Mở tuyến đường Ba Chẽ - Hạ Long: Nguy cơ phá vỡ hệ sinh thái

THCL Đó là câu hỏi được ông Phạm Văn Phát, Phó giám đốc Sở NN&PTNT kiêm Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Ninh nêu ra đối với Dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông Ba Chẽ - Hạ Long.

Ảnh hướng lớn đến khu bảo tồn thiên nhiên

Ngày 16/9/2010, tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt QĐ số 274/QĐ-UBND và QĐ số 3385/QĐ-UBND ngày 30/10/2015 về việc phê duyệt điều chỉnh Dự án đầu tư xây dựng công trình đường giao thông Ba Chẽ - Hạ Long, tổng kinh phí hơn 300 tỷ đồng, giao cho UBND huyện Ba Chẽ làm chủ đầu tư. Đoạn đường từ trung tâm xã Đồn Đạc đến tuyến đường vành đai phía bắc TP. Hạ Long, có tổng chiều dài hơn 18 km, tổng diện tích chiếm dụng toàn tuyến là 48,8 ha; tuyến đường được mở - sẽ là cơ hội cho việc giao thương và phát triển kinh tế - xã hội huyện Ba Chẽ với TP. Hạ Long và huyện Hoành Bồ.

Theo Bản đồ hướng tuyến quy hoạch và tọa độ, do Sở TN&MT cung cấp; đối chiếu với Bản đồ điều chỉnh quy hoạch 3 loại rừng của UBND tỉnh ban hành kèm theo QĐ số 2668/QĐ-UBND, dự án tuyến đường Ba Chẽ - Hạ Long đi qua Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kì Thượng với chiều dài khoảng 6 km, thiết kế theo tiêu chuẩn đường cấp IV miền núi (chiều rộng nền đường 7,5 mét, chiều rộng mặt đường 5,5 mét). Để đi qua khu vực này, tuyến đường sẽ sử dụng khoảng 7,2 ha rừng và đất lâm nghiệp của khu bảo tồn, chia cắt khu bảo tồn thành 2 phần riêng biệt, trong đó tách một phần đất diện tích 225 ha.

Việc chia cắt khu bảo tồn - sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới công tác bảo tồn, khi môi trường sinh thái bị chia cắt có thể hạn chế khả năng phát tán và định cư của động thực vật như các loài chim, thú và côn trùng (chúng sẽ không vượt qua đường vì có nguy cơ bị săn bắt), đồng thời sẽ làm suy giảm khả năng kiếm mồi của các loài thú và giảm kích thước quần thể, phá vỡ hệ sinh thái, sinh cảnh vốn có và gây khó khăn trong công tác quản lý rừng đặc dụng.

Tuyến đường còn đi qua rừng phòng hộ đầu nguồn xung yếu hồ Cao Vân với chiều dài khoảng 5,5 km, sẽ sử dụng khoảng 6,6 ha rừng và đất lâm nghiệp, gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc sinh thủy, cung cấp nước cho hồ Cao Vân; khi làm đường sẽ trôi trượt đất đá xuống lòng hồ, gây bồi lắng…

Xâm hại nghiêm trọng rừng phòng hộ đầu nguồn

Trong Báo cáo số 280/SNN&PTNT-KL của Sở NN&PTNT gửi UBND tỉnh Quảng Ninh nêu rõ: Việc xây dựng tuyến đường Ba Chẽ - Hạ Long, sẽ xâm hại và ảnh hưởng nghiêm trọng đến rừng đầu nguồn Cao Vân và Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng.

Mặt khác, việc xây dựng tuyến đường đi qua khu bảo tồn, chưa có văn bản thỏa thuận của Bộ NN&PTNT (theo quy định tại điều 18, Nghị định số 117/2010/NĐ-CP ngày 24/12/2010 của Chính phủ về tổ chức quản lý hệ thống rừng đặc dụng) và chưa có ý kiến tham gia của Sở NN&PTNT.

Vì vậy, Sở NN&PTNT có kiến nghị UBND tỉnh - xem xét lại việc xây dựng tuyến đường để tránh việc chia cắt Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng, hạn chế tối đa sự tác động đến nguồn sinh thủy hồ Cao Vân.

Sau khi xem xét đề xuất của Sở NN&PTNT, ngày 8/9/2016, UBND tỉnh ra Văn bản số 5606/UBND-GT1 tạm dừng thi công tuyến đường Ba Chẽ - Hạ Long, tuyến đường vành đai phía bắc TP. Hạ Long. Yêu cầu UBND huyện Ba Chẽ khảo sát, đề xuất điều chỉnh hướng tuyến của dự án để không xâm phạm đến khu rừng phòng hộ đầu nguồn hồ Cao Vân và Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng. Thống nhất với Sở GTVT, Sở NN&PTNT, báo cáo về UBND tỉnh trong tháng 9/2016. Cùng đó, giao cho Sở NN&PTNT chỉ đạo bảo vệ nghiêm ngặt, không để tình trạng lợi dụng thi công các công trình làm ảnh hưởng đến công tác bảo tồn, phát triển hệ thống rừng phòng hộ, khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng.

Nhung Lê