Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung, việc mở cửa thị trường Australia cho quả bưởi Việt Nam mang ý nghĩa đặc biệt, thể hiện uy tín và trình độ quản lý ngày càng cao của Việt Nam trong lĩnh vực kiểm dịch thực vật.
Australia nổi tiếng kiểm soát nghiêm ngặt về kiểm dịch, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. Để được chấp thuận, quả bưởi Việt Nam phải vượt qua quy trình đánh giá nguy cơ dịch hại gần 2 năm cùng hàng loạt kiểm tra thực địa, lấy mẫu và phân tích từ hai phía trước khi trở thành loại trái cây thứ 6 được phép xuất khẩu sang Australia (sau thanh long, xoài, vải, nhãn và chanh leo).
Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, các lô bưởi xuất khẩu phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn: trái nguyên vẹn, không nhiễm 19 loài sinh vật gây hại mà Australia cấm, được sản xuất tại các vùng trồng đã đăng ký và có mã số, đóng gói, ghi nhãn và chiếu xạ ở liều tối thiểu 150 Gy tại các cơ sở được phê duyệt.
Trước khi cấp giấy kiểm dịch cho mỗi lô hàng, cơ quan kiểm dịch Việt Nam sẽ kiểm tra ngẫu nhiên 600 quả để đảm bảo không có dấu hiệu dịch hại, đất hay tạp chất. Khi đến Australia, sản phẩm tiếp tục được cơ quan kiểm dịch nước bạn lấy mẫu và kiểm tra lại.
Thứ trưởng Hoàng Trung cho rằng, việc đáp ứng đầy đủ những tiêu chuẩn này cho thấy ngành nông nghiệp Việt Nam không chỉ nỗ lực mở cửa thị trường mà còn nâng cấp toàn bộ chuỗi sản xuất, từ giống cây trồng, quản lý vùng trồng đến công nghệ sau thu hoạch.
Xuất khẩu chính thức bưởi sang Australia cũng góp phần khẳng định giá trị thương hiệu trái cây Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Việt Nam đã xuất khẩu bưởi tới 14 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Hoa Kỳ, Hàn Quốc và New Zealand. Diện tích trồng bưởi của Việt Nam đã tăng gấp đôi trong 10 năm qua, hiện đạt hơn 100.000 ha với sản lượng gần 1 triệu tấn mỗi năm. Xuất khẩu bưởi năm 2024 đạt khoảng 60 triệu USD, song tiềm năng còn lớn nhờ lợi thế thu hoạch quanh năm và chi phí sản xuất hợp lý.
Để tận dụng cơ hội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến nghị địa phương, HTX và doanh nghiệp tổ chức sản xuất bưởi theo chuỗi liên kết bền vững, áp dụng tiêu chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP, ghi chép nhật ký sản xuất đầy đủ để truy xuất nguồn gốc minh bạch. Đồng thời, các đơn vị cần tuân thủ nghiêm quy trình kiểm dịch, giám sát sinh vật gây hại, đầu tư công nghệ chiếu xạ và sơ chế đạt chuẩn quốc tế nhằm đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng Australia
Theo kế hoạch, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sẽ phối hợp với các địa phương tập huấn, phổ biến quy định về kiểm dịch và an toàn thực phẩm, hướng dẫn thiết lập mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói và chiếu xạ. Mục tiêu là hình thành chuỗi sản xuất - xuất khẩu đồng bộ, đảm bảo chất lượng ổn định và lâu dài
Sau bưởi, Việt Nam và Australia đang xem xét mở cửa thêm một số trái cây khác. Hai nước đồng thời thúc đẩy hợp tác trong kiểm dịch, chiếu xạ và thương mại nông sản nhằm xây dựng chuỗi cung ứng hai chiều bền vững.
PV
