Quảng Trị: Lễ hội Ariêu piing vừa được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Chiều 13/11, ông Nguyễn Huy Hùng, phó giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị cho biết, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch vừa có quyết định công nhận lễ hội truyền thống Ariêu Piing của người Tà Ôi (Pa Kô) ở huyện Đakrông là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Đây là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thứ 2 của tỉnh Quảng Trị, sau hò giã gạo được công nhận tháng 2/2023.

Ariêu piing còn gọi lễ nhà mồ, lễ cải táng. Đây là lễ hội lớn nhất, mang đậm những nét riêng của người Tà Ôi (Pa Kô) nhằm tỏ lòng tôn kính, tưởng nhớ những người đã khuất.

Thông qua lễ hội này, tinh thần đoàn kết, gắn bó của người dân trong cộng đồng càng thêm sắt son, bền chặt. Vì thế, việc phục dựng, duy trì lễ hội Ariêu piing là mong muốn của rất nhiều người.

Được biết, đầu năm 2023, UBND tỉnh đã có tờ trình gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị đưa lễ hội Ariêu piing vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Trong quá trình diễn ra lễ hội Ariêu piing từ lúc chuẩn bị cho đến khi kết thúc toàn bộ dân làng cần phải tuân thủ những kiêng kỵ hết sức khắt khe như: Kiêng quan hệ vợ chồng, nam nữ trong suốt thời gian từ khi được già làng thông báo chuẩn bị làm lễ cho đến khi kết thúc hoàn toàn lễ hội. Điều này áp dụng cho cả người làng và cả những người lạ bước vào địa phận của làng. Nếu bất kỳ ai vi phạm thì đều bị phạt rất nặng, có thể là sẽ phải tự chịu toàn bộ những lễ vật dùng để tiến hành lễ hội Ariêu piing.

Ngoài ra, trong quá trình tiến hành lễ hội Ariêu piing thì mọi người dân trong làng đều phải ngừng tất cả những công việc riêng của mình lại, ví dụ như có nhà nào đang làm nhà dở thì cũng phải tạm ngưng lại để phục vụ cho lễ hội Ariêu piing xong mới được tiếp tục. Trong trường hợp làng có người chết, nếu là chết xấu thì đưa ngay thi thể ra khỏi địa phận của làng, còn nếu trường hợp chết tốt thì vẫn tạm thời dùng mọi biện pháp để bảo quản xác chết trong làng, sau khi tiến hành xong lễ Ariêu piing thì mới làm các thủ tục tang ma cho người đã khuất.

Ngoài Ariêu piing người Tà Ôi còn có nhiều lễ hội khác như A riêu A da, Puh boh… nhưng đối với người Tà Ôi, Ariêu piing còn hơn cả một lễ hội bởi đây là dịp gắn kết mọi người, giữa các dòng họ, giữa các làng, tình nghĩa giữa những người đang sống và sự tri ân với những người đi trước. Ân tình ấy có cội nguồn từ truyền thống dân tộc và là cội rễ của một cuộc sống thanh bình, yên vui và bền vững.

Đình Lương