Trong 4 tháng đầu năm 2024 cả nước có gần 1.560 vụ cháy, gây nhiều thiệt hại về tính mạng và tài sản. Đây là con số thống kê từ Cục cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy cứu nạn và cứu hộ khiến người xem lo lắng.
Vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng xảy ra vào rạng sáng 24/5, tại căn nhà 3 tầng ở Trung Kính (phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội) khiến 14 người chết. Xa hơn, vụ cháy năm 2023 tại chung cư mini Khương Hạ khiến 56 người tử vong cũng tại địa bàn Hà Nội. Cũng trong cả năm 2023, cả nước có gần 3500 vụ hoả hoạn khiến gần 150 người chết, thiệt hại gần 900 tỷ đồng. Nguyên nhân hàng đầu gây ra các vụ cháy là do sự cố hệ thống, thiết bị điện.
Theo Cục cảnh sát PCCC CHCN, để khống chế đám cháy người dân cần có kiến thức cơ bản và được đào tạo cơ bản nghiệp vụ về phòng, chữa cháy. Thiếu các trang thiết bị PCCC, CHCN (cứu hộ cứu nạn) cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến thiệt hại lớn về người và tài sản.
Để có thể dập lửa một cách hiệu quả nhất người dân cần có ý thức, chủ động trang bị những sản phẩm PCCC đạt chuẩn. Ngược lại, việc sử dụng phải bình chữa cháy giả, kém chất lượng sẽ bỏ qua cơ hội khống chế và dập tắt đám cháy ngay từ đầu. Với những mặt nạ chống khói, phòng độc sẽ giúp người bị nạn có thêm cơ hội thoát nạn trong đám cháy, khói.
Trang bị thiết bị PCCC là cần thiết nhưng không phải ai cũng đủ kiến thức để trang bị cho mình đồ chuẩn chất lượng. Hiện nay tình trạng mua phải hàng giả, hàng chưa qua kiểm duyệt, kém chất lượng là vấn đề người dân lo ngại. Nhiều cửa hàng online trên các web Lazada, Shopee… rao bán rất nhiều thiết bị PCCC giá rẻ bất ngờ.
Chỉ cần gõ cụm từ “bình xịt chữa cháy” “mặt nạ phòng cháy” kết quả cho ra nhiều hội nhóm, fanpage, cá nhân rao bán với đa dạng chủng loại mẫu mã, nguồn gốc xuất xứ.
Nhắn tin mua hàng, phóng viên được người bán hàng tư vấn nhiệt tình. Người này cho biết mặt hàng đang bán chạy nhất bên cửa hàng là mặt nạ phòng khí độc, mức giá giao động từ 90.000 – 120.000 đồng/chiếc.
Bình cháy có giá từ 200.000 – 400.000 đồng/ bình dung tích 4kg và vô số mặt hàng PCCC khác. Trên thực tế để mua một bình chữa cháy dung tích 4kg tại cửa hàng chính hãng số tiền phải bỏ ra là 800 – 1 triệu đồng/ bình. Mức giá khi mua hai nơi là khá chênh lệch dù có cùng thông số.
Theo Cục An toàn thông tin dấu hiệu nhận biết các hoạt động thương mại điện tử rao bán hàng giả, hàng nhái trên mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử rất tinh vi. Sản phẩm được rao bán với giá cực kỳ hấp dẫn, thường rẻ hơn rất nhiều so với giá thị trường. Đây có thể là dấu hiệu của hàng giả, hàng nhái hoặc gian lận.
Người bán không cung cấp đủ thông tin chi tiết về sản phẩm, như thông số kỹ thuật, nguồn gốc, chất lượng, thông tin về nhà cung cấp và bảo hành.
Sản phẩm nhận được đánh giá và nhận xét tích cực một cách quá mức, không tự nhiên hoặc không có đáng tin cậy. Đây có thể là một chiêu trò để tạo lòng tin và thuyết phục người mua.
Để phân biệt các thiết bị PCCC chính hãng hay không phụ thuộc vào nhãn mác của sản phẩm. Thông tin bên ngoài thiết bị PCCC bao gồm thông số kỹ thuật, nơi sản xuất thời gian sản xuất…Trên mỗi bình chứa cháy chính hãng sẽ có một mã quét, khi kiểm tra sẽ nhận được toàn bộ thông tin của thiết bị. Ngoài ra, các chi tiết trên bình chữa cháy, thiết bị phòng hộ các chi tiết.
Người dân không nên vì giá rẻ mà mua những thiết bị PCCC không rõ nguồn gốc, chất lượng. Chỉ nên mua các sản phẩm được cơ quan chức năng kiểm định, mua tại các cửa hàng được cấp phép kinh doanh đầy đủ.
Việc sử dụng các trang thiết bị PCCC giả, kém chất lượng để lại hậu quả khôn lường thiệt hại về người và tài sản. Tuy nhiên, vì lợi nhuận cao và sự thiếu hiểu biết, ham rẻ của người dân nên vẫn có nhiều cá nhân kinh doanh, thu lợi bất chính.
Đối với những cá nhân, đơn vị này nếu bị cơ quan chức năng chứng mình được sai phạm sẽ bị xử phạt theo quy định pháp luật.
Luật sư Nguyễn Hữu Ký (Liên đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Những cá nhân kinh doanh hang giả, kém chất lượng về thiết bị PCCC sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật”.
Cụ thể, các hành vi trên sẽ bị xử lý theo quy định tại Khoản 2 Điều 45 Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Đối với cá nhân, tập thể kinh doanh thiết bị PCCC chưa được cấp phép có thể phạt tiền lên đến 10 triệu đồng. Đối với từng trường hợp cụ thể, việc mua bán thiết bị PCCC kém chất lượng gây hậu quả nghiêm trọng sẽ được cơ quan chức năng xem xét thêm, luật sư Hữu Ký khẳng định.
Đối với người dân, việc mua các trang thiết bị PCCC, cứu hộ cần tìm đến những địa chỉ đáng tin cậy. Từ đó tránh những hậu quả khôn lường do mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng mang lại.
Phạm Chiến
