Tổng kế hoạch vốn đầu tư công sử dụng ngân sách nhà nước năm 2025 là 899.180 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương chiếm 423.452 tỷ, còn lại là vốn ngân sách địa phương. Nếu tính cả phần vốn cân đối tăng thêm từ các địa phương, tổng quy mô đầu tư công năm nay vượt 1 triệu tỷ đồng – mức cao nhất từ trước đến nay.
Nhiều “nút thắt” kéo chậm tiến độ giải ngân
Bộ Tài chính chỉ rõ, tiến độ giải ngân chậm bắt nguồn từ cả nguyên nhân chủ quan và khách quan, trong đó nổi bật là vướng mắc về giải phóng mặt bằng. Nhiều địa phương dù đã đẩy nhanh tái định cư nhưng việc xác định giá đất bồi thường, thỏa thuận với người dân vẫn kéo dài, khiến dự án chậm bàn giao mặt bằng.
Một số địa phương sau sáp nhập chưa kịp kiện toàn bộ máy, thiếu ban quản lý dự án chuyên trách; việc bàn giao hồ sơ, chuyển giao chủ đầu tư còn chậm. Ngoài ra, sự chồng chéo trong cơ chế, chính sách và hướng dẫn pháp luật cũng khiến nhiều dự án không kịp triển khai.
Về phía các ban quản lý dự án và nhà thầu, năng lực tổ chức thi công và quản lý vốn vẫn là vấn đề lớn. Không ít đơn vị thiếu nhân lực, sợ sai, né tránh trách nhiệm, lập kế hoạch thiếu thực tế khiến tiến độ giải ngân bị đình trệ.
Các dự án ODA cũng gặp khó trong quá trình đàm phán, ký kết hiệp định vay – thường kéo dài 12-18 tháng; một số dự án còn phải tạm dừng do thay đổi nguồn tài trợ. Thời tiết bất lợi, sạt lở và mưa lũ tại nhiều vùng miền thời gian qua cũng làm gián đoạn thi công.
Tăng tốc để hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% vốn năm 2025
Để đạt mục tiêu giải ngân toàn bộ kế hoạch vốn năm 2025, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm:
Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trực tiếp về tiến độ giải ngân.
Rà soát, điều chuyển nội bộ vốn từ dự án chậm sang dự án có tiến độ tốt, không dồn khối lượng giải ngân vào cuối kỳ.
Kiện toàn bộ máy hành chính ở các địa phương thực hiện mô hình chính quyền hai cấp, đặc biệt trong giải phóng mặt bằng và quản lý dự án.
Các bộ, cơ quan ngang bộ rà soát, đề xuất tháo gỡ các vướng mắc pháp lý, bảo đảm dòng vốn đầu tư công được lưu thông thực chất, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở mức 8,3 – 8,5% như mục tiêu đề ra.
Hậu Thạch
