Năm 2025 đánh dấu năm sôi động nhất của sàn HoSE khi cùng lúc diễn ra hai xu hướng: Doanh nghiệp tăng vốn quy mô hàng tỷ cổ phiếu và làn sóng doanh nghiệp mới niêm yết/chuyển sàn ồ ạt. Chỉ trong năm nay, 15 doanh nghiệp đã gia nhập HoSE, trong đó có nhiều “tân binh” quy mô lớn, giúp bức tranh thị trường thay đổi đáng kể.
Sự bổ sung lực lượng mới đã kéo vốn hóa HoSE lên hơn 8,2 triệu tỷ đồng (khoảng 314 tỷ USD), tương đương 66% GDP năm 2024.
Trong nhóm doanh nghiệp niêm yết mới và chuyển sàn, có 9 cái tên sở hữu vốn điều lệ trên 3.000 tỷ đồng gồm TAL, VAB, CRV, MCH, VCK, VPL, VPX, TCX và BSR.
Với quy mô niêm yết trên 1 tỷ cổ phiếu, MCH, VCK, VPL, VPX, TCX và BSR được coi như những "bom tấn" bổ sung nguồn hàng chất lượng cho thị trường. Riêng cổ phiếu Lọc hóa dầu Bình Sơn thậm chí sáng cửa vào rổ VN30 trong kỳ cơ cấu tháng 2/2026 tới đây.
Ngoài BSR và VPL lên sàn từ nửa đầu năm, quý IV/2025 chứng kiến loạt thương vụ được xem là “bom tấn”, đáng chú ý nhất là Masan Consumer (MCH) phiên 25/12, cùng bộ ba công ty chứng khoán lớn VPBankS, VPS và TCBS sau các đợt IPO quy mô kỷ lục. Đây cũng là những doanh nghiệp nằm trong nhóm dẫn đầu lợi nhuận ngành chứng khoán sau 9 tháng.
Xét về quy mô vốn điều lệ, Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) hiện là doanh nghiệp lớn nhất trong nhóm lên HoSE khi vượt mốc 50.000 tỷ đồng. Ở chiều vốn hóa, tân binh MCH đang dẫn đầu với gần 233.000 tỷ đồng, vượt qua TCBS - doanh nghiệp từng giữ vị trí số một trước đó với vốn hóa khoảng 107.000 tỷ đồng.
Về diễn biến giá cổ phiếu, nếu loại trừ yếu tố niêm yết sớm - muộn, TAL của Tasco Land là cái tên gây chú ý nhất khi tăng khoảng 170% trong năm 2025, cao gấp 4,5 lần hiệu suất VN-Index và vượt xa mức tăng 31% của MCH hay 15% của BSR.
Trong khi đó, một số tân binh ngành chứng khoán như TCX, VPX hay VCK vẫn chưa phản ánh hết kỳ vọng thị trường khi giá đi ngang hoặc điều chỉnh so với thời điểm chào sàn.
Làn sóng IPO còn tiếp diễn
Làn sóng IPO nửa cuối 2025 được coi là “cú hích” tạo nguồn hàng mới cho thị trường, đồng thời mở ra triển vọng sôi động cho năm 2026. Nhiều doanh nghiệp lớn đang trong quá trình hoàn tất thủ tục hoặc công bố kế hoạch IPO.
Trong số đó, Nông nghiệp HPA (thuộc Tập đoàn Hòa Phát) tiếp tục hoàn thiện hồ sơ niêm yết. Thế giới Di động (MWG) cũng đã thông qua chủ trương IPO và niêm yết Điện Máy Xanh vào năm 2026, đồng thời xem xét việc tách mảng bán lẻ điện tử và chăm sóc sức khỏe thành pháp nhân độc lập - qua đó bổ sung thêm “hàng hóa” cho nhà đầu tư bên cạnh cổ phiếu MWG hiện hữu.
Cuối tháng 11, Chủ tịch HAGL Đoàn Nguyên Đức cũng tổ chức roadshow giới thiệu kế hoạch tái cấu trúc tập đoàn và dự kiến niêm yết CTCP Đầu tư Quốc tế HAGL, doanh nghiệp con hoạt động trong mảng dịch vụ trồng trọt với vốn điều lệ 1.685 tỷ đồng.
Một yếu tố đáng chú ý là thủ tục IPO - niêm yết được rút gọn đáng kể. Thay vì kéo dài khoảng 6 tháng như trước, hiện thời gian có thể rút xuống khoảng 2 tháng; riêng quy trình chấp thuận niêm yết rút từ 90 ngày xuống khoảng 30 ngày. Điều này giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường vốn nhanh hơn và tận dụng tốt “điểm rơi” thị trường.
Tại một hội thảo do Ernst & Young Việt Nam tổ chức cuối tháng 10, các chuyên gia nhận định sự cải thiện của thị trường trong nước đã “kích hoạt” làn sóng IPO mới, với nhiều doanh nghiệp đẩy nhanh kế hoạch huy động vốn, kỳ vọng quy mô mỗi thương vụ có thể lên tới hàng trăm triệu USD tùy lĩnh vực.
Mới đây, trong báo cáo chiến lược 2026, Chứng khoán An Bình (ABS) đánh giá Việt Nam tiếp tục triển khai cải cách thị trường vốn, mở rộng cơ hội tiếp cận của nhà đầu tư nước ngoài và nâng chất lượng các đợt IPO. ABS ước tính giai đoạn 2025-2027, tổng giá trị các thương vụ IPO tiềm năng có thể đạt khoảng 47 tỷ USD, góp phần gia tăng nguồn cung cổ phiếu chất lượng cao và thu hút thêm dòng vốn ngoại.
Kết lại, sự cộng hưởng giữa làn sóng IPO quy mô lớn, chuyển niêm yết sang HoSE và cải cách thủ tục đang tạo nên một “chu kỳ mới” cho thị trường vốn. Vốn hóa tăng mạnh, hàng hóa đa dạng hơn và sự tham gia của các doanh nghiệp đầu ngành cho thấy HoSE không chỉ mở rộng về lượng mà còn nâng tầm về chất - nền tảng quan trọng cho giai đoạn phát triển tiếp theo của chứng khoán Việt Nam.
Minh Minh
