Triển lãm có sự tham dự của đồng chí Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính Trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Đồng chí Ngô Đông Hải, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Đồng chí Đinh thị Mai, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Đồng chí Trần Thanh Lâm, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Đồng chí Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và lịch.
Cùng dự triển lãm có đại diện lãnh đạo các Vụ, đơn vị của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch; lãnh đạo Bảo tàng Hồ Chí Minh; lãnh đạo Hội Mỹ Thuật Việt Nạm, Hội Nhà văn Việt Nam; các đại sứ, lãnh sự quán và các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam; lãnh đạo tập đoàn Vietcom; tác giả bộ tranh sơn mài “Mùa Xuân Độc Lập”.
Phát biểu khai mạc triển lãm, TS. Vũ Mạnh Hà, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh nhấn mạnh: Đây là một hoạt động nghệ thuật đặc biệt, giàu ý nghĩa. Lần đầu tiên, một bộ tranh sơn mài khổ lớn với 17 tác phẩm được sáng tác công phu tái hiện sinh động các chặng đường lịch sử, những chiến thắng vẻ vang của dân tộc và những hình ảnh đặc sắc về Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu do một nghệ sĩ trẻ thực hiện, được giới thiệu đến đông đảo công chúng trong cả nước.
Triển lãm giới thiệu 17 bức tranh sơn mài khổ lớn do họa sĩ Chu Nhật Quang thực hiện, tái hiện những trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Thông qua ngôn ngữ hình ảnh và góc nhìn của một họa sĩ trẻ, triển lãm thể hiện tình yêu quê hương cùng lòng biết ơn sâu sắc đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và những hy sinh của chiến sĩ, đồng bào trong hành trình giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Với sự kết hợp giữa chất liệu sơn mài truyền thống và tư duy tạo hình hiện đại, các tác phẩm mang đến một ngôn ngữ thẩm mỹ mới lạ, vừa tôn vinh giá trị văn hóa dân tộc vừa thể hiện tinh thần đổi mới trong nghệ thuật đương đại. Chuỗi tranh sơn mài không chỉ khắc họa lịch sử bằng chất liệu Việt, mà còn khơi dậy khát vọng về độc lập, hòa bình, khẳng định bản sắc văn hóa Việt Nam trong dòng chảy hội nhập.
Chia sẻ về quá trình sáng tác, họa sĩ Chu Nhật Quang cho biết ý tưởng thực hiện loạt tranh về các cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đã nhen nhóm trong anh từ những năm còn du học. Năm 2017, gia đình tại Việt Nam bắt đầu nghiên cứu làm vóc sơn mài khổ lớn. Sau hai năm thử nghiệm thất bại liên tiếp, đến năm 2019 khi trở về nước anh bắt tay ngay vào phác thảo và thu thập tư liệu lịch sử.
“Tôi muốn từng chi tiết phải bám sát lịch sử, từ phim tư liệu đến tranh ảnh và lời kể của các nhân chứng. Nhưng song song với yếu tố lịch sử, tôi cũng chú trọng sự hài hòa trong tạo hình hội họa. Riêng tác phẩm ‘Mùa xuân Độc lập’ đã ngốn của tôi gần 7 năm làm việc liên tục,” họa sĩ chia sẻ.
Quá trình sáng tác đầy gian nan khi tranh sơn mài khổ lớn đòi hỏi sức bền, sự tỉ mỉ và phối hợp của một ê-kíp đông người. Tác phẩm lớn nhất của triển lãm là bức tranh hai mặt dài 7,2 mét, bắt đầu thực hiện từ cuối năm 2019. Một mặt mang tên Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập, tái hiện Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945, mặt còn lại là Mùa xuân dân tộc, thể hiện không khí hân hoan của nhân dân cả nước trong ngày độc lập.
Để hoàn chỉnh bộ tranh, anh đã đi đến nhiều địa danh lịch sử, gặp gỡ nhân chứng, nhà sử học để lấy tư liệu. “Những chuyến đi ấy giúp tôi cảm nhận được không gian thật, xúc cảm thật và thôi thúc tôi phải hoàn thiện tác phẩm bằng tất cả tâm huyết,” anh nói.
Theo Chu Nhật Quang, sơn mài khổ lớn là thách thức lớn nhất bởi không thể sử dụng buồng ủ kín như tranh cỡ vừa. Mọi công đoạn đều thủ công, phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết, độ ẩm; từ khâu vận chuyển vóc, xử lý chất liệu cho đến kiểm soát quá trình hoàn thiện tất cả đều đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ thuật cao.
Nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam với tư cách là người yêu nghệ thuật nhận định: “Khi xem tranh, tôi thấy tinh thần hào khí, tình yêu với lịch sử, hành trình tiến tới độc lập được Chu Nhật Quang tái hiện sống động trong 17 bức tranh sơn mài. Những bức tranh này thể hiện lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc trong mỗi chúng ta, đồng thời tôn vinh những giá trị của lịch sử, giá trị của văn hóa Việt Nam”.
Triển lãm diễn ra đến hết ngày 10/9. Các tác phẩm được trưng bày ngoài trời.
Họa sĩ Chu Nhật Quang (sinh năm 1995) xuất thân trong gia đình nghệ thuật, tốt nghiệp tại Mỹ và Úc, là gương mặt tiêu biểu của thế hệ họa sĩ trẻ gắn bó với nghệ thuật sơn mài. Tác giả đã từng tổ chức thành công Triển lãm “Dấu Thiêng” (2024) tại Hoàng Thành Thăng Long. Bộ tranh sơn mài ""Mùa xuân độc lập" lần này thể hiện tư duy tạo hình hiện đại, mang lại trải nghiệm thị giác mạnh mẽ, đồng thời truyền tải cảm xúc yêu nước, nhân văn và sự ngưỡng vọng đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Minh Minh |
