Trong thời gian chờ Chính phủ ban hành nghị định thay thế Nghị định số 62/2020/NĐ-CP về vị trí việc làm và biên chế công chức, Bộ GD&ĐT đề nghị UBND cấp tỉnh chủ động chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương căn cứ thực tế để áp dụng giải pháp phù hợp.
Theo đó, cần phân bổ hợp lý biên chế công chức ở cả cấp tỉnh và cấp xã, đồng thời rà soát, bố trí đội ngũ công chức phụ trách lĩnh vực giáo dục – đào tạo đáp ứng tiêu chuẩn theo hướng dẫn của Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp. Các địa phương có thể huy động công chức từng công tác tại phòng GD&ĐT, hoặc tiếp nhận, biệt phái cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên có chuyên môn phù hợp để đảm nhận nhiệm vụ tại cấp xã.
Bộ GD&ĐT cũng gợi ý UBND cấp tỉnh xem xét thành lập Hội đồng tư vấn giáo dục cấp xã, các tổ/nhóm cán bộ quản lý cơ sở giáo dục cốt cán để tư vấn, hỗ trợ triển khai nhiệm vụ giáo dục. Thành phần có thể bao gồm cán bộ quản lý, nhà giáo đang công tác hoặc đã nghỉ hưu, đảm bảo không phát sinh thêm tổ chức hành chính.
Đồng thời, Bộ nhấn mạnh yêu cầu tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ công chức cấp xã phụ trách giáo dục; đổi mới phương thức quản lý từ hành chính mệnh lệnh sang kiến tạo, thúc đẩy; tăng cường chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác quản lý.
Văn bản của Bộ GD&ĐT đề nghị Chủ tịch UBND cấp tỉnh xem xét phân cấp, ủy quyền cho Sở GD&ĐT chủ trì công tác tuyển dụng, tiếp nhận, điều động, biệt phái, thuyên chuyển giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục.
Lý giải đề xuất này, Bộ GD&ĐT cho biết, hiện nay nhiều công chức cấp xã phụ trách giáo dục còn thiếu và thiếu kinh nghiệm quản lý. Việc giao Sở GD&ĐT đảm nhận sẽ giúp giảm khâu trung gian, đồng bộ chất lượng tuyển dụng, tiết kiệm chi phí, tăng cơ hội cho ứng viên và quan trọng hơn là khắc phục tình trạng thừa – thiếu cục bộ giáo viên.
Ngoài ra, Sở GD&ĐT cũng cần được giao tham mưu UBND cấp tỉnh ban hành các quy định cụ thể về phân cấp, ủy quyền trong lĩnh vực giáo dục, đảm bảo phát huy vai trò cơ quan chuyên môn tham mưu, giúp việc cho tỉnh. 
Để chuẩn bị cho năm học mới, Bộ GD&ĐT đề nghị các tỉnh, thành phố quan tâm giữ ổn định đội ngũ giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập. Trong trường hợp chưa kịp tuyển dụng, địa phương có thể ký hợp đồng lao động, bố trí liên trường, liên cấp hoặc thực hiện biệt phái để đảm bảo đủ nhân lực.
Các địa phương cần kịp thời thay thế giáo viên, nhân viên nghỉ ốm đau, thai sản, nghỉ hưu, thôi việc; đồng thời quan tâm cải tạo nhà công vụ, có chính sách hỗ trợ điều kiện sinh hoạt và làm việc cho đội ngũ khi phải luân chuyển, biệt phái.
Bộ GD&ĐT lưu ý các văn bản, chứng nhận do cơ quan có thẩm quyền ban hành trước ngày 01/7/2025 vẫn tiếp tục có giá trị theo quy định của pháp luật.
Về định mức giáo viên, sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, các cơ sở giáo dục vẫn tiếp tục áp dụng cách tính theo vùng như trước đây cho đến khi có hướng dẫn mới. Trong những trường hợp đặc biệt, UBND cấp tỉnh có quyền quyết định sĩ số học sinh/lớp phù hợp thực tế, căn cứ đề xuất từ nhà trường và báo cáo của Sở GD&ĐT.
Theo Bộ GD&ĐT, việc ban hành văn bản hướng dẫn này, trong bối cảnh mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã vận hành hơn một tháng, sẽ giúp các địa phương tháo gỡ khó khăn, ổn định công tác quản lý giáo dục và kịp thời chuẩn bị đội ngũ cho năm học 2025-2026.
Nguyễn Kiên
