Triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thủ tướng Quốc Vụ viện Trung Quốc Lý Khắc Cường tại cuộc điện đàm ngày 13 tháng 01 năm 2022 cũng như thỏa thuận đạt được giữa Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Vân Nam, Bộ Công Thương phối hợp với Chính quyền nhân dân tỉnh Vân Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến về thông quan hàng hóa và hợp tác phòng chống dịch tại cửa khẩu giữa Việt Nam và Vân Nam Trung Quốc vào chiều ngày 23 tháng 02 năm 2022 theo hình thức trực tuyến.
Hội nghị diễn ra sau khi hai bên tổ chức thành công 02 kỳ họp Nhóm công tác thuận lợi hóa thương mại Việt – Trung và kỳ họp thứ nhất Cơ chế liên hợp giải quyết vấn đề ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới Việt – Trung và hợp tác phòng chống dịch vào tháng 01 năm 2022. Tham dự Hội nghị lần này, về phía Việt Nam ngoài Bộ Công Thương còn có đại diện các cơ quan và địa phương là thành viên Ban chỉ đạo giải quyết ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc bao gồm: Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Hải quan, tỉnh Điện Biên, Hà Giang, Lai Châu, Lào Cai. Về phía Trung Quốc, có đại diện của Sở Ngoại vụ Vân Nam; Sở Thương mại, Hải quan Côn Minh, Ủy ban Y tế và Sức khỏe Vân Nam, Tổng trạm kiểm tra biên phòng xuất nhập cảnh Vân Nam, châu Hồng Hà, châu Văn Sơn, thành phố Phổ Nhĩ, Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam.
Tại Hội nghị, hai Bên đã trao đổi và thống nhất được những nội dung quan trọng về: Hợp tác phòng dịch như việc nghiên cứu xây dựng quy trình xuất khẩu an toàn, phối hợp xây dựng “vùng xanh” tại khu vực cửa khẩu; Thuận lợi hóa thông quan như tăng lực lượng làm việc tại khu vực cửa khẩu, nâng công suất hạ tầng biên giới và đầu tư xây dựng các bãi kiểm dịch để tăng số lượng các cửa khẩu được chỉ định nhập khẩu nông sản, xây dựng luồng xanh thông quan cho nông sản, thực hiện thông quan hẹn trước; Cơ chế trao đổi thông tin giữa các địa phương biên giới của Việt Nam với các châu của tỉnh Vân Nam Trung Quốc.
Nhân dịp này, Bộ Công Thương cảm ơn sự phối hợp, hỗ trợ của tỉnh Vân Nam trong việc góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc hàng hóa tại một số cửa khẩu biên giới cuối năm 2021 cũng như sự hỗ trợ về vật tư y tế và trang thiết bị phòng dịch của tỉnh dành cho 12 tỉnh/thành phố của Việt Nam. Khẳng định các địa phương biên giới Việt Nam sẵn sàng phối hợp với tỉnh Vân Nam để hợp tác phòng dịch và phát triển kinh tế, Bộ Công Thương đã đưa ra một số đề xuất cụ thể nhằm tiếp tục tạo thuận lợi cho việc thông quan như: Xem xét khả năng cho phép cơ quan xét nghiệm bên thứ ba tiến hành xét nghiệm RT-PCR đối với phương tiện vận tải và hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam; Xem xét công nhận lẫn nhau kết quả xét nghiệm RT-PCR đối với phương tiện vận tải và hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam; Xây dựng cơ chế phối hợp xây dựng vùng xanh an toàn tại khu vực cửa khẩu để hoạt động thông quan diễn ra an toàn; Tiếp tục khôi phục và kéo dài thời gian thông quan tại một số cửa khẩu đường bộ đang bị tạm dừng; Nâng cấp và tăng số lượng cửa khẩu nhập khẩu nông sản, lương thực; Thúc đẩy doanh nghiệp hai bên tăng cường khai thác tuyến vận tải đường sắt; Thúc đẩy ký kết Bản ghi nhớ về tăng cường hợp tác giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Chính quyền Nhân dân tỉnh Vân Nam để tạo khuôn khổ cho hợp tác toàn diện về kinh tế thương mại giữa hai bên...
Phản hồi những đề nghị của phía Việt Nam tại Kỳ họp, đại diện Vân Nam nhất trí sẽ báo cáo Lãnh đạo cấp trên để triển khai ký kết Bản ghi nhớ về hợp tác giữa Bộ Công Thương và Chính quyền nhân dân tỉnh Vân Nam. Phía Vân Nam cũng tiếp tục nhấn mạnh hai bên cần tiếp tục phối hợp đảm bảo tốt công tác phòng chống dịch vì mục tiêu an toàn sức khỏe cho người dân hai nước. Bên cạnh đó, phía Vân Nam cũng đưa ra nhiều kiến nghị cụ thể với các địa phương Việt Nam như: đề nghị các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu nông sản, thủy sản triển khai công tác đảm bảo an toàn phòng chống dịch Covid-19 từ khâu nuôi trồng, thu mua, bao gói, chế biến, vận chuyển và xuất khẩu; áp dụng quy trình quản lý thông minh, tham khảo phương án “mỗi cửa khẩu thành lập một nhóm công tác chuyên môn” của Trung Quốc, hợp tác phòng chống buôn lậu và tội phạm xuyên biên giới…
Hội nghị trực tuyến về thông quan hàng hóa và hợp tác phòng chống dịch tại cửa khẩu giữa Việt Nam và Vân Nam Trung Quốc đã có những kết quả tích cực, thể hiện thiện chí và nỗ lực của các Bộ, ngành và địa phương hai nước nhằm đảm bảo duy trì chuỗi cung ứng, hỗ trợ doanh nghiệp hai nước vượt qua khó khăn trong đại dịch Covid-19. Với vai trò cơ quan thường trực Ban chỉ đạo giải quyết ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục làm việc chặt chẽ và thúc đẩy các Bộ, ngành và địa phương hai nước tháo gỡ khó khăn trong thông quan, giúp thương mại hai nước tiếp tục được duy trì và phát triển ngày càng bền vững.
Anh Minh
