Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, tháng 10 vừa qua ghi nhận nhiều hình thái thời tiết bất thường. Trên Biển Đông đã xuất hiện liên tiếp ba hình thái nguy hiểm gồm bão số 11 (Matmo), bão số 12 (Fengshen) và một áp thấp nhiệt đới. Đồng thời, ba đợt không khí lạnh tràn về trong tháng khiến nền nhiệt miền Bắc giảm sâu, vùng núi cao có nơi dưới 9 độ C.
Sự kết hợp giữa không khí lạnh và hoàn lưu bão đã gây ra nhiều đợt mưa lớn từ Bắc Bộ đến Trung Bộ. Đáng chú ý, khu vực từ Nam Nghệ An đến Quảng Ngãi hứng chịu ba đợt mưa lớn liên tiếp, trong đó đợt cuối (từ 23-31/10) có lượng mưa phổ biến 150-450 mm, có nơi vượt 550 mm. TP Huế và Đà Nẵng ghi nhận lượng mưa vượt ngưỡng lịch sử: Nam Đông (Huế) 1.772 mm, Trà My (Đà Nẵng) 1.545 mm, A Lưới (Huế) 1.236 mm.
Tổng lượng mưa tháng 10 trên cả nước cao hơn trung bình nhiều năm từ 20-90%, riêng khu vực Đông Bắc Bộ và dải Quảng Trị - Huế cao gấp 3-5 lần. Dù vậy, nhiệt độ trung bình toàn quốc vẫn cao hơn trung bình nhiều năm 0,5-1 độ C — cho thấy xu hướng thời tiết ngày càng cực đoan do tác động của biến đổi khí hậu.
Theo dự báo, tháng 11/2025 sẽ tiếp tục là giai đoạn thời tiết phức tạp khi nhiều hình thái nguy hiểm có thể cùng xuất hiện. Dự kiến có 2-3 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới hình thành trên Biển Đông, trong đó 1-2 cơn có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền Việt Nam — cao hơn mức trung bình nhiều năm.
Cùng thời điểm, không khí lạnh từ phương Bắc liên tục tăng cường, tác động mạnh đến Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Đắk Lắk và Khánh Hòa có khả năng xuất hiện những đợt mưa lớn diện rộng. Phía Tây Lâm Đồng và khu vực Nam Bộ được dự báo có nhiều ngày mưa rào và giông, có nơi mưa vừa, mưa to.
Trên biển, từ trưa 2/11, gió đông bắc mạnh dần lên cấp 6-7, giật cấp 8-9, biển động mạnh, sóng cao 3-5 m. Ở đất liền, Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An có mưa, trời chuyển rét; vùng núi có nơi rét đậm với nhiệt độ thấp nhất phổ biến 16-19 độ C, có nơi dưới 15 độ C.
Cơ quan khí tượng cảnh báo, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt, các hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa lớn cục bộ, lũ quét, sạt lở đất và giông lốc có xu hướng gia tăng cả về tần suất lẫn cường độ.
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia khuyến cáo chính quyền và người dân cần thường xuyên cập nhật bản tin dự báo, cảnh báo ngắn hạn từ 1-3 ngày; chủ động điều chỉnh kế hoạch sản xuất, vận hành hồ chứa và triển khai các phương án ứng phó phù hợp. Việc chuẩn bị sớm sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn cho công trình, hạ du cũng như đời sống dân sinh trong thời kỳ thời tiết cực đoan.
Thiên Trường
