Quảng Trị có nhiều dự án hạ tầng trọng điểm được kỳ vọng tạo động lực phát triển kinh tế cho tỉnh nhưng lại rơi vào tình trạng không thể triển khai do hàng loạt vướng mắc.
Trong nhóm này có đường tránh phía Đông đô thị Đồng Hới thuộc tỉnh Quảng Trị, tuyến kết nối Cảng hàng không Quảng Trị với Quốc lộ 1, cầu sông Hiếu và đường hai đầu cầu… tất cả đều chưa có khối lượng để thanh toán, đồng nghĩa mức giải ngân bằng 0.
Nghiêm trọng hơn là dự án Quốc lộ 15D đoạn từ Cảng Mỹ Thủy đến cao tốc Cam Lộ – La Sơn. Với kế hoạch vốn lên tới 1.600 tỷ đồng trong năm 2025, nhưng đến nay chủ đầu tư vẫn dừng ở khâu lựa chọn nhà thầu tư vấn. Gói xây lắp hơn 1.334 tỷ đồng chưa thể khởi công, buộc tỉnh tính phương án chuyển vốn sang năm 2026.
Không chỉ các dự án hạ tầng lớn, nhiều công trình quy mô nhỏ thuộc lĩnh vực an ninh, đô thị, văn hóa – xã hội cũng rơi vào tình trạng tương tự. Trang thiết bị phục vụ phòng, chống tội phạm mạng và tội phạm công nghệ cao, dự án do công an tỉnh làm chủ đầu tư, được giao vốn 15,5 tỷ đồng nhưng đến nay chưa giải ngân được khoản nào.
hay như nhà thi đấu đa năng huyện Đakrông cũ, hạ tầng kỹ thuật đường số 2 tại khu đô thị Dinh Mười hay một số dự án cải thiện hạ tầng xã hội của tỉnh đều đang “đứng im”, dù đã trải qua hơn 10 tháng của năm kế hoạch.
Sau nhiều tháng tiến độ không cải thiện, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phong đã liên tục yêu cầu các chủ đầu tư phải kiểm điểm, báo cáo rõ nguyên nhân và đưa ra cam kết giải ngân. Những đơn vị giải ngân dưới 20% buộc phải báo cáo trực tiếp và hoàn thành giải ngân đợt 1 trước 15/11, nếu không sẽ phải chịu trách nhiệm trước Tỉnh ủy và UBND tỉnh.
Ngay sau đó, một số dự án đã có tín hiệu tích cực, như: Trung tâm Bảo trợ xã hội và Phục hồi chức năng cho người khuyết tật (vốn 53,7 tỷ đồng) đã được khởi công sau thời gian dài chậm triển khai.
Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều chuyên gia, đây chỉ là chuyển biến cục bộ. Gốc rễ của vấn đề vẫn nằm ở các thủ tục kéo dài, năng lực thực hiện dự án chưa đồng đều, ách tắc trong giải phóng mặt bằng và sự phối hợp chưa hiệu quả giữa các cơ quan. Những điểm nghẽn này đã xuất hiện nhiều năm và chưa được giải quyết một cách triệt để.
Trong bối cảnh tỉnh còn nhiều khó khăn, đầu tư công được xem là nguồn lực quan trọng nhất để cải thiện hạ tầng, nâng cao chất lượng dịch vụ công và kích thích các dòng vốn xã hội hóa. Tuy nhiên, hàng nghìn tỷ đồng chưa thể giải ngân đang trở thành “rào cản” cho tăng trưởng, khiến nhiều công trình cấp thiết phục vụ dân sinh tiếp tục chậm ngày hoàn thành.
Nếu các vướng mắc không được tháo gỡ sớm, nguy cơ không hoàn thành kế hoạch vốn năm 2025 là rất lớn, đồng thời tạo thêm áp lực cho những năm tiếp theo.
Tình trạng giải ngân chậm kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ các dự án, mà còn làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách, gây lãng phí nguồn lực công. Để đầu tư công thực sự trở thành động lực phát triển, Quảng Trị cần vừa siết chặt kỷ luật giải ngân, vừa cải thiện năng lực quản lý, rút ngắn thủ tục hành chính và tăng cường phối hợp giữa các sở, ngành.
Chỉ khi các “điểm nghẽn” được gỡ bỏ, các dự án mới có thể khởi sắc, góp phần nâng cao đời sống dân sinh và thúc đẩy kinh tế địa phương.
Lê Đình
