Nguồn lực lớn tạo chuyển biến rõ nét
Những năm qua, cùng với sự quan tâm của Trung ương, tỉnh Lào Cai đã huy động nhiều nguồn lực để đầu tư phát triển toàn diện vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Nhiều chính sách đặc thù, chương trình trọng điểm được ban hành và triển khai đồng bộ, mang lại chuyển biến rõ nét trong giảm nghèo bền vững, phát triển hạ tầng, kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống người dân vùng cao.
Nhờ triển khai đồng bộ và sáng tạo Chương trình Mục tiêu Quốc gia (MTQG) 1719, tỉnh Lào Cai đã tạo được những chuyển biến rõ nét trong công tác giảm nghèo, nâng cao đời sống người dân vùng cao. Diện mạo nông thôn vùng cao thay đổi từng ngày: đường giao thông, trường học, trạm y tế, nước sinh hoạt được đầu tư đồng bộ; chất lượng nhà ở và phúc lợi xã hội của người dân cải thiện đáng kể. Niềm tin của đồng bào vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước được củng cố vững chắc.
Theo thống kê, tỷ lệ hộ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh giảm bình quân 6,35%/năm, thu nhập bình quân đầu người đạt trên 33 triệu đồng/năm. 100% xã có đường ô tô đến trung tâm, 99% số hộ có điện sinh hoạt, 93% hộ có nước hợp vệ sinh – những con số biết nói, thể hiện rõ kết quả của một chương trình mang tầm chiến lược.
Đặc biệt, Lào Cai đã hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trước thời hạn 6 tháng với 14.438 căn nhà kiên cố, khang trang được xây dựng, giúp hàng chục nghìn hộ dân có nơi ở ổn định, yên tâm phát triển kinh tế. Cùng với đó, cơ sở hạ tầng thiết yếu như trường học, trạm y tế, nhà văn hóa cộng đồng cũng được đầu tư đồng bộ, nâng cao chất lượng dịch vụ công ở vùng cao.
Với những kết quả đạt được, Lào Cai không chỉ từng bước thực hiện thành công mục tiêu giảm nghèo bền vững mà còn tạo nền tảng vững chắc để phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số trong giai đoạn tới. Bên cạnh đó, tỉnh Lào Cai cũng đang tiếp tục rà soát, điều chỉnh chính sách cho phù hợp, đảm bảo mọi người dân vùng cao đều được thụ hưởng thành quả, không ai bị bỏ lại phía sau.
Chính sách đất đai - Tăng cơ hội phát triển sinh kế
Đáng chú ý, chính sách hỗ trợ đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số với mục tiêu bảo đảm quyền tiếp cận đất ở, đất sản xuất đã từng bước giúp người dân ổn định cuộc sống, phát triển sinh kế và góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Ngoài việc chú trọng hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nhà ở, nước sinh hoạt, sắp xếp, bố trí dân cư hợp lý tại các khu vực có nguy cơ sạt lở, lũ quét, nhằm bảo đảm an toàn và ổn định cuộc sống cho người dân.
Cụ thể, người dân được giao đất ở trong hạn mức và miễn tiền sử dụng đất, được phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở trong hạn mức giao đất và không phải nộp tiền sử dụng đất. Ngoài ra, tỉnh cũng giao đất nông nghiệp trong hạn mức mà không thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh và miễn tiền thuê đất.
Trong trường hợp hộ gia đình hoặc cá nhân vẫn còn thiếu đất ở hoặc đất sản xuất, cơ quan chức năng sẽ xem xét giao bổ sung hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất để đảm bảo đủ hạn mức theo quy định, giúp người dân ổn định cuộc sống và có điều kiện phát triển sinh kế bền vững.
Nguồn đất để thực hiện chính sách được bố trí từ quỹ đất Nhà nước quản lý, quỹ đất các công ty nông – lâm nghiệp bàn giao về địa phương, quỹ đất thu hồi từ các dự án và quỹ đất nông nghiệp hiện có của người dân. UBND cấp xã chịu trách nhiệm rà soát, bố trí và đưa vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm.
Những chính sách này được kỳ vọng tạo điều kiện để người dân yên tâm sinh sống, mở rộng sản xuất, giảm nghèo bền vững.
Song song với chính sách đất đai, Lào Cai tập trung phát triển nông – lâm nghiệp theo hướng hiệu quả và bền vững. Tỉnh khuyến khích mô hình sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, tăng thu nhập cho người dân và thu hút doanh nghiệp đầu tư vào vùng khó khăn.
Nhiều mô hình trồng dược liệu, cây ăn quả ôn đới, chăn nuôi hữu cơ… được hình thành, góp phần chuyển dịch cơ cấu sản xuất, khai thác lợi thế rừng gắn với bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.
Đầu tư cho con người – yếu tố then chốt
Không chỉ tập trung xây dựng hạ tầng, Lào Cai chú trọng phát triển nguồn nhân lực – yếu tố quyết định thành công của mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Lào Cai đã tổ chức các lớp xóa mù chữ cho gần 8.000 người, đồng thời mở rộng các chương trình đào tạo nghề, hỗ trợ chuyển đổi việc làm, bồi dưỡng kỹ thuật sản xuất, nâng cao năng lực cho người dân vùng cao. Nhờ đó, cơ hội tiếp cận giáo dục, việc làm và tạo thu nhập của đồng bào dân tộc thiểu số ngày càng được cải thiện.
Từ nền tảng của Chương trình 1719, Lào Cai đang hướng tới mục tiêu đến năm 2030, vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát triển toàn diện, xanh, bền vững và giàu bản sắc văn hóa, trở thành khu vực năng động, có đóng góp ngày càng lớn vào tăng trưởng chung của tỉnh.
Nguồn quỹ đất để triển khai chính sách sẽ được bố trí từ quỹ đất Nhà nước đang quản lý, quỹ đất do các công ty nông – lâm nghiệp bàn giao về địa phương, quỹ đất thu hồi từ các dự án bố trí đất ở, đất sản xuất và quỹ đất nông nghiệp hiện có của người dân. UBND cấp xã có trách nhiệm rà soát, quy hoạch, bố trí quỹ đất phù hợp, đưa vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm để triển khai thực hiện.
Chính sách hỗ trợ đất đai và các chương trình giảm nghèo đang được triển khai kỳ vọng sẽ giúp đồng bào dân tộc thiểu số tại Lào Cai ổn định chỗ ở, có điều kiện phát triển sản xuất, bảo tồn văn hóa và gắn bó lâu dài với quê hương, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội vùng miền núi, biên giới phát triển bền vững.
Kiều Oanh - Đức Diện
