Nam Định: Ngắm cây duối cổ 500 tuổi mang thế độc “mâm xôi con gà” - Hình 1

Báu vật duối cổ thế độc “mâm xôi con gà” trước khi cắt tỉa

Theo cụ Nguyễn Văn Ích (82 tuổi) cho biết, tương truyền, đến nay cây duối đã ngoài 500 năm tuổi. “Tuyệt vời ở chỗ, người xưa tạo tác dáng thế cây duối thành hình “mâm xôi con gà” bởi niềm tin sâu sắc vào thế giới tâm linh. “Các cụ xưa kính ngưỡng trời đất đã tạo tác cây ruối mang dáng thế mâm xôi con gà với ngụ ý coi đây là một “cây thờ”, một vật tế dâng kính thần linh, mong cầu cuộc sống no đủ, sung túc cho làng”.

Nam Định: Ngắm cây duối cổ 500 tuổi mang thế độc “mâm xôi con gà” - Hình 2

Cận cảnh “mâm xôi con gà” trước khi cắt tỉa

“Xóm 6 chúng tôi vốn có tên chữ là xóm Liên được đặt theo tên ngôi chùa cổ. Ở đầu làng xa xưa có cây đa, cây muỗm đại thụ. Cùng đó, cây duối cổ mâm xôi con gà là cây thờ, đầu gà chầu về phía cây muỗm. Biến cố thời gian, cây muỗm, cây đa không còn, người làng trồng cây si thay thế rồi cây si cũng chết, chỉ còn cây duối vẫn tồn tại đến nay. Ngày xưa cây duối rất đẹp, mâm xôi được các cụ tạo tác tròn tít, lùm lùm dầy dặn, con gà tròn trịa mầm mẫm, cây xanh tốt tràn nhựa sống”, cụ ông tiếp lời…

Nam Định: Ngắm cây duối cổ 500 tuổi mang thế độc “mâm xôi con gà” - Hình 3

 Thân cây duối cổ mốc thếch, xù vì nhuộm màu thời gian

Cây duối cổ “mâm xôi con gà” cao khoảng 4m, gốc cây có đường kính trung bình khoảng 60cm, đường kính tán lá ước chừng 3,5m, chiều cao từ gốc đến tán lá khoảng 1,8m, chiều cao tán lá khoảng 2,2m. 

Nam Định: Ngắm cây duối cổ 500 tuổi mang thế độc “mâm xôi con gà” - Hình 4

Cây duối cổ khoảng 500 năm tuổi có đường kính thân, tán cây khá lớn

Phần tán lá của cây được tạo tác thành hình “mâm xôi con gà” với 2 phần liên kết. Phần 1 là mâm xôi có độ dày khoảng 60cm, phần còn lại là “con gà” có chiều cao khoảng 1,6m, dài 2,5m. Phần 2 – “con gà” được tạo hình “ngự” trên mâm xôi, xòe hai cánh chầu, ngước đầu chầu về phía trong làng.

Nam Định: Ngắm cây duối cổ 500 tuổi mang thế độc “mâm xôi con gà” - Hình 5

Hình dạng “mâm xôi con gà” sau khi được cắt tỉa

Qua hàng trăm năm, cây duối cổ như chứng nhân gắn bó thiết thân với bao thế hệ người làng Bái Dương. Cây duối cổ không chỉ là biểu tượng thiêng liêng, cây còn là “người bạn lớn” thân thiết từ thủa ấu thơ với những người dân nơi đây…

Thời gian gần đây, để gìn giữ, bảo tồn cây quí, người dân địa phương đã cắt tỉa, uốn sửa “mâm xôi con gà” trên cây duối cổ. Họ hy vọng thời gian tới cây đâm chồi nảy lộc xanh tươi, trở lên đẹp đẽ hơn…

Đăng Trình