Các em nhỏ vui chơi dưới tàn hoa mận cổ.
Các em nhỏ vui chơi dưới tàn hoa mận cổ. (Ảnh: Nhật Thanh)

Theo Quyết định của UBND tỉnh Nghệ An, việc công nhận điểm du lịch này căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương (ngày 16/6/2025), Luật Du lịch (ngày 19/6/2017), Nghị định số 168/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Du lịch, cùng Bộ tiêu chí xếp hạng điểm đến du lịch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đề xuất công nhận do Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch trình tại Tờ trình số 2315/TTr-SVHTTDL ngày 09/7/2025.

Các chàng trai, cô gái người Mông bên vườn mận ngày Xuân.
Các chàng trai, cô gái người Mông bên vườn mận ngày Xuân. (Ảnh: Trần Duy Ngoãn)

Theo đó, UBND tỉnh Nghệ An giao UBND xã Mường Lống chủ trì phối hợp các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan thực hiện quản lý “Điểm du lịch cộng đồng Mường Lống”.

Cụ thể: Bảo vệ, giữ gìn và phát triển tài nguyên du lịch; đảm bảo an toàn cho du khách; giữ gìn trật tự xã hội, bảo vệ môi trường; khuyến khích sự tham gia của cộng đồng dân cư vào các hoạt động du lịch; đảm bảo điều kiện giao thông thuận lợi cho khách tham quan.

Ban hành quy chế, nội quy quản lý và khai thác điểm du lịch đúng quy định pháp luật. Xây dựng nội dung thuyết minh, ấn phẩm quảng bá nhằm giới thiệu, phát huy giá trị điểm du lịch. Duy trì đầy đủ các tiêu chí đã được thẩm định theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch được giao trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc và giám sát việc thực hiện của UBND xã Mường Lống. Đồng thời, Sở thực hiện chức năng quản lý nhà nước về du lịch đối với điểm du lịch này theo đúng quy định.

Bên cạnh đó, sở Xây dựng, sở Nông nghiệp và Môi trường, Công an tỉnh cùng các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan sẽ phối hợp triển khai thực hiện công tác quản lý, phát triển điểm du lịch cộng đồng Mường Lống theo quy định hiện hành.

Một góc rừng hoa mận nở ở thung lũng Mường Lống, Kỳ Sơn, Nghệ An
Một góc rừng hoa mận nở ở thung lũng xã Mường Lống, tỉnh Nghệ An.

Nằm sâu trong lòng dãy Trường Sơn hùng vĩ, xã Mường Lống (thuộc huyện Kỳ Sơn cũ) tỉnh Nghệ An được thiên nhiên ưu ái ban tặng một khung cảnh nên thơ cùng khí hậu mát mẻ quanh năm. Ở độ cao hơn 1.500m so với mực nước biển, Mường Lống như ẩn mình giữa thung lũng rộng lớn (trên 142 km² diện tích tự nhiên), là nơi sinh sống của hơn 1.000 hộ dân với khoảng 5.000 người, trong đó người Mông chiếm tới 98% dân số toàn xã. Đây cũng là một trong những cộng đồng người Mông lâu đời nhất của vùng Kỳ Sơn.

Khí hậu và cảnh quan nơi đây khiến Mường Lống được nhiều người ví như “Đà Lạt của miền Trung” hay “Sapa giữa nắng cát miền Trung”. Vào mùa hè, nhờ được những ngọn núi cao bao quanh, không khí vẫn luôn mát lành, dễ chịu. Mây mù thường phủ kín các đỉnh núi, tạo nên vẻ đẹp huyền ảo và thơ mộng. Nơi đây còn nổi tiếng với hiện tượng “một ngày bốn mùa”, khi sáng se lạnh như Xuân, trưa ấm áp của Hạ, chiều dịu mát như Thu và tối lạnh giá như Đông.

Mường Lống còn hấp dẫn nhờ nét văn hóa bản địa đặc sắc. Những vườn đào, mận nở rộ mỗi độ Xuân về, nhuộm hồng, phủ trắng khắp bản làng, dọc đường đi, thậm chí trong sân trường học. Du khách tới đây vào dịp Tết có thể hòa mình vào không gian rực rỡ của hoa lá, thưởng thức những món ăn đặc sản như thịt bò giằng, gà đen, lợn đen, và cảm nhận sự hiếu khách, nồng hậu của đồng bào Mông, Thái. Đặc biệt, lễ hội chọi bò, một hoạt động truyền thống sôi nổi thường được tổ chức ở nhiều xã trong vùng như: Mường Lống, Mường Típ, Na Ngoi, Nậm Càn, Huồi Tụ, Tây Sơn, Đọoc Mạy, trở thành điểm nhấn văn hóa mỗi dịp Xuân về.

Việc công nhận “Điểm du lịch cộng đồng Mường Lống” thể hiện quyết tâm của tỉnh Nghệ An trong việc phát huy thế mạnh du lịch miền núi, thúc đẩy phát triển kinh tế du lịch gắn với bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống.

Đây cũng là động lực quan trọng để cải thiện đời sống người dân địa phương thông qua hoạt động du lịch cộng đồng bền vững và có trách nhiệm.

Lê Quyết