Kiểm tra cơ sở in, phát hiện hàng trăm cuốn sách nghi giả
Trước đó, ngày 13/12/2024, Công an quận Hà Đông (cũ) đã tiến hành kiểm tra cơ sở in thuộc Công ty Cổ phần in H.P, có địa chỉ tại CUTM2-30 đất làng nghề Vạn Phúc, Hà Đông (cũ), Hà Nội. Cơ sở do bà L.T.H (SN 1985, trú tại phường Hoàn Kiếm, Hà Nội) làm Giám đốc.
Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện 611 cuốn sách thành phẩm gồm các tựa như Chiến thuật chiến thắng, Biến giao tiếp thành thế mạnh, Kinh Trung bộ, Tập văn cúng gia tiên cùng 370 cuốn sách bán thành phẩm như ChatGPT thực chiến, AI 5.0 – nhanh hơn, dễ hơn, rẻ hơn, chính xác hơn.
Đáng chú ý, cuốn Tập văn cúng gia tiên được in ghi Nhà xuất bản Hồng Đức và Công ty TNHH Văn hóa Minh Tân – Nhà sách Minh Thắng là đơn vị liên kết. Tuy nhiên, cả hai đơn vị đều khẳng định không hề ủy quyền hay cấp phép cho Công ty Cổ phần in Hòa Phát in ấn đầu sách này. Toàn bộ số sách cùng máy móc phục vụ in ấn đã bị tạm giữ để phục vụ điều tra.
Qua đấu tranh, Giám đốc L.T.H thừa nhận toàn bộ số sách thu giữ tại công ty đều do cơ sở nhận in cho khách hàng, không có hợp đồng chính thức và cũng không được nhà xuất bản nào cấp phép.
Quá trình mở rộng điều tra, cơ quan công an xác định người đặt in một số đầu sách tại Công ty in H.P là C.V.D (SN 2000, trú tại Thường Tín, Hà Nội). Dũng khai nhận do không có việc làm ổn định, muốn kiếm lợi nên đã mua một số bản sách thật rồi mang tới đặt in sao chép trái phép.
Sau thời gian đấu tranh, C.V.D tự nguyện giao nộp 608 cuốn sách in trái phép gồm: Cổ học tinh hoa, Đạo lý của người xưa, Hiểu người để dùng người, Trí tuệ của người xưa, AI – Công cụ nâng cao hiệu suất công việc, ChatGPT – Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công việc...
Số sách này được in thông qua Lê Văn Đại (SN 1976, trú tại phường Thụy Phương, Hà Nội), nhân viên Công ty in H.P. Đại lưu giữ số sách giả tại một kho ở thôn Nỏ Bạn, xã Văn Tảo, Thường Tín (cũ), Hà Nội.
Căn cứ tài liệu, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an thành phố Hà Nội (thành viên Ban Chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội) đã ra quyết định khởi tố các bị can Lê Văn Đại, L.T.H và C.V.D theo quy định của pháp luật.
Mở rộng điều tra: Thu giữ 185.000 bản sách giáo khoa giả
Không dừng lại ở đó, từ ngày 29/7 đến 3/8/2025, Cơ quan An ninh điều tra tiếp tục khám xét khẩn cấp 9 địa điểm, triệu tập 12 đối tượng liên quan tại Bắc Ninh và Hà Nội.
Kết quả, lực lượng chức năng phát hiện và thu giữ gần 2.300 thùng cát tông chứa khoảng 185.000 bản sách giáo khoa tiếng Anh giả với trọng lượng lên tới 60 tấn. Ngoài ra, lực lượng chức năng còn thu giữ 27 bản kẽm in, một máy in màu, hai xe tải và nhiều thiết bị phục vụ sản xuất, vận chuyển. Tổng giá trị tang vật bị niêm phong ước tính 15 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra xác định đối tượng chủ mưu là Ngô Thị Phương Lan (SN 1976, trú tại Thanh Xuân, Hà Nội), Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư thiết bị in miền Bắc. Số sách giả do Lan tổ chức in ấn được phân phối cho Nguyễn Thị Tuyến (SN 1989, chủ Nhà sách Hằng Thắng) và Tạ Ngọc Long (SN 1998, chủ Nhà sách Phú Thịnh) tại Bắc Ninh.
Ngày 5/8/2025, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam các đối tượng Lan, Tuyến và Long về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả. Vụ án đang tiếp tục mở rộng.
Những vụ việc liên tiếp bị phát hiện thời gian qua cho thấy tình trạng sách giả, sách lậu đang tràn lan trên thị trường. Không chỉ xâm phạm bản quyền tác giả, quyền lợi của nhà xuất bản, sách giả còn tiềm ẩn nhiều hệ lụy:
Về kinh tế: gây thất thoát hàng chục, hàng trăm tỷ đồng mỗi năm cho ngành xuất bản.
Về văn hóa: bóp méo giá trị tri thức, làm suy giảm uy tín của sách chính thống.
Về xã hội: tạo môi trường kinh doanh không lành mạnh, tiềm ẩn nguy cơ hình thành các đường dây tội phạm xuyên tỉnh, xuyên quốc gia.
Đặc biệt, việc làm giả sách giáo khoa còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy và học, khiến học sinh có thể tiếp cận những tài liệu sai sót, kém chất lượng. Đây là hành vi nguy hiểm, cần xử lý nghiêm minh.
Để phục vụ công tác điều tra, mở rộng vụ án, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an thành phố Hà Nội kêu gọi các tổ chức, cá nhân đã mua, bán hoặc sử dụng những đầu sách liên quan chủ động liên hệ với cơ quan công an tại số 15 Ngô Thì Nhậm, Hà Nội hoặc liên hệ cán bộ điều tra Nguyễn Đức Chiến (ĐT: 0943.237.779). Khi đến làm việc, cần mang theo sản phẩm liên quan để phục vụ xác minh.
Cơ quan Công an cũng khuyến cáo người dân chỉ nên mua sách tại nhà sách uy tín, đơn vị phát hành chính thức; tuyệt đối không mua sách trôi nổi giá rẻ trên vỉa hè, mạng xã hội hay các sàn thương mại điện tử thiếu kiểm chứng.
Thực tế cho thấy, sách giả tồn tại được là nhờ cầu thị trường vẫn còn. Người tiêu dùng ham rẻ, trong khi khâu quản lý phát hành trực tuyến còn lỏng lẻo. Do đó, để ngăn chặn triệt để vấn nạn này, cần sự phối hợp đồng bộ:
Cơ quan quản lý: Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động in, phát hành; xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm.
Doanh nghiệp, nhà xuất bản: ứng dụng công nghệ (tem chống giả, QR code, blockchain…) để bảo vệ sản phẩm.
Người tiêu dùng: nâng cao ý thức, không tiếp tay cho sách giả.
Mỗi cuốn sách chính thống được lựa chọn là một “lá phiếu” chống lại nạn sách lậu, góp phần bảo vệ văn hóa đọc và thị trường xuất bản lành mạnh.
Việc khởi tố nhiều đối tượng trong các đường dây in ấn, buôn bán sách giả tại Hà Nội và Bắc Ninh là minh chứng rõ ràng cho quyết tâm của lực lượng chức năng trong cuộc chiến chống hàng giả. Đây không chỉ là vấn đề pháp luật, mà còn là cuộc đấu tranh bảo vệ tri thức, văn hóa và tương lai thế hệ trẻ.
Người dân, nhà xuất bản, cơ quan quản lý và cả xã hội cần chung tay để chấm dứt tình trạng này, hướng đến một môi trường xuất bản minh bạch, công bằng, nơi tri thức thật được tôn vinh và lan tỏa.
Nguyễn Kiên
