Việc sửa đổi lần này nhằm đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật, đồng thời cập nhật quy định phù hợp với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025). Bên cạnh đó, Bộ cũng hướng đến mục tiêu hoàn thiện cơ chế quản lý trong bối cảnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế sáng tạo và truyền thông hiện đại.
Cập nhật thẩm quyền xử phạt, phù hợp mô hình bộ máy mới
Theo Bộ VHTTDL, sau hơn 5 năm triển khai, Nghị định số 46 và Nghị định số 119 đã góp phần quan trọng trong việc kiểm tra, giám sát và xử lý các hành vi vi phạm trong lĩnh vực thể thao, báo chí, xuất bản. Tuy nhiên, thực tiễn thi hành cho thấy nhiều quy định đã không còn phù hợp với tổ chức bộ máy và tình hình thực tế.
Một số chức danh được giao thẩm quyền xử phạt theo quy định cũ nay không còn tồn tại hoặc đã được sắp xếp lại, khiến quá trình thực thi gặp khó khăn. Do đó, dự thảo mới điều chỉnh, cập nhật lại thẩm quyền xử phạt hành chính của từng chức danh, bảo đảm đúng vị trí, vai trò và phạm vi trách nhiệm theo hệ thống mới.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng bổ sung, tăng mức phạt đối với nhiều hành vi vi phạm mang tính phổ biến và có tác động xã hội cao, nhất là trong lĩnh vực in ấn, phát hành, báo điện tử và xuất bản điện tử. Ví dụ, hành vi in xuất bản phẩm vượt số lượng trong hợp đồng, in bao bì nhãn hàng hóa khi chưa được cấp phép hoặc sử dụng hình ảnh báo chí không xin phép sẽ bị nâng mức phạt từ 30–50% so với quy định hiện hành.
Đối với lĩnh vực thể thao, dự thảo làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động tổ chức giải thể thao, quảng cáo thể thao và đào tạo vận động viên, đồng thời tăng chế tài đối với hành vi tổ chức giải đấu không có giấy phép, sử dụng doping hoặc gian lận trong thi đấu.
Tăng tính minh bạch, đồng bộ và khả thi trong thực thi pháp luật
Theo đại diện Bộ VHTTDL, dự thảo nghị định lần này hướng đến nâng cao tính minh bạch, khả thi và hiệu lực trong công tác xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lặp giữa các cơ quan quản lý chuyên ngành.
Một trong những điểm đáng chú ý là việc chuẩn hóa biểu mẫu, quy trình xử phạt và quy định cụ thể về phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước như Thanh tra Bộ, Cục Báo chí, Cục Xuất bản, In và Phát hành, Tổng cục Thể dục thể thao. Cách làm này giúp bảo đảm mọi vụ việc vi phạm được xử lý thống nhất, tránh tình trạng “nơi xử phạt, nơi bỏ qua”.
Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định về các hành vi vi phạm mới phát sinh trong không gian mạng, như đăng tải, chia sẻ nội dung báo chí, xuất bản phẩm trái phép hoặc xuyên tạc, cắt ghép nội dung gốc. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hoạt động báo chí, xuất bản và thể thao ngày càng gắn liền với nền tảng số, mạng xã hội và thương mại điện tử.
Bộ VHTTDL cho biết, việc sửa đổi nghị định còn nhằm đồng bộ với các quy định mới về phân cấp, ủy quyền và cải cách thủ tục hành chính, giúp giảm tải cho cấp trung ương và tăng tính chủ động cho các địa phương.
Hiện Bộ đang lấy ý kiến rộng rãi từ các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội nghề nghiệp, cơ quan báo chí và doanh nghiệp liên quan. Sau khi tiếp thu, Bộ sẽ hoàn thiện hồ sơ để trình Chính phủ xem xét ban hành trong năm 2025, làm cơ sở pháp lý quan trọng cho công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong ba lĩnh vực trên.
Hậu Thạch (t/h)
