Trong bối cảnh cả nước đang nỗ lực thực hiện Chiến lược phát triển con người gắn với các mục tiêu phát triển bền vững, việc chăm lo cho trẻ em – thế hệ tương lai của đất nước – luôn được đặt ở vị trí trung tâm. Kế hoạch số 75/KH-UBND của UBND tỉnh Ninh Bình nhằm thực hiện Quyết định số 23/QĐ-TTg ngày 7/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em giai đoạn 2021–2030.
Mục tiêu chung
Kế hoạch được xây dựng với mục tiêu nâng cao nhận thức, trách nhiệm và hành động của các cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể, cộng đồng, gia đình và chính trẻ em trong việc thực hiện Luật Trẻ em và các văn bản liên quan. Điểm nhấn quan trọng là việc lồng ghép các chỉ tiêu, mục tiêu về trẻ em vào kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hằng năm và 5 năm của tỉnh, đồng thời ưu tiên cho khu vực miền núi, vùng khó khăn và nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt hoặc có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt.
UBND tỉnh Ninh Bình xác định: chăm lo cho trẻ em chính là chăm lo cho tương lai. Bảo đảm quyền trẻ em cũng là xây dựng nền tảng cho nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần thực hiện mục tiêu đưa Ninh Bình phát triển nhanh, bền vững, hội nhập quốc tế.
Xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh, thân thiện cho trẻ em, bảo đảm thực hiện đầy đủ các quyền cơ bản của trẻ em để tạo điều kiện phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức. Qua đó, hình thành thế hệ công dân có tri thức, sức khỏe, kỹ năng, nhân cách, sẵn sàng tham gia công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Các mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể đến năm 2030:
Phát triển toàn diện trẻ em, chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng
Tỷ lệ xã, phường đạt tiêu chuẩn phù hợp với trẻ em: 65% vào năm 2026, 80% vào năm 2030.
90% trẻ em đến 8 tuổi được tiếp cận dịch vụ hỗ trợ phát triển toàn diện vào năm 2026, 95% vào năm 2030.
Giảm tỷ suất tử vong trẻ sơ sinh xuống dưới 4,8‰ vào năm 2030; giảm tử vong trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 8,8‰ vào năm 2030.
Giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thể cân nặng ở trẻ dưới 5 tuổi xuống dưới 6% vào năm 2030; suy dinh dưỡng thể thấp còi xuống dưới 13%; tỷ lệ béo phì dưới 2%.
100% cơ sở giáo dục có công trình vệ sinh đạt chuẩn vào năm 2026 và duy trì đến 2030.
Giảm tỷ lệ trẻ có hoàn cảnh đặc biệt xuống 4,5% vào năm 2030.
Giảm tỷ suất trẻ em bị tai nạn thương tích xuống 500/100.000 vào năm 2030; tử vong do tai nạn thương tích còn 15/100.000.
100% trẻ em bị ảnh hưởng bởi thiên tai, thảm họa được cứu trợ kịp thời.
Từng bước xóa bỏ tình trạng tảo hôn, phấn đấu giảm 2–3% mỗi năm giai đoạn 2026–2030.
100% trẻ em dưới 5 tuổi được đăng ký khai sinh vào năm 2030.
Giáo dục, văn hóa, vui chơi, giải trí: Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi phát triển phù hợp về sức khỏe, học tập, tâm lý xã hội đạt trên 99% vào năm 2030.
Tỷ lệ huy động trẻ 5 tuổi đi mẫu giáo đạt 99,3%.
Tỷ lệ trẻ em hoàn thành cấp tiểu học đạt 99% vào năm 2030.
Giảm tỷ lệ bỏ học cấp tiểu học xuống dưới 0,05% vào năm 2030.
95% trường học có dịch vụ hỗ trợ tâm lý cho học sinh.
60% trường học có hạ tầng, tài liệu phù hợp cho học sinh khuyết tật vào năm 2030.
90% trẻ em khuyết tật có nhu cầu được tiếp cận giáo dục hòa nhập hoặc chuyên biệt.
45% xã, phường có điểm văn hóa, vui chơi dành cho trẻ em vào năm 2030.
35% trẻ từ 7 tuổi trở lên được hỏi ý kiến về các vấn đề liên quan đến trẻ em vào năm 2030.
90% trẻ em được nâng cao nhận thức, năng lực về quyền tham gia của mình.
35% trẻ từ 11 tuổi trở lên tham gia các mô hình, hoạt động thúc đẩy quyền trẻ em vào năm 2030.
Nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm
Tăng cường sự chỉ đạo và phối hợp: Các sở, ngành, địa phương phải cụ thể hóa mục tiêu, chỉ tiêu về trẻ em trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội. Người đứng đầu chịu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo và giải quyết các vấn đề liên quan đến trẻ em thuộc phạm vi quản lý.
Hoàn thiện pháp luật, chính sách: Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung chính sách bảo đảm quyền trẻ em; phát triển hệ thống dịch vụ y tế, giáo dục, tư pháp, an sinh xã hội gắn kết, lấy trẻ em làm trung tâm.
Phát triển dịch vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em: Nhân rộng các mô hình hiệu quả giai đoạn trước; xây dựng mạng lưới cung cấp dịch vụ liên ngành, một cửa; chú trọng hỗ trợ trẻ ngay tại gia đình và cộng đồng.
Đào tạo, bồi dưỡng nhân viên công tác xã hội, y tế, giáo dục, tư pháp, an sinh xã hội; xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách bảo vệ trẻ em từ tỉnh đến cơ sở.
Tuyên truyền về quyền và bổn phận của trẻ em; phòng, chống xâm hại, bạo lực, tai nạn thương tích; bảo vệ trẻ trong tố tụng, thiên tai, dịch bệnh. Quảng bá mạnh mẽ Tổng đài 111 và các đường dây nóng địa phương để kịp thời tư vấn, hỗ trợ trẻ em.
Bảo đảm nguồn lực: Bố trí ngân sách, đồng thời huy động nguồn lực xã hội từ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân. Khuyến khích hoạt động của Quỹ Bảo trợ trẻ em, phát triển mạng lưới tình nguyện hỗ trợ.
Tăng cường kiểm tra, giám sát: Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về trẻ em; xử lý nghiêm vi phạm. Xây dựng cơ sở dữ liệu về trẻ em, liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia.
Kế hoạch hành động quốc gia vì trẻ em đến năm 2030 không chỉ là một bản kế hoạch hành chính, mà còn là lời cam kết mạnh mẽ của tỉnh Ninh Bình trong việc dành sự quan tâm đặc biệt cho thế hệ măng non. Sự đồng bộ, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, sự chung tay của cộng đồng và nỗ lực vươn lên của chính trẻ em sẽ là nền tảng vững chắc để Ninh Bình thực hiện thành công các mục tiêu đã đề ra.
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” – phương châm ấy được hiện thực hóa bằng những hành động cụ thể, bằng sự đầu tư đúng hướng, để mỗi trẻ em Ninh Bình đều có cơ hội phát triển toàn diện, trở thành công dân hữu ích, góp phần xây dựng quê hương, đất nước phồn vinh.
Nguyễn Kiên
