Phát biểu trong một sự kiện do tổ chức nghiên cứu Hội đồng Đại Tây Dương tổ chức, Giám đốc điều hành IMF Kristalina Georgieva cho biết lạm phát chung ở các nền kinh tế tiên tiến là 2,3% trong quý IV/2023, giảm từ mức 9,5% vào 18 tháng trước và xu hướng giảm dự kiến sẽ tiếp tục vào năm 2024. Điều đó sẽ tạo điều kiện cho các ngân hàng trung ương ở các nền kinh tế tiên tiến lớn bắt đầu cắt giảm lãi suất vào nửa cuối năm nay, mặc dù tốc độ và thời gian sẽ khác nhau.
“Trong giai đoạn cuối cùng này, điều quan trọng là các ngân hàng trung ương phải duy trì sự độc lập của mình…Việc nới lỏng sớm có thể gây ra những bất ngờ về lạm phát mới, thậm chí có thể cần phải thắt chặt tiền tệ hơn nữa. Mặt khác, việc trì hoãn quá lâu có thể dội một gáo nước lạnh vào hoạt động kinh tế”, bà Georgieva cho biết.
Theo người đứng đầu IMF, khả năng phục hồi của nền kinh tế toàn cầu đang được hỗ trợ bởi thị trường lao động mạnh mẽ và lực lượng lao động ngày càng mở rộng, mức tiêu dùng hộ gia đình mạnh mẽ và việc giảm bớt các vấn đề về chuỗi cung ứng, nhưng vẫn còn “rất nhiều điều phải lo lắng”.
“Môi trường toàn cầu ngày càng trở nên thách thức hơn. Căng thẳng địa chính trị làm tăng nguy cơ phân mảnh… và như chúng tôi đã rút ra được trong vài năm qua, chúng ta hoạt động trong một thế giới mà chúng ta phải lường trước những điều bất ngờ”, bà Georgieva cho biết.
Bà Georgieva cho biết hoạt động toàn cầu đang yếu kém theo tiêu chuẩn lịch sử và triển vọng tăng trưởng đã chậm lại kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009. Thiệt hại sản lượng toàn cầu kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19 vào năm 2020 là 3.300 tỷ USD, ảnh hưởng không tương xứng đến các quốc gia dễ bị tổn thương nhất.
Mỹ đã chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ nhất trong số các nền kinh tế tiên tiến, nhờ tăng trưởng năng suất ngày càng tăng. Hoạt động của khu vực đồng Euro đang phục hồi dần dần do tác động kéo dài của giá năng lượng cao và tăng trưởng năng suất yếu hơn.
Trong số các nền kinh tế thị trường mới nổi, các quốc gia như Indonesia và Ấn Độ hoạt động tốt hơn, nhưng các quốc gia có thu nhập thấp phải hứng chịu vết sẹo nghiêm trọng nhất.
Mặt khác, bà Georgieva cũng cảnh báo rằng việc giữ lãi suất ở mức cao lâu hơn dự kiến của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) có thể tạo ra rủi ro cho sự ổn định tài chính của phần còn lại của thế giới. Trong khi đó, các ngân hàng trung ương trên thế giới sẽ ít có khả năng đi theo chỉ đạo của Fed khi các điều kiện kinh tế khác nhau.
Bà Georgieva cho biết lạm phát có thể sẽ giảm bớt trong năm nay, nhưng kêu gọi các ngân hàng trung ương ở các nước lớn và giàu có như Mỹ hãy kiên nhẫn.
“Chúng tôi kỳ vọng xu hướng này sẽ tiếp tục vào năm 2024, tạo điều kiện cho các ngân hàng trung ương lớn của các nền kinh tế tiên tiến bắt đầu cắt giảm lãi suất vào nửa cuối năm nay”, bà cho biết.
Bà Georgieva cho biết, do tốc độ tăng trưởng năng suất chậm lại đáng kể và trên diện rộng, triển vọng tăng trưởng toàn cầu trong 5 năm tới của IMF đưa ra ở mức trên 3%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình lịch sử là 3,8%.
Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo (AI) đã mang lại những lợi ích tiềm tàng to lớn nhưng cũng có những rủi ro, với một nghiên cứu gần đây của IMF cho thấy AI có thể ảnh hưởng tới 40% việc làm trên toàn thế giới và 60% ở các nền kinh tế tiên tiến.
Hà Trần (t/h)
