Chiều 6/12, tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2025, đại diện lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng Bộ Tài chính đã cung cấp thông tin về tình hình khắc phục hậu quả các đợt mưa lũ kéo dài thời gian qua. Các nội dung tập trung vào công tác phục hồi sản xuất nông nghiệp, đánh giá thiệt hại, kết quả đạt được trong năm 2025, cũng như các chính sách tài chính, thuế và hỗ trợ ngân sách dành cho các địa phương, doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
Ngành nông nghiệp triển khai 3 giai đoạn ứng phó thiên tai
Phát biểu tại họp báo, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai được triển khai theo ba giai đoạn gồm: dự báo, phòng chống và khôi phục. Theo thống kê từ đầu năm đến nay, thiên tai đã làm 419 người thiệt mạng, tổng thiệt hại ước tính khoảng 97.000 tỷ đồng. Riêng cơn bão Yagi đã gây thiệt hại trên 8.000 tỷ đồng.
Thiệt hại đối với khu vực sản xuất nông nghiệp được đánh giá là rất nặng nề, ảnh hưởng trực tiếp đến trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất. Trước thực trạng đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo các địa phương khẩn trương vệ sinh đồng ruộng, chuồng trại, cải tạo môi trường vùng bị ngập lụt để chuẩn bị cho việc xuống giống trở lại. Đồng thời, Bộ hướng dẫn lựa chọn các giống cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện sau thiên tai nhằm nhanh chóng khôi phục sản xuất.
Đặc biệt, từ nay đến Tết Nguyên đán và trong kịch bản cho quý I/2026, Bộ đã yêu cầu xây dựng phương án cụ thể nhằm duy trì và bảo đảm đà tăng trưởng trong bối cảnh thiên tai, thời tiết diễn biến phức tạp.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, trong thời gian vừa qua, nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã hỗ trợ Việt Nam vật tư, tiền và trang thiết bị với tổng trị giá trên 21 triệu USD. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp và đoàn thể trong nước cũng tích cực tham gia hỗ trợ các tỉnh bị thiệt hại trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản với tổng kinh phí trên 50 tỷ đồng.
Hoạt động hỗ trợ tập trung vào việc cung cấp giống cây trồng, hóa chất, vaccine, giống vật nuôi và gần 1 tỷ con giống thủy sản, góp phần quan trọng vào quá trình phục hồi sản xuất tại các địa phương. Song song với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã chỉ đạo các tỉnh chủ động đẩy mạnh sản xuất giống để cung ứng cho thị trường, bảo đảm không để xảy ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong giai đoạn phục hồi.
Cách tiếp cận được Bộ triển khai tương tự giai đoạn 2019-2020, khi các tỉnh miền Trung chịu ảnh hưởng nặng nề của lũ lụt. Theo đó, những địa phương có điều kiện thuận lợi sẽ tập trung thúc đẩy sản xuất, bù đắp phần thiệt hại chung, trong khi các tỉnh bị ảnh hưởng sẽ ưu tiên nguồn lực cho phục hồi nhanh chóng.
Nhiều kết quả tích cực dù chịu tác động của bão lũ
Mặc dù chịu tác động tiêu cực từ thiên tai, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định ngành nông nghiệp vẫn đạt được nhiều kết quả tích cực trong năm 2025. Tính đến hết tháng 11, cả nước đã thu hoạch được 42,56 triệu tấn lúa, và dự kiến cả năm sẽ đạt trên 43 triệu tấn. Nếu không có ảnh hưởng của bão, sản lượng có thể đạt 43,7 triệu tấn, tuy nhiên đến nay vẫn chắc chắn vượt mốc 43 triệu tấn.
Đối với lĩnh vực thủy sản, trong điều kiện bình thường không có bão, sản lượng dự kiến đạt 9,7-9,8 triệu tấn. Hiện tại, sản lượng đã đạt 9,05 triệu tấn. Dù bị ảnh hưởng bởi thiên tai, sản lượng thủy sản vẫn được đánh giá có khả năng vượt so với năm 2024.
Trong lĩnh vực chăn nuôi, tổng đàn lợn đạt khoảng 31 triệu con, tăng trưởng 0,3%, trong khi đàn gia cầm đạt khoảng 584 triệu con. Ngành chăn nuôi duy trì mức tăng trưởng 2,8%. Sản lượng gỗ rừng trồng cũng đạt xấp xỉ 31 triệu m³.
Đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu toàn ngành đạt 64,01 tỷ USD, với mức thặng dư thương mại 19,55 tỷ USD. Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhận định, nếu trong tháng 12 không xảy ra các đợt mưa bão lớn tại khu vực biên giới và duy trì được tăng trưởng khoảng 6 tỷ USD, ngành nông nghiệp hoàn toàn có khả năng đạt mốc 70 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu, đúng với chỉ tiêu từ 65-70 tỷ USD mà Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã giao.
Theo ông Tiến, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và Thủ tướng, cùng với việc các địa phương ít bị ảnh hưởng tiếp tục tăng tốc, trong khi các vùng thiệt hại phục hồi nhanh nhờ chính sách hỗ trợ, năm 2025 có thể trở thành tiền đề quan trọng cho tăng trưởng của năm 2026 và những năm tiếp theo.
Bộ Tài chính xuất ngân sách Trung ương trên 6.800 tỷ đồng
Cũng tại họp báo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đã thông tin cụ thể về các giải pháp tài chính nhằm hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp và người dân bị thiệt hại bởi mưa lũ.
Theo ông Chi, thời gian qua, nhiều địa phương ở miền Bắc và Nam Trung Bộ đã liên tiếp hứng chịu thiên tai, trong đó có những nơi chịu tổn thất ở mức độ rất lớn, thậm chí mang tính lịch sử. Thiên tai không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống con người và hoạt động kinh tế - xã hội tại các địa phương này.
Trên cơ sở đánh giá tổng hợp, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ về tác động mạnh mẽ của thiên tai đối với tăng trưởng GDP của các địa phương bị ảnh hưởng, cũng như ảnh hưởng chung đến tăng trưởng của cả nước trong quý IV và cả năm 2025.
Trước tình hình đó, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết và chỉ đạo trực tiếp các bộ, ngành, địa phương và toàn bộ hệ thống chính trị triển khai các giải pháp khắc phục hậu quả thiên tai. Ở cấp Trung ương, Thủ tướng đã quyết định xuất ngân sách năm 2025 với tổng số tiền trên 6.800 tỷ đồng để hỗ trợ các địa phương, bảo đảm nguồn kinh phí khẩn cấp phục vụ công tác khắc phục hậu quả mưa bão.
Bên cạnh việc cấp ngân sách, Bộ Tài chính cũng triển khai các chính sách về thuế, phí và hỗ trợ tài chính cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân bị thiệt hại do thiên tai theo đúng quy định của pháp luật. Luật Quản lý thuế quy định rõ, các trường hợp bị thiệt hại do thiên tai bất khả kháng sẽ được xem xét giãn thuế, gia hạn thời gian nộp thuế.
Theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, thiệt hại bất khả kháng do thiên tai, bão lũ được tính vào chi phí hợp lý, hợp lệ của doanh nghiệp. Tương tự, Luật Thuế thu nhập cá nhân cũng cho phép xem xét giảm trừ đối với cá nhân bị thiệt hại. Luật Thuế tài nguyên cũng có các quy định miễn, giảm thuế đối với trường hợp tai nạn hoặc thiên tai bất ngờ.
Để các chính sách này được triển khai hiệu quả, Bộ Tài chính đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, trong đó có công văn số 4328/CT-CS ngày 10/10/2025 và công văn số 4952/CT-CS ngày 05/11/2025, yêu cầu cơ quan thuế các địa phương tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn và phổ biến đến người dân, doanh nghiệp về các chính sách hỗ trợ.
Ngoài ra, cơ quan thuế cũng được yêu cầu phối hợp giải quyết nhanh các thủ tục hành chính liên quan đến hồ sơ, chứng từ nhằm xác định giá trị thiệt hại. Đồng thời, cử cán bộ đầu mối hỗ trợ người nộp thuế khôi phục hồ sơ khai thuế, hồ sơ miễn, giảm, hoàn thuế và gia hạn nộp thuế theo quy định.
Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm phối hợp chặt chẽ với tổ chức, cá nhân bị thiệt hại để hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi và nhanh chóng trong việc chi trả bồi thường theo hợp đồng bảo hiểm. Việc nhận tiền bảo hiểm kịp thời được xem là một trong những giải pháp giúp người dân và doanh nghiệp sớm ổn định tài chính, phục hồi sản xuất, kinh doanh sau thiên tai.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi khẳng định, trong quá trình triển khai các giải pháp tài chính, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các địa phương và các bộ, ngành liên quan nhằm giải quyết cả yêu cầu trước mắt và lâu dài. Mục tiêu không chỉ là khắc phục hậu quả thiên tai, mà còn từng bước xây dựng hạ tầng kinh tế có khả năng chống chịu tốt hơn, hạn chế thiệt hại khi thiên tai xảy ra trong tương lai.
Thiên Trường
