Với hơn 250km bờ biển, trên 6.000km2 mặt biển, trên 1.000km2 diện tích hải đảo, Quảng Ninh là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế biển. Hiện tỉnh có 15 cảng biển, 26 khu neo đậu, 11 tuyến luồng với tổng chiều dài 119,82 km; 32 cảng, bến thủy nội địa với 14 tuyến luồng có tổng chiều dài 413,1km. Các luồng chính như Hòn Gai - Cái Lân, Cẩm Phả, Vạn Gia, Sông Chanh đảm bảo tiếp nhận tàu có trọng tải lớn từ 3.000 DWT đến 75.000 DWT và đang thử nghiệm đón tàu lên đến 85.000 DWT giảm tải.
Kinh tế biển được tỉnh xác định là động lực cốt lõi của nền kinh tế nhờ vào vị trí chiến lược, lợi thế về biển, đảo và hệ thống cảng biển nước sâu. Trên cơ sở đó, tỉnh tập trung phát triển các ngành mũi nhọn như cảng biển, dịch vụ hàng hải, du lịch biển đảo và công nghiệp ven biển, hướng tới trở thành trung tâm kinh tế biển hiện đại, năng động, tạo động lực phát triển cho vùng và cả nước.
Để khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế, thúc đẩy kinh tế biển phát triển, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Xây dựng, Quảng Ninh đã chủ động, linh hoạt triển khai nhiều giải pháp cụ thể. Đó là, đẩy mạnh thực hiện Đề án nâng cao giải pháp quản lý nhà nước thay thế thủ tục hành chính cấp phép phương tiện thủy nội địa; công tác quản lý, cấp phép, giám sát, cứu nạn, cứu hộ được thực hiện đồng bộ, đúng quy trình, chặt chẽ, đảm bảo an toàn; hạ tầng cảng, bến, khu neo đậu phục vụ khách du lịch được đầu tư quy mô, hiện đại và chất lượng nhằm đáp ứng nhu cầu phục vụ khách...
Đến nay, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển Quảng Ninh duy trì ở mức cao, bình quân trên 100 triệu tấn/năm; vận chuyển hành khách không ngừng được quan tâm đầu tư, nâng cao chất lượng, Quảng Ninh đang là điểm đến của các tuyến tàu biển quốc tế, hoạt động vận tải hành khách trên vịnh Hạ Long và các tuyến đảo rất sôi động...
Phát biểu tại cuộc họp, ông Bùi Văn Khắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, cùng đại diện lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh cho rằng: Mặc dù sở hữu nhiều tiềm năng và lợi thế vượt trội, nhưng hoạt động hàng hải và đường thủy nội địa của Quảng Ninh vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng sẵn có.
Từ thực tiễn công tác quản lý và hiện trạng hạ tầng, tỉnh Quảng Ninh kiến nghị Bộ Xây dựng sớm ban hành quy định riêng đối với hoạt động tàu du lịch, trong đó yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn bảo vệ môi trường cần được nâng cao hơn so với quy định chung. Tỉnh cũng đề nghị phân cấp quản lý toàn bộ các tuyến luồng đường thủy nội địa quốc gia trên địa bàn cho địa phương để chủ động quản lý, bảo trì; xem xét sửa đổi Nghị định số 12/2025/NĐ-CP ngày 20/1/2025 của Chính phủ về quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa; đồng thời bổ sung quy định về bến tạm có thời hạn phục vụ khai thác du lịch trong một số trường hợp cụ thể.
Bên cạnh đó, Quảng Ninh đề xuất thí điểm quản trị thông minh trong quản lý lĩnh vực đường thủy, bảo đảm việc công bố vùng nước hàng hải mới phù hợp với định hướng phát triển hạ tầng hàng hải và các hoạt động kinh tế - xã hội của địa phương. Tỉnh cũng kiến nghị ưu tiên bố trí vốn ngân sách để thực hiện các dự án nạo vét luồng và bổ sung chức năng trung chuyển quốc tế cho cảng Con Ong – Hòn Nét, nhằm khai thác hiệu quả hơn các lợi thế về vị trí và hạ tầng cảng biển của tỉnh.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Xuân Sang đánh giá rất cao tinh thần chủ động, tích cực của Quảng Ninh trong thúc đẩy phát triển kinh tế biển, đặc biệt đã có nhiều giải pháp tích cực nhằm phát huy, khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế riêng có. Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng cho rằng, hiệu quả hoạt động hàng hải, đường thủy trên địa bàn chưa thực sự tương xứng với những tiềm năng đang có.
Để khai thác tốt những lợi thế của Quảng Ninh, Thứ trưởng Bộ Xây dựng đề nghị tỉnh phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trực thuộc Bộ để thực hiện ngay việc phân cấp, phân quyền trên cơ sở đảm bảo đúng chức năng, nhiệm vụ theo quy định. Bộ sẽ tiếp tục phối hợp với tỉnh, thực hiện rà soát công tác đảm bảo an toàn, chất lượng cảng bến, phương tiện, nghiên cứu công bố vùng nước hàng hải mở rộng, đảm bảo phát triển hài hòa để cùng thống nhất, đề ra các giải pháp nhằm nâng cao các yêu cầu kỹ thuật và bảo vệ môi trường trong hoạt động hàng hải và đường thủy.
Cùng với đó, thực hiện nghiêm Quyết định số 1757/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 18/8/2025, lựa chọn Quảng Ninh để thí điểm quản trị thông minh đối với quản lý nhà nước lĩnh vực đường thủy...
Trần Trang (t/h)
