Nhiều kiến nghị về chế độ, chính sách
Trong không khí cởi mở, thẳng thắn, các đại biểu dự hội nghị đã nêu kiến nghị, giải đáp, trao đổi nhiều vấn đề. Tại hội nghị, chị Vũ Thị Thúy, công nhân Công ty cổ phần Nước sạch Bắc Giang (TP Bắc Giang) nêu: Hiện nay vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp (DN) vi phạm quy định pháp luật về lao động, công đoàn, BHXH. Vì vậy, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác quản lý nhà nước, kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về lao động của DN; có biện pháp, chế tài xử lý nghiêm các DN vi phạm, nhất là hành vi trốn, chậm đóng BHXH và kinh phí công đoàn để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ.
Anh Nguyễn Văn Tân, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Hosiden Việt Nam (KCN Quang Châu) phản ánh tình trạng NLĐ rút BHXH một lần ngày càng tăng, ảnh hưởng không nhỏ đến hệ thống an sinh xã hội và quyền lợi lâu dài cho chính bản thân NLĐ. Khi NLĐ không tiếp tục làm việc trong các nhà máy hoặc không tìm được việc làm mà số năm tham gia BHXH chưa đủ 20 năm để được hưởng lương hưu hằng tháng thì đa số NLĐ rút BHXH một lần. Nhưng khi đó, NLĐ sẽ mất đi cơ hội được cấp thẻ bảo hiểm y tế, số tiền nhận về thấp hơn so với số tiền đã đóng vào quỹ BHXH, nhất là mất đi lương hưu hằng tháng - “của để dành” nếu đủ thời gian tham gia. Anh Nguyễn Văn Tân đề nghị Quốc hội sớm sửa đổi Luật BHXH, có quy định phù hợp, tăng quyền lợi nếu bảo lưu thời gian tham gia BHXH nhằm hạn chế tình trạng rút BHXH một lần.
Nhiều ý kiến kiến nghị UBND tỉnh, ngành chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát việc DN thực hiện quy định khám sức khỏe định kỳ cho NLĐ, quan tâm cải thiện điều kiện làm việc, trang bị bảo hộ lao động; có giải pháp hỗ trợ DN tháo gỡ khó khăn, ổn định việc làm, thu nhập cho NLĐ; xây dựng cơ chế, chính sách bảo đảm cho NLĐ khi bị mất việc làm được đào tạo và đào tạo lại tay nghề, sớm quay trở lại thị trường lao động; đơn giản hóa thủ tục chi trả trợ cấp thất nghiệp.
Cùng đó, đề xuất Quốc hội, Chính phủ điều chỉnh tuổi nghỉ hưu theo từng lĩnh vực, ngành nghề để phù hợp với tính chất từng công việc; thực hiện lộ trình điều chỉnh lương tối thiểu vùng đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu của NLĐ.
Quan tâm hơn đến đời sống công nhân
Hiện một số dự án nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh sắp hoàn thành, đơn cử như khu nhà ở xã hội thị trấn Nếnh (thị xã Việt Yên) đã mở bán nhưng có rất ít lao động đăng ký mua được. Nguyên nhân do nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp nhưng giá bán vẫn quá cao; vướng mắc một số quy định về vay vốn, thẩm định đối tượng, thủ tục hành chính chứng minh đủ điều kiện hưởng chính sách hỗ trợ… Với mong muốn NLĐ sớm “an cư”, yên tâm làm việc, anh Thân Văn Thiện, công nhân Công ty TNHH AGU Vina (thị xã Việt Yên) đề xuất lãnh đạo tỉnh xem xét, tháo gỡ khó khăn, có cơ chế hỗ trợ để NLĐ có thu nhập thấp mua được nhà ở xã hội.
Chị Hoàng Thị Thu, công nhân Công ty TNHH Italisa Việt Nam (KCN Song Khê - Nội Hoàng) nêu: Nhiều gia đình công nhân lao động quê xa ở trọ có con nhỏ nhưng không có người nhà trông giúp. Công nhân các công ty làm việc theo ca, kíp hoặc giờ nghỉ rất muộn (hầu hết là sau 18 giờ hằng ngày), trong khi hầu hết các trường mầm non công lập chỉ giữ trẻ trong giờ hành chính. Nhu cầu gửi trẻ rất lớn nhưng trên địa bàn các khu, cụm công nghiệp, số trường mầm non công lập, cơ sở tư thục đủ điều kiện chưa thể đáp ứng. Công nhân thường phải gửi con ở nhóm trẻ tư thục, các điểm trông trẻ, điều kiện sinh hoạt, chăm sóc không bảo đảm, chi phí tốn kém.
Trước thực tế này, đề nghị các cấp, ngành, địa phương quan tâm xây dựng các công trình phúc lợi, thiết chế văn hóa, y tế, giáo dục ở các khu, cụm công nghiệp, từng bước cải thiện đời sống công nhân; có cơ chế khuyến khích thành lập các trường, cơ sở mầm non tư thục, đáp ứng nhu cầu gửi con, giúp NLĐ yên tâm sản xuất.
Liên quan đến những vấn đề cụ thể, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống NLĐ, nhiều đại biểu mong muốn UBND tỉnh, ngành chức năng, công đoàn quan tâm kiểm soát chất lượng bữa ăn ca trong DN; quản lý chặt, xử lý dứt điểm tình trạng lấn chiếm vỉa hè, hành lang giao thông để bán hàng ở KCN Quang Châu; quy hoạch, xây dựng các tuyến xe buýt về các huyện giúp việc đưa đón công nhân đến các khu, cụm công nghiệp thuận lợi. Cùng đó có giải pháp quyết liệt hơn nữa nhằm ngăn chặn, xử lý nghiêm tội phạm, bảo đảm an ninh, an toàn cho NLĐ ở các khu, cụm công nghiệp.
Chủ động nắm bắt, kịp thời giải quyết kiến nghị của NLĐ
Trên cơ sở phân tích các văn bản pháp lý hiện hành, đại diện lãnh đạo các sở, ngành liên quan, LĐLĐ tỉnh đã giải đáp hầu hết những kiến nghị của đại biểu.
Về tình trạng trốn, chậm đóng BHXH cho NLĐ, theo đồng chí Trần Văn Hà, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, để bảo đảm quyền lợi NLĐ, UBND tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực BHXH, áp dụng các biện pháp nhằm nâng cao trách nhiệm tuân thủ pháp luật về BHXH của người sử dụng lao động. Cơ quan BHXH tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã tập trung thanh tra, kiểm tra đối với DN nợ BHXH từ 3 tháng trở lên.
Trong quý I/2024, cơ quan BHXH đôn đốc 42 đơn vị nộp đủ số tiền nợ; 21 đơn vị nộp một phần số tiền nợ; xử phạt vi phạm hành chính 8 đơn vị. Đồng thời, công bố số điện thoại đường dây nóng, lập trang Fanpage tuyên truyền pháp luật về lao động, BHXH để tiếp nhận thông tin phản ánh của NLĐ về việc thực hiện pháp luật lao động của DN. Đối với việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu, rút BHXH một lần, Sở tiếp thu ý kiến của NLĐ, sẽ tổng hợp để UBND tỉnh chuyển kiến nghị đến Đoàn ĐBQH tỉnh đề xuất trong kỳ họp Quốc hội.
Trao đổi về vấn đề nhà ở cho công nhân, đồng chí Nguyễn Việt Phong, Giám đốc Sở Xây dựng khẳng định, UBND tỉnh đã chỉ đạo công tác quy hoạch bố trí đủ quỹ đất phát triển nhà ở xã hội theo quy định; ưu tiên quy hoạch các dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân tại những vị trí gần KCN.
Tuy nhiên, việc tiếp cận mua nhà ở xã hội của NLĐ còn gặp nhiều khó khăn. Đến nay, Luật Nhà ở năm 2023 đã được Quốc hội ban hành (có hiệu lực từ ngày 1/1/2025), khắc phục được một số tồn tại, vướng mắc. Chính phủ, Bộ Xây dựng đang xây dựng dự thảo các nghị định, thông tư hướng dẫn về chính sách nhà ở xã hội. UBND tỉnh đã chỉ đạo sở và các cơ quan, địa phương tích cực nghiên cứu, tham gia ý kiến nhằm đơn giản hóa, tạo điều kiện cho công nhân, NLĐ tiếp cận, dễ thực hiện thủ tục xét duyệt và giảm giá bán, cho thuê nhà phù hợp với điều kiện, thu nhập.
Các kiến nghị giải quyết thủ tục hành chính về BHXH, xử lý triệt để tình trạng mất an toàn, an ninh trật tự, xe đưa đón công nhân, ô nhiễm môi trường, khó kiểm soát chất lượng suất ăn công nhân… ở các khu, cụm công nghiệp đều được đại diện lãnh đạo BHXH tỉnh, Sở Giao thông - Vận tải, Công an tỉnh tiếp thu, trao đổi, giải đáp. Các sở, ngành tiếp tục quan tâm để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, từng bước khắc phục bất cập, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho đoàn viên, công nhân lao động.
Phát biểu kết luận, đồng chí Lê Ánh Dương ghi nhận, đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, tích cực, thẳng thắn tham gia ý kiến của công nhân lao động tại hội nghị. Đồng chí khẳng định, những năm qua, các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến việc chăm lo xây dựng, phát triển giai cấp công nhân đã được các cấp ủy đảng, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện, mang lại hiệu quả thiết thực. Tuy nhiên, đời sống vật chất, tinh thần của một bộ phận công nhân, NLĐ vẫn còn nhiều khó khăn.
Để động viên, chia sẻ trách nhiệm, có giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giải quyết các kiến nghị, đề xuất hợp pháp, chính đáng của NLĐ, đồng chí yêu cầu các sở, ngành, địa phương chủ động, thường xuyên nắm bắt tình hình, tâm tư, kiến nghị của NLĐ để tham mưu cho UBND tỉnh giải quyết kịp thời; có cơ chế phối hợp chặt chẽ để phát hiện, xử lý nghiêm vi phạm pháp luật về lao động.
Tỉnh đang tập trung thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp, vì thế, lực lượng lao động đã đạt mốc hơn 300 nghìn người và sẽ còn tăng nhanh trong những năm tới. Đồng chí mong muốn tổ chức công đoàn phát huy hơn nữa vai trò cầu nối giữa NLĐ và DN, làm tốt công tác giám sát việc thi hành quy định của pháp luật về lao động, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho công nhân; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật để NLĐ nâng cao nhận thức, chủ động phát hiện vi phạm pháp luật của DN; cảnh giác, tránh bị các phần tử xấu kích động, lôi kéo, gây mất an ninh, đình công trái pháp luật.
Đối với các DN, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu chấp hành tốt các quy định của pháp luật, bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của NLĐ; tạo điều kiện thành lập công đoàn cơ sở, quan tâm nâng cao chế độ, chính sách cho đoàn viên; thường xuyên tổ chức đối thoại, động viên công nhân thi đua tăng năng suất lao động, cải thiện môi trường làm việc, xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ để cùng phát triển.
Nhân dịp này, UBND tỉnh trao 50 suất quà (mỗi suất gồm quà và 1 triệu đồng tiền mặt) cho công nhân lao động hoàn cảnh khó khăn; LĐLĐ tỉnh trích kinh phí từ Quỹ “Mái ấm công đoàn” hỗ trợ 6 đoàn viên cải tạo nhà ở với, tổng trị giá 180 triệu đồng.
Bá Đoàn
