Cơ quan Trung ương của Hiệp hội Chống hàng giả & Bảo vệ thương hiệu Việt Nam
  • Click để copy

Buông lỏng quản lý xuất bản

Sự ra đời của nhiều nhà xuất bản (NXB) đã kéo theo sự cạnh tranh…

Bài 1: Sách kém chất lượng… sống khỏe

Bài 2: “Phủi tay”… là xong chuyện?

(THCL) _ Sự ra đời của nhiều nhà xuất bản (NXB) đã kéo theo sự cạnh tranh… Để tồn tại, hiện nay, không ít NXB đã tìm cách liên kết với các đơn vị tư nhân bằng cách bán giấy phép và logo rồi phó mặc đơn vị làm sách thao túng, tự chủ động trong khâu bản quyền, biên tập in và phát hành sách.

NXB: Năng lực yếu

Một giám đốc công ty làm sách tiết lộ, chỉ cần bỏ ra 500.000 - 5.000.000 đồng có thể dễ dàng mua được giấy phép xuất bản một cuốn sách. Bởi vậy, thị trường tràn lan sách liên kết, tuy nhiên, điều đáng nói là chất lượng sách cực kỳ cẩu thả về cả nội dung và hình thức, thậm chí có nhiều cuốn sách sai lệch về nội dung, văn hóa thẩm mỹ, vẫn được lưu hành trên thị trường.

Việc loạn thị trường sách - không chỉ mới diễn ra trong những năm gần đây, mà đã xảy ra trong một thời gian dài. Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự việc trên đó là do nhiều NXB năng lực cạnh tranh yếu. Trong số gần 70 NXB trên cả nước hiện nay, số NXB năng động và có uy tín trên thị trường có thể tự tìm kiếm đầu sách và phát hành những cuốn sách có giá trị chỉ đếm trên đầu ngón tay, số còn lại là hoạt động không hiệu quả. Nếu muốn có tiền, họ phải tìm những cách kinh doanh khác, trong đó, việc mua bán giấy phép xuất bản là một phần quan trọng. Tuy nhiên, đối với những NXB đó, dù không làm tốt công việc của mình cũng không thể bị đào thải, bởi việc liên kết xuất bản và mua bán giấy phép vẫn đang là “bầu sữa mẹ” nuôi sống họ.

Lợi dụng kẽ hở trong liên kết, nhiều đơn vị làm sách đã thay bìa cuốn sách bằng một cái tên khác, nhưng nội dung bên trong thì không có gì thay đổi. Giám đốc một NXB sách có uy tín cho biết, rất nhiều lần nhận được phản ánh của độc giả về sự giống nhau đến không ngờ của 2 cuốn sách do NXB này phát hành, tuy nhiên, khi kiểm tra lại đã phát hiện ra do công ty liên kết với NXB đã tự đổi tên cuốn sách để in thêm và phát hành ra thị trường.

Không chỉ nhập nhèm trong việc thay đổi tên sách, nhiều công ty làm sách còn tự ý chỉnh sửa bản duyệt của NXB, hoặc thêm bớt nội dung cuốn sách mà không xin ý kiến của NXB. Chính vì vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, liên tiếp xảy ra những sai phạm trong lĩnh vực xuất bản gây bức xúc trong dư luận.

Vụ việc gần đây liên quan đến cuốn sách Ôn luyện và nâng cao toán tiểu học, có thể thấy, Công ty TNHH In Phong Phú, khi nộp lưu chiểu cho NXB Đại học Quốc gia Hà Nội tất cả 20 cuốn sách đều bảo đảm về nội dung và chất lượng, thế nhưng, khi phát hành trên thị trường thì sách lại mất 10 trang nội dung. Dù NXB đã yêu cầu công ty giải trình và có biện pháp thu hồi cuốn sách, nhưng đến nay, sách vẫn được lưu hành ngoài thị trường. Điều đó cho thấy, chỉ cần mua được giấy phép xuất bản, Công ty TNHH In Phong Phú tự cho mình toàn quyền in ấn và phát hành sách, bất chấp quy định về Luật Xuất bản, yêu cầu của cơ quan cấp phép khi có sai phạm. Sự việc trên, không chỉ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, mà còn gây thiệt hại cho người đọc và sử dụng sách.

Cơ quan quản lý đang “buông”?

Liên kết trong xuất bản đang dần bộc lộ những bất cập. Chỉ tính trong 11 tháng đầu năm, Cục Xuất bản đã xử lý hơn 80 trường hợp vi phạm. Đáng lưu tâm là sự mất kiểm soát, điều tiết thị trường sách của NXB. Nhiều ý kiến cho rằng, để chấm dứt tình trạng nhiễu nhương trong công tác xuất bản như hiện nay, chỉ cần cấm việc liên doanh, liên kết, giải tán các đơn vị làm sách tư nhân.

Tuy nhiên, lại có những ý kiến cho rằng, không thể vì những sai phạm ở một số cuốn sách mà cấm hoạt động liên doanh - liên kết giữa các NXB và các đơn vị tư nhân. Bởi lẽ, trên thực tế, không thể phủ nhận sự xuất hiện của các công ty hoạt động trong lĩnh vực truyền thông và xuất bản - đã góp phần làm ấm lại thị trường sách. Sự năng động của các đơn vị làm sách tư nhân trong việc tìm kiếm thị trường và bản thảo, cùng bộ máy gọn nhẹ, làm việc hiệu quả, đã cho ra đời những đầu sách có giá trị của thế giới, hoặc những tác phẩm vừa đoạt giải thưởng danh giá của các nước. Lượng sách xuất bản trên thị trường vẫn đạt mức cao. Doanh thu từ các kỳ hội sách tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội không ngừng gia tăng.

Ông Chu Văn Hòa, Cục Trưởng Cục Xuất bản cho rằng, quan trọng nhất vẫn chính là các NXB trong việc chọn đối tác để liên kết và làm tốt công tác hậu kiểm. Bởi chính họ sẽ chịu thiệt hại nặng nề nhất khi có sai phạm xảy ra. Thiệt hại về kinh tế có thể bù đắp được, nhưng thiệt hại về uy tín thì không dễ gì lấy lại. Thứ nữa đó chính là vai trò của các cơ quan chức năng có liên quan như Cục Xuất bản (Bộ Thông tin và Truyền thông)...

Ông Hòa cho biết, sắp tới, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ ra thông tư xử lý cụ thể với từng mức độ sai phạm, trong đó, đối tác liên kết xuất bản cũng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

(Xem số báo 122, trang Chính sách & Cuộc sống, ngày 3/12/2014)


Huyền Hoa

Tin mới

VinFast mở bán mẫu xe ô tô điện đầu tiên tại Indonesia
VinFast mở bán mẫu xe ô tô điện đầu tiên tại Indonesia

Từ hôm nay, 28/3, VinFast mở bán mẫu xe VF e34 tại Indonesia với giá niêm yết không kèm pin là 315.000.000 IDR, tương đương với hơn 492 triệu đồng.

Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ
Nam A Bank được Moody’s nâng bậc xếp hạng, dự kiến tăng vốn mạnh mẽ

Nhờ chất lượng tài sản được cải thiện đáng kể thông qua kiểm soát nợ xấu, quy mô tổng tài sản tăng hơn 20% mỗi năm, Nam A Bank tiếp tục được Moody’s nâng bậc đánh giá tín nhiệm nhiều chỉ số xếp hạng quan trọng…

Quảng Bình bắt vụ buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép hơn 10 kg ma túy tổng hợp
Quảng Bình bắt vụ buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép hơn 10 kg ma túy tổng hợp

Ngày 28/3, thông tin từ Cơ quan công an tỉnh Quảng Bình, lực lượng công an tỉnh vừa bắt giữ nhóm đối tượng về hành vi buôn bán, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy. Cơ quan chức năng thu hơn 10 kg ma túy tổng hợp.

Nhìn lại những tỉnh nghèo và sự nỗ lực vươn lên thoát nghèo
Nhìn lại những tỉnh nghèo và sự nỗ lực vươn lên thoát nghèo

Dựa trên bảng sếp hạng của https://luathoangphi.vn/ thì, Việt Nam còn nhiều tỉnh nghèo. Tính theo tổng sản phẩm (GRDP) trên địa bàn của 63 tỉnh, thành phố đến năm 2022 (https://thuvienphapluat.vn/), 5 tỉnh thấp nhất lần lượt là Hà Giang, Kon Tum, Điện Biên, Lai Châu, Cao Bằng, Bắc Kạn.

Giá xăng sắp chạm mốc 25.000 đồng/lít
Giá xăng sắp chạm mốc 25.000 đồng/lít

Từ 15h hôm nay (28/3), Bộ Công thương điều chỉnh giá xăng dầu theo hướng xăng tăng, dầu giảm. Giá xăng RON 95 tăng mạnh, tiến sát mốc 25.000 đồng/lít.

Tin nóng chiều 28/3: Giá cà phê Việt Nam vượt mốc 100.000 đồng/kg, cao nhất mọi thời đại
Tin nóng chiều 28/3: Giá cà phê Việt Nam vượt mốc 100.000 đồng/kg, cao nhất mọi thời đại

Chiều 28/3, ông Nguyễn Hữu Long, Giám đốc Công ty cổ phần Học viện café Việt Nam VCA, tỉnh Gia Lai xác nhận, giá cà phê xô giao dịch tại địa phương đã vượt mốc 100.000 đồng/kg, mức cao nhất từ trước đến nay.