Loài sâm này sinh trưởng ở độ cao 1.200–2.100m trên dãy núi Ngọc Linh, nổi bật với hàm lượng saponin cao cùng nhiều đặc tính dược lý ưu việt như tăng cường sức khỏe, hỗ trợ điều trị bệnh và chống oxy hóa hiệu quả.
Theo kết quả nghiên cứu từ năm 1978 của Bộ Y tế, sâm Ngọc Linh chứa đến 52 hợp chất saponin – cao vượt trội so với các loại sâm khác trên thế giới. Đáng chú ý, có tới 26 loại saponin là đặc hữu, không tìm thấy ở bất kỳ loài sâm nào khác. Trong số đó, hoạt chất Saponin MR2 – chiếm gần một nửa hàm lượng saponin – có cơ chế hoạt động tương tự kháng sinh.
Saponin MR2 được ghi nhận có khả năng hỗ trợ phòng ngừa tế bào ung thư, tăng cường hệ miễn dịch, giảm tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị, đồng thời giúp nâng cao thể trạng tổng thể. Với những giá trị dược lý vượt trội và độ quý hiếm cao, sâm Ngọc Linh được xem là một trong những dược liệu đặc biệt quý giá và có giá trị kinh tế lớn tại Việt Nam.
Ngoài thân, rễ, củ, lá thì hạt của cây sâm ngọc linh cũng trở thành loại hạt đắt nhất Việt Nam khi có giá "đắt hơn vàng".
Sâm Ngọc Linh phải mất 3–4 năm mới bắt đầu ra hoa và kết quả. Mùa hoa thường rơi vào khoảng tháng 7 đến tháng 9 dương lịch, mỗi nhánh cây chỉ cho một bông hoa. Tuy nhiên, phần lớn cây sâm chỉ có một nhánh, số cây có 2–3 nhánh là rất hiếm, khiến sản lượng hạt thu được mỗi năm cực kỳ thấp.
Do khan hiếm, phần lớn người trồng sâm ở vùng núi Ngọc Linh đều giữ lại hạt để ươm giống, gần như không bán ra thị trường. Chính vì vậy, loại hạt này luôn trong tình trạng khan hàng và rất khó mua
Hạt sâm ngọc linh ở Quảng Nam (cũ) và Kon Tum (cũ) có giá lên đến 110-120 nghìn đồng/hạt. Trung bình cứ khoảng trên 2.000 hạt sẽ được 1kg. Như vậy, 1kg hạt sâm Ngọc Linh sẽ có giá từ 220-240 triệu đồng/kg.
Trên thị trường những năm gần đây xuất hiện hạt sâm Ngọc Linh có giá chỉ 2-3 triệu/kg.
Các loại sâm Ngọc Linh, lá sâm và hạt sâm bán trên mạng xã hội với giá rẻ kém chất lượng, người dân khi mua cần phân biệt kỹ lưỡng.
Hà Trần (t/h)
