Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ
Năm 2022 là năm có ý nghĩa quan trọng, tạo tiền đề cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế lộ trình đến năm 2025 theo các Nghị quyết của Đảng (Nghị quyết số 20-NQ/TW, Nghị quyết số 28-NQ/TW). 06 tháng đầu năm, ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã luôn chủ động, bám sát các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ; phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương trong việc xây dựng, triển khai, tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Cùng việc xác định rõ quan điểm "Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ", với phương châm hành động "Đoàn kết, kỷ cương, trách nhiệm, sáng tạo, linh hoạt, hiệu quả", ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trên tất cả các lĩnh vực, nỗ lực phấn đấu hoàn thành mức cao nhất các mục tiêu đề ra. Một số kết quả nổi bật như sau:
Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã luôn chủ động, tích cực phối hợp với các Bộ, ngành liên quan trong việc tham gia xây dựng, sửa đổi các dự luật quan trọng liên quan đến chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế như: Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi); Luật Thanh tra (sửa đổi), Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi)… Đồng thời, chủ động trao đổi, thống nhất để kịp thời xử lý, tháo gỡ vướng mắc đảm bảo quyền lợi cho người tham gia trong việc giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động mắc Covid-19 điều trị tại nhà; chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động từ quỹ bảo hiểm thất nghiệp; đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025; thanh toán chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh vượt trần, vượt quỹ; đảm bảo cung ứng đầy đủ thuốc, vật tư y tế phục vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, không để người bệnh tự mua các thuốc, vật tư y tế thuộc danh mục được hưởng...
Đối với các lĩnh vực hoạt động của Ngành, bên cạnh tập trung, quyết liệt trong chỉ đạo, toàn ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam nêu cao tinh thần nỗ lực, phát huy tính chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong thực hiện.
Một là, tiếp tục đẩy mạnh, đổi mới truyền thông chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo hướng hiện đại, đa dạng, linh hoạt, phù hợp. Tích cực triển khai các giải pháp thích ứng với tình hình mới trước ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 tác động đến cuộc sống, thu nhập của người dân, bên cạnh đó còn có sự thay đổi mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện tối thiểu trong năm 2022... để phát triển, vận động người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Nhờ đó, số người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp có sự tăng trưởng tích cực. Đến hết tháng 06/2022, số người tham gia bảo hiểm xã hội đạt trên 16,8 triệu người (tăng hơn 4,2% so với cùng kỳ năm 2021 và tăng gần 1,7% so với hết năm 2021) chiếm 33,26% lực lượng lao động trong độ tuổi; trong đó: bBảo hiểm xã hội tự nguyện khoảng 1,323 triệu người. Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp khoảng 13,794 triệu người (tăng gần 4,1% so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 3% so với hết năm 2021), chiếm 27,28% lực lượng lao động trong độ tuổi. Số người tham gia bảo hiểm y tế đạt khoảng 86,538 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 88,66% dân số.
Hai là, giữa bối cảnh dịch Covid-19 gây ra nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế và đời sống người dân, vai trò của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam trong thực hiện các chính sách an sinh xã hội càng được khẳng định. Công tác giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp luôn đảm bảo thực hiện kịp thời, đúng quy định, đồng thời tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức cá nhân khi thực hiện giao dịch với cơ quan Bảo hiểm xã hội. 06 tháng đầu năm 2022, toàn Ngành đã giải quyết: 38.810 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng; 5.998.841 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe. Phối hợp với ngành Lao động - Thương binh và Xã hội giải quyết cho 443.457 người hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp. Ngoài ra, cả nước có khoảng 64,231 triệu lượt người khám chữa bệnh bảo hiểm y tế nội trú và ngoại trú với số tiền chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế là 46.294 tỷ đồng.
Ba là, công tác thanh tra, kiểm tra tiếp tục được ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam tăng cường triển khai. Tính đến hết ngày 15/06/2022, toàn Ngành đã tiến hành thanh tra, kiểm tra tại 9.971 đơn vị. Qua công tác thanh tra chuyên ngành, đã phát hiện 7.219 lao động thuộc đối tượng phải tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian với số tiền phải truy đóng là 38,1 tỷ đồng; 16.328 lao động đóng thiếu mức quy định với số tiền phải truy đóng là 17,6 tỷ đồng; tổng số tiền các đơn vị được thanh tra kiểm tra nợ trước khi có quyết định thanh tra kiểm tra là 1.238,3 tỷ đồng, số tiền nợ đóng các đơn vị đã nộp là 950,6 tỷ đồng; Ban hành 94 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền là 10,7 tỷ đồng.
Bốn là, công tác cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong các hoạt động của Ngành tiếp tục được đẩy mạnh; phương thức hoạt động tiếp tục được đổi mới theo hướng phục vụ, nhanh chóng, kịp thời, bảo đảm quyền lợi cho người tham gia. Đáng chú ý, với việc xây dựng, hoàn thiện kho cơ sở dữ liệu hơn 98 triệu dân, là nền tảng cơ sở dữ liệu Quốc gia về bảo hiểm, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã kết nối thành công với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư ngay từ khi cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được đưa vào vận hành chính thức. Tính đến ngày 30/06/2022, hệ thống đã xác thực 47.414.355 thông tin nhân khẩu (bao gồm cả nhân khẩu có số CMND và CCCD) có trong cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Đồng thời, Hệ thống của Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã cung cấp, chia sẻ trên 35.636.200 lượt bản ghi thông tin bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Toàn quốc đã có 6.433 cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế thực hiện tra cứu thông tin thẻ bảo hiểm y tế bằng CCCD với 253.130 lượt tra cứu thành công phục vụ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế bằng CCCD gắn chíp. Hoàn thiện, bổ sung các tính năng, tiện ích mới và triển khai rộng rãi ứng dụng "VssID - BHXH số"; tính đến hết tháng 06/2022, đã có trên 26,2 triệu người đăng ký, cài đặt, sử dụng ứng dụng và có hơn 1,2 triệu lượt sử dụng hình ảnh thẻ bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID để đi khám chữa bệnh.
Chung tay cùng Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp, người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19
Bên cạnh quyết tâm hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, thời gian qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã kịp thời thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho đơn vị, doanh nghiệp theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Đến hết tháng 06/2022, thực hiện 03 chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động theo Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 09/04/2020 và Nghị quyết số 154/NQ-CP, Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/07/2021, Nghị quyết số 116/NQ-CP ngày 24/09/2021 của Chính phủ, toàn ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã thực hiện giảm đóng vào các Quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và chi hỗ trợ từ nguồn quỹ bảo hiểm thất nghiệp với tổng kinh phí trên 45.444 tỷ đồng cho người lao động và người sử dụng lao động, đảm bảo kịp thời, công khai, minh bạch, đúng đối tượng, trong đó: riêng chi trả chế độ hỗ trợ bằng tiền cho gần 12,968 triệu lao động với số tiền 30.804 tỷ đồng.
Thực hiện nhiệm vụ của Ngành được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/03/2022 quy định về việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã đạt kết quả (tính đến 10/07/2022) như sau: Với người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp (có mức hỗ trợ là 500.000 đồng/người/tháng), cơ quan Bảo hiểm xã hội đã xác nhận cho 27.278 đơn vị với 1.767.134 lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Với người lao động quay trở lại thị trường lao động (có mức hỗ trợ là 1.000.000 đồng/người/tháng), cơ quan Bảo hiểm xã hội đã xác nhận cho 6.771 đơn vị với 82.429 lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Kết quả trên đã góp phần đảm bảo an sinh xã hội, tháo gỡ khó khăn cho người lao động, giúp doanh nghiệp có thêm điều kiện để phục hồi, ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh, đảm bảo chuỗi cung ứng lao động, sớm ổn định kinh tế - xã hội và đời sống Nhân dân.
Tăng tốc mở rộng độ bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Trần Đình Liệu ghi nhận những nỗ lực của các đơn vị trong toàn Ngành, đồng thời đánh giá cao sự chủ động của Bảo hiểm xã hội các địa phương đã có nhiều giải pháp, cách làm hay trong công tác phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp như: chủ động tham mưu, tranh thủ sự chỉ đạo sát sao, sự ủng hộ của cấp ủy, chính quyền địa phương đối với công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; đề xuất ngân sách địa phương hỗ trợ thêm mức đóng cho người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình…
Nhấn mạnh tiêu chí của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam luôn kịp thời đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, Phó Tổng Giám đốc Lê Hùng Sơn lưu ý Bảo hiểm xã hội các tỉnh cần thẩm định, kiểm tra kỹ khi tiếp nhận các trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, vừa hài hòa lợi ích của người lao động, vừa đảm bảo đúng quy định...
Ghi nhận sự nỗ lực trong thực hiện nhiệm vụ của ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tại Hội nghị, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Quản lý Bảo hiểm xã hội Việt Nam Nguyễn Văn Cường đề nghị, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cần tiếp tục có giải pháp quyết liệt để hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ của Ngành năm 2022. Trong đó, tận dụng triệt để việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện các vi phạm trong thực hiện bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. “Đề nghị lãnh đạo Bảo hiểm xã hội các địa phương nếu gặp vướng mắc, cần sớm phát hiện, tổng hợp về Bảo hiểm xã hội Việt Nam, để báo cáo Hội đồng quản lý sẵn sàng vào cuộc, tháo gỡ khó khăn nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực thực hiện các chính sách an sinh xã hội này”, ông Nguyễn Văn Cường nhấn mạnh.
Phát biểu kết luận tại Hội nghị, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Bảo hiểm xã hội các địa phương quán triệt, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của các Phó Tổng Giám đốc phụ trách và đại diện lãnh đạo Hội đồng quản lý Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Trong đó, Tổng Giám đốc chỉ đạo các đơn vị và Bảo hiểm xã hội các địa phương cần nắm chắc, bám sát tình hình thực tiễn, chủ động phân tích, đánh giá, nâng cao năng lực dự báo để kịp thời có phương án, kịch bản, giải pháp chỉ đạo, điều hành “từ sớm, từ xa” đối với những vấn đề phát sinh trong thực tiễn. Có nhận thức và hành động đúng đắn, kịp thời, quyết liệt, thống nhất, xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương. Đồng thời, nâng cao năng lực thích ứng, phát huy tư duy sáng tạo, đổi mới và linh hoạt trong tổ chức, thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, gắn liền với việc xây dựng các quy trình, quy chế; cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với kiểm tra, giám sát. Phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu và cấp phó người đứng đầu; đề cao kỷ luật, kỷ cương hành chính. “Toàn Ngành phối hợp với các cấp, ngành giải quyết đồng thời, hài hòa hai vấn đề quan trọng, đó là: vừa đảm bảo đầy đủ, kịp thời quyền lợi của người tham gia, thụ hưởng vừa kiểm tra, giám sát, phòng ngừa gian lận, lạm dụng, trục lợi quỹ; đảm bảo hiệu quả, an toàn và tối ưu nguồn Quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp”, Tổng Giám đốc nhấn mạnh.
Việt Anh