Ngành chế biến, chế tạo vẫn là động lực chính, với mức tăng 9,5% so với cùng kỳ, trong khi khai khoáng tăng 9,1%, sản xuất và phân phối điện tăng 6,1%, và cung cấp nước, quản lý rác thải tăng 2,4%. Những con số này không chỉ cho thấy sự phục hồi mà còn phản ánh hiệu quả của các chính sách hỗ trợ sản xuất từ Chính phủ, như ưu đãi thuế cho doanh nghiệp chế tạo và đầu tư vào năng lượng tái tạo.
Tính chung 8 tháng đầu năm 2025, IIP toàn ngành công nghiệp tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước (cao hơn mức 8,4% của cùng kỳ 2024), đánh dấu sự cải thiện dần dần so với giai đoạn 2023-2024 khi IIP từng chịu ảnh hưởng từ suy thoái kinh tế toàn cầu. Ngành chế biến, chế tạo dẫn đầu với mức tăng 10,0%, đóng góp tới 8,1 điểm phần trăm vào tăng trưởng chung, nhờ vào sự bùng nổ xuất khẩu hàng hóa như điện tử và dệt may. Ngành cung cấp nước và xử lý rác thải tăng 9,1% (đóng góp 0,1 điểm phần trăm), sản xuất điện tăng 4,9% (đóng góp 0,5 điểm phần trăm), trong khi khai khoáng giảm nhẹ 1,1% (làm giảm 0,2 điểm phần trăm), chủ yếu do biến động giá dầu mỏ và chuyển dịch sang năng lượng xanh.
Một số ngành công nghiệp trọng điểm cấp II ghi nhận mức tăng ấn tượng hai con số, phản ánh sự đa dạng hóa sản xuất và hội nhập quốc tế. Cụ thể: sản xuất xe có động cơ tăng 27,4% nhờ nhu cầu xuất khẩu ô tô điện sang châu Âu và Mỹ; sản phẩm từ cao su và plastic tăng 17,5%; sản phẩm khoáng phi kim loại tăng 15,0%; trang phục tăng 13,9% nhờ đơn hàng từ các thương hiệu thời trang toàn cầu; da và sản phẩm liên quan tăng 13,4%; sản phẩm kim loại đúc sẵn tăng 12,0%; giường, tủ, bàn ghế tăng 11,8%; sản xuất kim loại tăng 10,5%; chế biến thực phẩm tăng 10,1%; chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ tăng 9,6%; giấy và sản phẩm từ giấy tăng 9,5%; sản phẩm điện tử, máy vi tính tăng 7,5%. Ngoài ra, khai thác than tăng 3,9% và sản xuất đồ uống tăng 2,6%, trong khi khai thác dầu thô và khí đốt giảm 5,5% do chính sách giảm phụ thuộc năng lượng hóa thạch.
Về mặt địa phương, IIP 8 tháng tăng ở tất cả 34 tỉnh thành, cho thấy sự lan tỏa tăng trưởng trên toàn quốc, khác với năm 2024 khi một số khu vực miền núi gặp khó khăn do lũ lụt. Các địa phương dẫn đầu bao gồm Phú Thọ tăng 26,2% (nhờ công nghiệp chế tạo), Ninh Bình tăng 22,8%, Thừa Thiên Huế tăng 18,7%, Nghệ An tăng 16,4%, Quảng Ninh tăng 15,6%, Bắc Ninh tăng 15,4%, Tây Ninh tăng 15,2%, Hải Phòng tăng 14,5%, Thanh Hóa tăng 14,2%, và Đồng Nai tăng 14,0%. Những khu vực này hưởng lợi từ các khu công nghiệp lớn và đầu tư nước ngoài (FDI) tăng 12% so với năm trước. Ngược lại, một số địa phương tăng thấp như Cao Bằng (1,9%), Hà Tĩnh (2,9%), Lâm Đồng (4,1%), Khánh Hòa (5,7%), TP. Hồ Chí Minh (5,9%), Lạng Sơn (6,1%), Hà Nội (6,5%), Sơn La (6,6%), Cần Thơ (6,9%), và Tuyên Quang (7,2%), chủ yếu do ảnh hưởng từ ngành khai khoáng giảm hoặc sản xuất điện biến động.
Về sản phẩm công nghiệp chủ lực, nhiều mặt hàng tăng mạnh nhờ nhu cầu thị trường nội địa và xuất khẩu: ô tô tăng 59,6% (do chuyển dịch sang xe điện), tivi tăng 21,4%, phân NPK tăng 17,9%, quần áo tăng 14,7%, xi măng tăng 14,6%, giày dép da tăng 13,9%, thức ăn thủy sản tăng 12,5%, thép cán tăng 11,9%, đường kính tăng 11,8%, vải dệt từ sợi tự nhiên tăng 9,6%, sơn hóa học tăng 9,3%. Tuy nhiên, một số sản phẩm giảm như khí đốt thiên nhiên giảm 9,4%, vải dệt từ sợi nhân tạo giảm 4,4%, và dầu mỏ thô giảm 1,6%, phản ánh xu hướng chuyển đổi năng lượng bền vững theo cam kết COP26.
Ngoài ra, tình hình lao động trong doanh nghiệp công nghiệp cũng tích cực, với số lao động tăng 0,9% so với tháng trước và 4,7% so với cùng kỳ năm trước tại thời điểm 1/8/2025. Đặc biệt, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tăng 1,1% so với tháng trước và 5,4% so với năm trước, cho thấy sức hút của Việt Nam đối với nhà đầu tư quốc tế.
Tăng trưởng IIP không chỉ góp phần vào GDP quốc gia (ước tính đóng góp 2,5-3% vào tăng trưởng kinh tế năm 2025) mà còn hỗ trợ xuất khẩu, dự kiến đạt 380 tỷ USD trong năm, theo dự báo của Bộ Công Thương. Sự tăng trưởng của IIP trong tháng 8 và 8 tháng đầu năm 2025 khẳng định vị thế của Việt Nam như một trung tâm sản xuất khu vực.
Lê Thanh(t/h)
