công ty có hành vi nhập khẩu hàng hóa mà nhãn mác không ghi đầy đủ theo quy định của pháp luật và bán hàng hóa nhập khẩu không xuất hóa đơn giá trị gia tăng.
Tuyến đường bộ, tập trung tại các tuyến biên giới Việt - Trung, Việt - Campuchia, các đối tượng lợi dụng chính sách tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động xuất nhập khẩu; chính sách ưu đãi cho cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới thông qua việc trà trộn hàng hóa, cất giấu trong người, trà trộn vào hành lý các mặt hàng cấm, hàng có trị giá cao như: Ngoại tệ, thuốc lá, lá thuốc lá, điện thoại di động, hàng thực phẩm đông lạnh…, có chiều hướng gia tăng.
Hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép mặt hàng pháo nổ, đường kính trắng, thuốc bảo vệ, thuốc tăng trưởng thực vật vẫn tiếp diễn ở địa bàn các tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt - Lào. Tại hai bên cánh gà các cửa khẩu và đường mòn, lối mở khu vực biên giới vẫn tiếp diễn việc các cá nhân nhỏ lẻ mua bán, vận chuyển hàng hóa nhập khẩu không có chứng từ hợp pháp, không rõ nguồn gốc, xuất xứ các mặt hàng: thực phẩm đông lạnh, bánh kẹo, mỹ phẩm, hàng thời trang, gia dụng, đồ chơi, con giống vật nuôi, rượu bia,…
9 tháng, cơ quan Hải quan phát hiện, bắt giữ và xử lý 13,328 vụ vi phạm
Kết quả, trong tháng 9/2025 (từ ngày 15/8/2025 đến ngày 14/9/2025), cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 1,416 vụ, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính đạt 1,544 tỷ đồng; khởi tố 1 vụ và chuyển khởi tố 17 vụ. Số thu ngân sách nhà nước (NSNN) xấp xỉ: 75 tỷ đồng. So sánh cùng kỳ: số vụ phát hiện, bắt giữ và xử lý tăng 22 vụ (tăng 1.58%); số vụ khởi tố giảm 4 vụ (giảm 80%) và số vụ chuyển khởi tố tăng 2 vụ (tăng 13.3%).
Lũy kế 9 tháng năm 2025 (từ ngày 15/12/2024 đến ngày 14/9/2025), cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 13,328 vụ, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính đạt 17,695 tỷ đồng; khởi tố 15 vụ và chuyển khởi tố 93 vụ; Số thu NSNN khoảng 664,12 tỷ đồng.
Về công tác phòng chống ma túy: Trong tháng 9/2025 (15/8/2025 đến 14/9/2025), ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên Phòng phát hiện, bắt giữ: 15 vụ/22 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 6 vụ; Công an 6 vụ, Biên Phòng/CSB 3 vụ. Tang vật thu được gồm 37,67 kg ma tuý các loại: 15,4 kg heroin; 3,54 kg ketamine; 6,9 kg ma túy tổng hợp; 11,83 kg ma tuý khác.
Luỹ kế 9 tháng năm 2025 (15/12/2024 đến 14/9/2025) ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ: 152 vụ/194 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 63 vụ; Công an 63 vụ; Biên phòng/CSB 26 vụ. Tang vật thu được gồm: 2.301 kg ma tuý các loại: 402,49 gram thuốc phiện; 153 kg cần sa; 53,8 kg heroin; 1,86 kg cocain; 1.506 kg ketamine; 363 kg ma túy tổng hợp; 1903 viên ma túy tổng hợp dạng viên; 223 kg ma tuý khác và 60.000 viên ma tuý khác dạng viên.
Minh Anh
