Chìa khóa để đạt mục tiêu tăng trưởng tham vọng trong năm 2025 nằm ở 2 yếu tố cốt lõi là cải cách hành chính thực chất thông qua liên thông dữ liệu và đẩy mạnh đầu tư công vào hạ tầng để giảm chi phí logistics, tạo động lực cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp.
Mục tiêu tăng trưởng GDP 8%: Quyết tâm và thách thức trong bối cảnh mới
TS. Trần Du Lịch - Chủ tịch Hội đồng tư vấn triển khai Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. HCM chia sẻ mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8.3 - 8.5% trong năm nay thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ nhằm tạo đà bứt phá cho giai đoạn phục hồi và phát triển kinh tế tiếp theo.
TS. Trần Du Lịch nhận định: "Năm nay, chúng ta có thể không đạt tăng trưởng 8.5% nhưng tôi tin rằng mục tiêu 8% có thể đạt được. Trong bối cảnh toàn cầu biến động như hiện nay, việc đạt con số tăng trưởng 8% là một thành công rất lớn".
Các động lực chính từ thị trường trong nước, xuất khẩu và đầu tư công cần được đẩy mạnh và triển khai hiệu quả. Đi cùng tăng trưởng cao là những lo ngại thường trực về rủi ro bất ổn vĩ mô như lạm phát (CPI), nợ công và biến động tỷ giá. Tuy nhiên, các báo cáo gần đây cho thấy những chỉ số này vẫn đang được kiểm soát tốt và đồng bộ. Điều này phản ánh nỗ lực điều hành của Chính phủ không chỉ tập trung vào tăng trưởng mà còn chú trọng giữ vững ổn định vĩ mô, củng cố niềm tin cho thị trường.
Tại các diễn đàn kinh tế gần đây, nhiều ý kiến cũng tập trung vào việc tháo gỡ các "nút thắt" cho hoạt động xuất khẩu và thúc đẩy nội địa hóa ngành công nghiệp. Một câu hỏi lớn được đặt ra là vai trò của các doanh nghiệp "sếu đầu đàn", những đơn vị đủ năng lực dẫn dắt và tập hợp sức mạnh của toàn ngành, toàn cụm sản xuất. Lấy ví dụ từ ngành gỗ, thay vì tiếp tục xuất khẩu dăm gỗ thô với giá trị thấp, ngành cần tập trung phát triển vùng nguyên liệu và công nghệ chế biến sâu để tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn.
Về phía cộng đồng doanh nghiệp, kỳ vọng lớn nhất là một môi trường thể chế ngày càng thuận lợi, với vai trò "Nhà nước kiến tạo". Doanh nghiệp mong muốn Chính phủ tiếp tục đẩy nhanh việc hoàn thiện hạ tầng số và hạ tầng giao thông, coi đây là nền tảng phục vụ cho quá trình chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh trong dài hạn.
Cần cải cách thủ tục hành chính thực chất
Ông Nguyễn Hữu Nam - Phó Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - Chi nhánh khu vực TP. HCM nhìn nhận doanh nghiệp Việt Nam, bao gồm cả khối FDI, đang đối mặt khó khăn từ thị trường xuất khẩu và rào cản từ thủ tục hành chính trong nước.
Về thị trường, các đối tác trọng điểm đều đang siết chặt chính sách. Xuất khẩu sang Mỹ đã giảm hơn 3% chỉ trong nửa đầu tháng 9, do tác động của thuế đối ứng. Cùng lúc, EU cũng đưa ra yêu cầu về cân bằng thương mại, gây áp lực lên doanh nghiệp Việt Nam vốn đã hưởng thặng dư lớn sau hơn 5 năm thực thi Hiệp định EVFTA. Trong khi đó, các thị trường thay thế như Trung Đông, Nam Mỹ hay châu Phi chưa đủ lớn để bù đắp sự sụt giảm, đẩy doanh nghiệp vào thế khó trong việc xoay chuyển chiến lược.
Song song với thách thức bên ngoài, doanh nghiệp còn gặp trở ngại từ chính nội tại nền kinh tế. Dù nỗ lực cải cách hành chính đã có kết quả tích cực, việc sáp nhập các bộ, ngành, địa phương gần đây lại làm phát sinh nhiều vướng mắc. Cụ thể, tình trạng dữ liệu không liên thông giữa các cơ quan và sự quá tải tại các đơn vị sau sáp nhập đã khiến nhiều thủ tục trở nên rườm rà, không có đầu mối xử lý rõ ràng. Ông Nam nhấn mạnh sự thiếu liên thông dữ liệu là "khoảng trống" lớn, cần sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ để tháo gỡ.
Trước bối cảnh đó, ông Nguyễn Hữu Nam cho rằng doanh nghiệp hiện chỉ cần Nhà nước hỗ trợ thực chất vào 2 yếu tố cốt lõi. Cải cách hành chính đi vào chiều sâu, không chỉ dừng ở các chỉ số đo lường, mà phải quyết liệt liên thông dữ liệu giữa các bộ, ngành và địa phương để thực sự đơn giản hóa quy trình, giảm gánh nặng cho doanh nghiệp.
Giảm chi phí logistics, tập trung đẩy mạnh đầu tư công vào hạ tầng giao thông để kéo giảm chi phí logistics, đang chiếm tỷ lệ rất cao (trên 15%), từ đó trực tiếp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Những vấn đề như đổi mới công nghệ, tài chính hay chuyển đổi xanh là việc doanh nghiệp có thể chủ động. Tuy nhiên, cải cách hành chính và chi phí logistics là 2 nền tảng thiết yếu mà chỉ Nhà nước mới có thể giải quyết hiệu quả, và cũng là sự hỗ trợ thiết thực nhất mà cộng đồng doanh nghiệp đang mong chờ.
Giải pháp thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu
Bà Nguyễn Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu, Bộ Công Thươngchia sẻ tại diễn đàn, hoạt động xuất nhập khẩu - một trong những trụ cột tăng trưởng chính của kinh tế Việt Nam - ghi nhận kết quả tích cực trong 9 tháng đầu năm 2025 với kim ngạch xuất khẩu tăng trên 15%, vượt xa chỉ tiêu 12%. Dù có sự chững lại ở một số mặt hàng vào cuối quý III, kết quả này củng cố niềm tin vào khả năng hoàn thành mục tiêu cả năm, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng GDP chung.
Để duy trì đà tăng trưởng bền vững, các giải pháp đồng bộ đang được triển khai. Ngoại giao kinh tế tiếp tục là mũi nhọn, với sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Ngoại giao và Bộ Công Thương trong việc kết nối doanh nghiệp và tháo gỡ rào cản tại các thị trường tiềm năng. Song song đó, chiến lược đa dạng hóa thị trường đang được đẩy mạnh thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, hướng tới các khu vực như Trung Đông và khối vùng Vịnh.
Tuy nhiên, xuất khẩu Việt Nam vẫn đối mặt 2 thách thức lớn. Quy tắc xuất xứ vẫn là điểm nghẽn. Ví dụ điển hình là quy tắc “từ sợi trở đi” trong Hiệp định CPTPP khiến ngành dệt may gặp khó do phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu. Do đó, Việt Nam kỳ vọng các cuộc đàm phán FTA sắp tới, như ASEAN - Canada, sẽ có điều khoản nới lỏng hoặc cơ chế cộng gộp linh hoạt hơn, giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa ưu đãi.
Về sự bất định tại thị trường Mỹ, Bộ Công Thương vẫn đang chủ trì đàm phán kỹ thuật liên quan đến vấn đề trung chuyển. Mặc dù có thông tin về mức thuế đối ứng từ 20 - 40%, phía Mỹ vẫn chưa đưa ra định nghĩa hay hướng dẫn cụ thể. Sự thiếu rõ ràng này khiến doanh nghiệp rơi vào thế bị động, khó xây dựng phương án sản xuất kinh doanh dài hạn.
Để giải quyết các rào cản nội tại, cải cách thể chế được xác định là ưu tiên hàng đầu. Việc triển khai các Nghị quyết 66 và 68 năm 2025 đang đi vào thực chất, đặc biệt với việc ra mắt cổng tiếp nhận phản ánh vướng mắc pháp lý. Cơ quan quản lý Nhà nước hiện không còn được phép né tránh mà phải rà soát toàn diện các quy định chồng chéo, bất cập hoặc khoảng trống pháp lý để đề xuất lộ trình sửa đổi. Nhiều bộ ngành, trong đó có Bộ Công Thương, đang tích cực dự thảo sửa đổi các văn bản liên quan.
Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cân bằng, Việt Nam nổi lên như một điểm đến đầu tư tin cậy. Tuy nhiên, để nắm bắt trọn vẹn cơ hội này, việc giải quyết các thách thức cốt lõi về chi phí logistics, hạ tầng và nguồn nhân lực chất lượng cao là tiền đề then chốt, bảo đảm tăng trưởng xuất khẩu bền vững trong giai đoạn tới.
Theo vietstock.vn
