Trong bối cảnh Hà Nội đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ, yêu cầu phát triển nhanh, bền vững đặt ra sức ép thay đổi cách tiếp cận, phương pháp điều hành và năng lực tổ chức thực thi. Việc triển khai Nghị quyết 57, vì vậy, được xem là cấu phần cốt lõi của chiến lược phát triển Thủ đô, hướng tới nền kinh tế vận hành dựa trên tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Bốn nhóm điểm nghẽn lớn và yêu cầu siết chặt kỷ luật thực thi
Tại hội nghị, lãnh đạo thành phố cho biết, sau thời gian triển khai, nhiều cơ chế và chính sách lớn đã từng bước được cụ thể hóa như đề án thí điểm sandbox, Quỹ đầu tư mạo hiểm Hà Nội, Sàn Giao dịch công nghệ hay Trung tâm Đổi mới sáng tạo của thành phố. Đáng chú ý, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đã tăng vọt từ mức hơn 23% lên 99%, phản ánh quyết tâm chuyển đổi số mạnh mẽ của hệ thống chính quyền.
Tuy nhiên, Bí thư Thành ủy Nguyễn Duy Ngọc cho rằng, những kết quả bước đầu này chưa đủ tạo sự thỏa mãn. Thành phố cần hành động quyết liệt, thực chất và đồng bộ hơn nữa để biến chuyển đổi số, khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo thành mạch nguồn xuyên suốt trong điều hành.
Báo cáo tại hội nghị chỉ ra hệ thống 17 nhóm tồn tại, 11 nguyên nhân và 18 điểm nghẽn, trong đó có bốn nhóm điểm nghẽn lớn cần được xử lý ngay. Điểm nghẽn đầu tiên thuộc về công tác lãnh đạo, chỉ đạo và kỷ luật thực thi. Mặc dù thể chế, cơ chế ngày càng thông thoáng hơn, nhưng năng lực tổ chức thực thi tại nhiều đơn vị vẫn chưa đáp ứng yêu cầu; sự chênh lệch giữa các cấp còn lớn, đặc biệt tại nhiều xã chưa đáp ứng đủ 17 tiêu chí chuyển đổi số. Tình trạng hơn 30 nhiệm vụ bị quá hạn, báo cáo chậm, đánh giá thiếu định lượng cho thấy kỷ luật hành chính còn lỏng lẻo.
Điểm nghẽn thứ hai liên quan đến dữ liệu và hạ tầng. Nhiều đơn vị vẫn chưa mở và chia sẻ dữ liệu, khiến hệ thống thông tin bị phân mảnh. Hạ tầng công nghệ ở cơ sở tuy đã được đầu tư nhưng chưa đồng bộ, đặc biệt tại cấp xã, nơi nhiều đơn vị vẫn thiếu thiết bị, nhân lực và đường truyền ổn định. Kết quả khảo sát tại 126 đơn vị cho thấy khoảng trống hạ tầng vẫn còn lớn và cần được khắc phục khẩn cấp.
Điểm nghẽn thứ ba đến từ nguồn lực. Tỷ lệ giải ngân chi sự nghiệp khoa học – công nghệ giai đoạn 2021-2024 mới đạt dưới 42%. Một nguyên nhân đáng chú ý là tâm lý thận trọng, tiết kiệm chi để tăng thu nhập; đồng thời chính sách thu hút chuyên gia trình độ cao chưa thực sự cạnh tranh, khiến Hà Nội chưa thu hút được đội ngũ chuyên gia đầu ngành. Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo còn thiếu nhân lực dẫn dắt các lĩnh vực lõi và thiếu liên kết với khu vực tư nhân.
Điểm nghẽn thứ tư thuộc về chất lượng phục vụ. Dù tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đạt tới 99%, nhưng vẫn có những thủ tục xử lý chậm, yêu cầu bổ sung nhiều lần. Việc trao đổi văn bản ngoài môi trường điện tử vẫn tồn tại; nhiều đơn vị chưa đánh giá cấp độ an toàn thông tin hoặc chưa thực hiện sao lưu dữ liệu định kỳ. Điều này cho thấy chất lượng phục vụ chưa theo kịp tốc độ chuyển đổi số.
Từ thực tiễn trên, Bí thư Thành ủy yêu cầu thay đổi tư duy, kiên định nguyên tắc “Kỷ cương đi trước – Nguồn lực đi cùng – Kết quả là thước đo”. Ông nhấn mạnh việc chia sẻ dữ liệu phải trở thành trách nhiệm bắt buộc; tư duy cục bộ, ngăn sông cấm chợ cần được xóa bỏ hoàn toàn để hình thành nền tảng điều hành hiện đại.
Xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đẳng cấp khu vực, lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm
Hà Nội đặt mục tiêu trở thành Thủ đô hàng đầu khu vực ASEAN về phát triển bền vững, công nghệ cao và đổi mới sáng tạo. Theo định hướng chiến lược, tới năm 2030, kinh tế số phải chiếm khoảng 40-50% GRDP; tốc độ tăng trưởng kinh tế số đạt tối thiểu 11% mỗi năm; chi cho khoa học – công nghệ vượt 4% GRDP. Thành phố hướng tới đào tạo 50% lao động có kỹ năng số và cung cấp 50.000 nhân lực số mỗi năm thông qua liên kết với các trường đại học.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn tới là xây dựng cơ chế “Hanoi Talent Visa” để thu hút chuyên gia, nhà khoa học và những cá nhân có năng lực sáng tạo vượt trội từ khắp nơi trên thế giới. Cùng với đó, thành phố kỳ vọng hình thành 5.000 doanh nghiệp khởi nghiệp, trong đó 20% có doanh thu từ 100 tỷ đồng trở lên và quỹ đầu tư mạo hiểm do thành phố vận hành đạt tối thiểu 1.000 tỷ đồng.
Về hạ tầng, Hà Nội sẽ ưu tiên phát triển Khu công nghệ cao Hòa Lạc thành cực tăng trưởng công nghệ của Thủ đô; phủ sóng internet tốc độ cao đến 100% hộ dân; xây dựng đô thị thông minh xanh dựa trên nền tảng IoT, AI và mạng 5G/6G. Thành phố cũng sẽ tái cấu trúc 50 thủ tục trọng điểm, cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến toàn trình trong các lĩnh vực liên quan doanh nghiệp từ nay đến cuối năm 2025.
Bí thư Thành ủy yêu cầu thể chế hóa và nhân rộng mô hình quản trị thực thi đột phá gồm ba trụ cột: Xác định mục tiêu gắn với thời hạn cụ thể, xây dựng hệ thống đo lường minh bạch theo thời gian thực và thành lập các tổ công tác đủ thẩm quyền để điều phối liên ngành, trực tiếp tháo gỡ vướng mắc. Đây được xem là “bộ công cụ” giúp Hà Nội tăng tốc trong các nhiệm vụ phức tạp, có phạm vi tác động lớn.
Trong thời gian tới, thành phố sẽ kiện toàn Ban Chỉ đạo 57 theo hướng tinh gọn, chuyên sâu, hợp nhất với Ban Chỉ đạo 204 và thành lập Tổ tư vấn chuyên gia hoàn thành trong tháng 11/2025. Các đơn vị phải hoàn thành toàn bộ nhiệm vụ quá hạn của Trung ương và thành phố; đồng thời hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành để đưa bảy nghị quyết của HĐND vào cuộc sống.
Trong lĩnh vực dữ liệu, thành phố yêu cầu các đơn vị phải mở và kết nối dữ liệu trong tháng 11/2025 và công bố danh mục dữ liệu dùng chung trước cuối năm. Các cơ sở dữ liệu chuyên ngành phải vận hành theo tiêu chí “đúng – đủ – sạch – sống – thống nhất – dùng chung”.
Trong lĩnh vực hạ tầng số cấp xã, Hà Nội yêu cầu Sở Tài chính và Sở Khoa học – Công nghệ xây dựng phương án đầu tư đồng bộ cho 126 xã, phường, bảo đảm chấm dứt tình trạng thiếu thiết bị ngay từ đầu năm 2026. Thành phố sẽ thành lập Tổ công tác đặc biệt về giải ngân và hạ tầng số, hoạt động thường xuyên và giám sát theo tuần.
Đối với hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, Trung tâm Đổi mới sáng tạo thành phố sẽ chính thức đi vào hoạt động trong tháng 12/2025, cùng với Sàn Giao dịch công nghệ và Quỹ Đầu tư mạo hiểm. Thành phố ưu tiên 5 lĩnh vực công nghệ chiến lược gồm trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, y sinh học, lượng tử và công nghệ vũ trụ.
Bí thư Thành ủy Nguyễn Duy Ngọc cho rằng, Nghị quyết 57-NQ/TW là cơ hội lớn nhưng cũng là thách thức không nhỏ đối với Thủ đô, đặc biệt trong việc thay đổi tư duy, cải cách lề lối làm việc và siết chặt kỷ luật. Ông nhấn mạnh, toàn hệ thống phải chuyển động thực sự, hành động quyết liệt, hiệu quả và gắn với trách nhiệm người đứng đầu. Với tinh thần “Hà Nội đã nói là làm – làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng”, Thủ đô hoàn toàn có đủ nền tảng để trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, khoa học – công nghệ và chuyển đổi số hàng đầu của cả nước.
Phương Thảo(t/h)
