Ông Nguyễn Hải Minh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (Euro Cham), nhấn mạnh: "Dù Mỹ đã áp thuế nhập khẩu 15% với hàng hóa EU, nhiều tập đoàn châu Âu vẫn đang vật lộn với áp lực. Trong khi đó, mức thuế 20% áp lên Việt Nam vẫn được đánh giá là khả quan, giúp Việt Nam nổi lên như điểm đến hàng đầu cho đầu tư EU."

Theo ông Minh, EVFTA chính là "chìa khóa vàng" để doanh nghiệp Việt khai thác thị trường châu Âu. Chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, EU đã nhập khẩu 32,2 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam, tăng 8,4% so với cùng kỳ. Các mặt hàng chủ lực như điện tử, máy móc, dệt may, giày dép và nông-lâm-thủy sản đang dẫn dắt đà tăng trưởng. Dự báo, thương mại song phương Việt - EU sẽ tiếp tục bùng nổ, với nhiều đoàn công tác châu Âu sắp đổ bộ Việt Nam để tìm kiếm đối tác và tăng nhập khẩu.

FTA mở lối, doanh nghiệp Việt tăng tốc xuất khẩu giữa bão thuế quan
FTA mở lối, doanh nghiệp Việt tăng tốc xuất khẩu giữa bão thuế quan (Ảnh: internet)

Tuy nhiên, "cơn bão" thuế quan từ Mỹ – áp dụng từ đầu tháng 8 với mức 20% đối với Việt Nam – đang đe dọa dòng chảy thương mại toàn cầu. Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định, động thái này đặt ra thách thức lớn cho xuất khẩu sang Mỹ, buộc doanh nghiệp Việt phải đổi mới để duy trì đà tăng trưởng. "Xuất khẩu đang quá phụ thuộc vào vài thị trường chính, rủi ro cao nếu chính sách thay đổi đột ngột," VCCI cảnh báo.

  1. Nguyễn Văn Hội, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Chính sách Công thương, kêu gọi tận dụng tối đa các FTA thế hệ mới như CPTPP và EVFTA – những "đường cao tốc" giúp hàng Việt tiếp cận người tiêu dùng toàn cầu với chi phí thấp hơn nhờ ưu đãi thuế quan. Trong ASEAN, Việt Nam là quốc gia thứ hai có FTA với EU (sau Singapore), tạo lợi thế "người đi trước" để mở rộng thị trường.

Với ngành dệt may – "ngôi sao" xuất khẩu, ông Phí Ngọc Trịnh, Tổng Giám đốc Tập đoàn Hồ Gươm, cho biết: "Chúng tôi đã xuất khẩu 26 tỷ USD trong 7 tháng, hướng tới mục tiêu 47-48 tỷ USD cả năm. Nhưng cạnh tranh giá cả khốc liệt, tiêu chuẩn xanh, phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu và thiếu lao động kỹ thuật cao đang là rào cản lớn." Ông Trịnh đề xuất đa dạng hóa thị trường sang Nga, Brazil, Hàn Quốc, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời đầu tư công nghệ, robot hóa để nâng năng suất và giảm chi phí.

GS-TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội, lạc quan: "Giữa chiến tranh thương mại, cơ hội vẫn rộng mở cho Việt Nam. Doanh nghiệp cần liên kết, xây dựng 'đầu tàu' dẫn dắt chuỗi cung ứng qua các FTA để đạt mục tiêu tăng trưởng."

Bà Trần Thị Thu Trang, Chủ tịch Hanel PT NextTech JSC, kiến nghị mở rộng đàm phán FTA mới với Mercosur (Nam Mỹ) và GCC (Vùng Vịnh), đồng thời thành lập Quỹ Bảo hiểm rủi ro thương mại quốc tế theo mô hình công-tư để bảo vệ doanh nghiệp.

Các chuyên gia đưa ra nhận định đây là lúc doanh nghiệp Việt phải hành động nhanh chóng, biến thách thức thành cơ hội để vươn ra toàn cầu, góp phần hiện thực hóa mục tiêu kinh tế 2025.

L.T (t/h)