Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn: DN thành viên thua lỗ kéo dài

Nhiều dự án SGC đầu tư sau nhiều năm vẫn chỉ là phối cảnh

Quản lý sử dụng đất chưa hiệu quả

Theo kết quả kiểm toán, tính đến thời điểm kết thúc kiểm toán (1/12/2017), SGC đang quản lý, sử dụng 30 khu đất (tổng diện tích 7.233.434,13 m2), trong đó công ty mẹ quản lý, sử dụng 26 khu đất với diện tích 6.817.579,23 m2.

Cụ thể, 20/26 khu đất do công ty mẹ quản lý, sử dụng có hợp đồng thuê đất, 6 khu đất còn lại công ty mẹ đang quản lý, sử dụng chưa có hợp đồng thuê đất, tổng diện tích 6 khu này khoảng 50.999,7 m2. Về cơ bản, thủ tục pháp lý các khu đất do SGC sử dụng đều đã có đầy đủ hồ sơ pháp lý.

Tuy nhiên, qua kiểm toán tài chính cho thấy, việc thực hiện nghĩa vụ về tiền thuê đất với ngân sách nhà nước còn nhiều tồn tại và hạn chế.

“Tại công ty mẹ, quản 4 khu đất, trong đó có cả diện tích mặt đất và mặt nước, nhưng diện tích trên quyết định giao đất, cho thuê đất cao hơn diện tích đất tính tiền thuê đất theo thông báo nộp tiền thuê đất của cơ quan thuế. Tổng diện tích mặt đất và mặt nước thừa ra chưa nộp tiền thuê đất là 495,5 m2. Đồng thời, 5 khu đất được giao cho SGC (diện tích 2.292,2 m2) đã quá thời gian ổn định đơn giá thuê đất theo quy định trong hợp đồng, nhưng chưa được cơ quan chức năng điều chỉnh đơn giá thuê đất theo quy định”, kết quả kiểm toán nêu.

Ngoài ra, 3 khu đất đã được giao cho SGC nhiều năm, nhưng chưa đưa vào sử dụng, khai thác, theo kết luận kiểm toán đó là khu đất rộng 1.142,7 m2, tại 267 - 269 Gia Phú, phường 1, quận 6; khu đất rộng 9.321 m2 tại 42B tỉnh lộ 10, xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh; và khu đất tại 679 Hậu Giang, phường 11, quận 6.

Cũng theo kết quả kiểm toán, một số dự án do SGC đầu tư chưa hoàn thành bồi thường GPMB, chưa phê duyệt quy hoạch 1/500, chưa có quyết định giao đất, tiến độ thực hiện dự án chậm từ 10 - 15 năm so với thời hạn quy định.

“Công ty mẹ và các công ty con được kiểm toán nộp bổ sung vào NSNN số tiền 267,4 tỷ đồng, trong đó nộp bổ sung lợi nhuận sau thuế 267 tỷ đồng, tiền thuê đất 147,5 triệu đồng, thuế giá trị gia tăng 290 triệu đồng. Các công ty SGC liên doanh, liên kết phải nộp bổ sung ngân sách 2,38 tỷ đồng”, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị.

11/24 công ty lỗ lũy kế 489 tỷ đồng

Theo báo cáo tài chính hợp nhất của SGC, tổng doanh thu và thu nhập năm 2016 đạt gần 1.052 tỷ đồng, bằng 131,73% so với thực hiện năm 2015; tổng lợi nhuận trước thuế đạt 501 tỷ đồng, bằng 345,3% so với 2015.

Cơ quan kiểm toán đánh giá, tổng công ty đã bảo toàn được vốn nhà nước, hoạt động sản xuất kinh doanh có lợi nhuận, có hiệu quả.

Tuy nhiên, hiệu quả kinh doanh của các DN có vốn góp của SGC thì không mấy khả quan. Cụ thể, SGC thực hiện góp vốn vào 24 DN với giá trị đầu tư theo sổ kế toán là 452,8 tỷ đồng, thì đã có 11/24 công ty bị lỗ lũy kế đến ngày 31/12/2016 là 489,4 tỷ đồng với số vốn đầu tư là 127,5 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 28,2%/tổng vốn đầu tư; có 2/24 công ty đã ngưng hoạt động với số vốn đầu tư là 3,4 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 0,8%/tổng vốn đầu tư; 1/24 công ty đang trong giai đoạn thực hiện dự án, lỗ lũy kế 217,9 tỷ đồng với số vốn đầu tư là 38,6 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 8,4%.

Trong đó, khoản đầu tư vào 2 công ty con không hiệu quả là Công ty CP Kim Thạch với vốn góp 22,9 tỷ đồng, lỗ lũy kế đến 31/12/2016 là 38,3 tỷ đồng; Công ty CP Gạch ngói Sài Gòn với vốn góp 7,6 tỷ đồng, lỗ lũy kế đến ngày 31/12/2016 là 916 triệu đồng. Theo báo cáo của SGC, nguyên nhân lỗ của 2 công ty trên là do bị thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đá xây dựng, ngừng sản xuất và đang tiến hành các thủ tục giải thể.

Khoản đầu tư vào 6 công ty liên doanh, liên kết không hiệu quả với số lỗ lũy kế 313,9 tỷ đồng. Cụ thể: Công ty Phát triển căn hộ hướng công viên, lỗ lũy kế 287 tỷ đồng; Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Thuận Việt 3,1 tỷ đồng; Công ty CP Tư vấn quy hoạch và xây dựng 4,9 tỷ đồng; Công ty CP Kỹ thuật xây dựng Phú Nhuận 4,4 tỷ đồng. Tại thời điểm kiểm toán, Công ty CP Xây dựng số 3 và Công ty CP Đầu tư và phát triển hạ tầng IDI không nộp BCTC năm 2016, do 2 đơn vị này đã ngừng hoạt động, rủi ro khoản đầu tư của SGC sẽ mất vốn với số tiền 3,4 tỷ đồng.

Theo giải trình, nguyên nhân dẫn đến hoạt động kinh doanh không hiệu quả là do doanh thu không đủ bù đắp chi phí, dự phòng nợ phải thu khó đòi, thu hẹp hoạt động sản xuất, kinh doanh…

Đối với khoản đầu tư dài hạn vào Công ty CP Đầu tư y tế Sài Gòn đang trong giai đoạn thực hiện dự án, lỗ lũy kế 217,9 tỷ đồng; đầu tư góp vốn dài hạn bằng tiền vào 3 công ty với số lỗ lũy kế 136,3 tỷ đồng. Cụ thể: Công ty CP Sài Gòn Đầu tư kỹ thuật xây dựng 120,8 tỷ đồng, Công ty CP Adec 2,7 tỷ đồng, Công ty CP Long Bình 12,6 tỷ đồng.

Theo báo cáo của SGC, nguyên nhân lỗ là do di dời nhà máy, dự phòng nợ phải thu, thị trường tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn.

Báo cáo kiểm toán nêu rõ: “Việc một số khoản đầu tư tài chính không có hiệu quả, có trách nhiệm của Ban giám đốc Tổng công ty các thời kỳ, người đại diện vốn tại các đơn vị có vốn đầu tư của Tổng công ty”…

Bùi Quyền