Phát triển du lịch TP. Hồ Chí Minh sau sáp nhập: Cơ hội - thách thức

Cơ hội kết nối vùng và tái định vị thương hiệu

Sau nhiều năm được định hướng trở thành trung tâm kinh tế, tài chính và du lịch hàng đầu cả nước, TP. Hồ Chí Minh đang bước vào một giai đoạn phát triển hoàn toàn mới giai đoạn “hậu sáp nhập” với hai địa phương chiến lược là Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu.

Việc mở rộng địa giới hành chính không chỉ thay đổi diện mạo đô thị, hành chính mà còn đặt ra những bước ngoặt to lớn cho ngành du lịch.

Trong thông cáo mới nhất vừa được phát đi, ngành du lịch TP. Hồ Chí Minh khẳng định đây là cơ hội vàng để tái cấu trúc ngành du lịch, chuyển dịch từ phát triển theo vùng riêng lẻ sang mô hình tích hợp, đa trung tâm bền vững.

Theo Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh, trong phạm vi địa lý mới, TP. Hồ Chí Minh sở hữu 681 tài nguyên có khả năng trở thành điểm đến du lịch, với cấu trúc trải rộng và phân vùng rõ ràng theo tính chất từ đô thị, làng nghề, công nghiệp, ven sông đến biển đảo. Không gian đô thị nổi bật với hệ thống di sản kiến trúc, bảo tàng hiện đại, chợ truyền thống, ẩm thực đường phố, không gian sáng tạo và lễ hội là nơi phát triển mạnh các tour mice, city tour, du lịch văn hóa và các sản phẩm du lịch đêm.

Bản đồ du lịch TP. Hồ Chí Minh sẽ không chỉ dừng lại ở Nhà thờ Đức Bà, Dinh Độc Lập hay chợ Bến Thành, mà còn mở rộng ra tới bãi biển Long Hải, núi Dinh, hồ Dầu Tiếng, hay làng nghề gốm sứ Bình Dương…

Chưa hết, với dân số hơn 14 triệu người, TP. Hồ Chí Minh mới trở thành thị trường du lịch nội tỉnh lớn nhất cả nước, không chỉ về số lượng mà còn về độ phân hóa nhu cầu. Ngoài ra, TP. Hồ Chí Minh hiện có lợi thế vượt trội về hạ tầng giao thông và dịch vụ với gần 93.000 phòng lưu trú, từ khách sạn cao cấp đến homestay, resort sinh thái, cùng hệ thống trung tâm mua sắm, bệnh viện quốc tế, sân golf, khu giải trí... TP. Hồ Chí Minh hoàn toàn có khả năng đón tiếp song song khách nội địa quy mô lớn và khách quốc tế cao cấp.

Theo ông Trần Phú Lữ - Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại và đầu tư TP. Hồ Chí Minh, việc sáp nhập các đơn vị hành chính từ ngày 1/7/2025 đã mở ra nhiều tiềm năng mới cho ngành Du lịch TP. Hồ Chí Minh.

“Đây là cơ hội quan trọng để TP. Hồ Chí Minh tái tổ chức hệ sinh thái du lịch theo hướng đồng bộ, hiện đại và phù hợp với định hướng phát triển bền vững trong dài hạn. Đồng thời, việc đầu tư vào hạ tầng giao thông và các dịch vụ hỗ trợ du lịch sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc thu hút nguồn lực xã hội hóa, đồng thời nâng cao khả năng kết nối giữa các điểm đến” -  ông Lữ cho hay.

Cần cải cách mạnh mẽ để doanh nghiệp du lịch thích nghi

Tại hội nghị gặp gỡ và trao đổi giữa doanh nghiệp ngành du lịch và chính quyền TP. Hồ Chí Minh vừa được tổ chức, bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó Tổng Giám đốc Vietravel cho biết: "Việc mở rộng địa giới hành chính mang đến cơ hội lớn để phát triển du lịch với nhiều tài nguyên mới. Tuy nhiên, để doanh nghiệp du lịch có thể tận dụng tốt cơ hội này, cần một loạt điều chỉnh từ chính sách đến hành chính, nhằm tháo gỡ các rào cản hiện hữu”.

Trước hết, bà Hoàng đề xuất cần sửa đổi Luật Du lịch 2017 cho phù hợp với bối cảnh mới. Cụ thể, nên bỏ quy định xử phạt hành chính đối với khách du lịch nước ngoài ở lại quá hạn, vì điều này ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch thân thiện. Ngoài ra, cần đơn giản hóa quy định về lưu trữ hồ sơ, cho phép số hóa tài liệu thay vì yêu cầu hướng dẫn viên phải mang theo bản giấy rườm rà. Thủ tục cấp đổi giấy phép kinh doanh và thẻ hướng dẫn viên cũng cần được tinh gọn để giảm gánh nặng hành chính.

Bên cạnh đó, bà cho rằng cần đồng bộ dữ liệu giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý, giúp tự động cập nhật thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh, từ đó minh bạch và tiết kiệm thời gian cho cả hai phía.

Một vấn đề đáng lo ngại hiện nay là tình trạng mạo danh doanh nghiệp du lịch để tổ chức hội thảo, sự kiện, gây thiệt hại uy tín. Vì vậy, cần có cơ chế xử lý cụ thể và nghiêm minh đối với các hành vi này. Đồng thời, bà Hoàng cũng cảnh báo về việc các tour du lịch “không đồng” đang làm xấu hình ảnh điểm đến, cần có chế tài rõ ràng để chấn chỉnh.

Khi TP. Hồ Chí Minh mở rộng với các vùng sông, biển, núi, bà nhấn mạnh việc cần định vị lại thương hiệu du lịch TP. Hồ Chí Minh, tránh tình trạng “loãng” hoặc rối loạn nhận diện. Theo bà, cần sớm xây dựng một chiến lược truyền thông mới để giới thiệu một TP. Hồ Chí Minh mở rộng, đa dạng và giàu bản sắc.

Cuối cùng, bà đề xuất phát triển các sản phẩm du lịch mới, gắn với mục tiêu phát triển du lịch xanh, bền vững đến năm 2050 theo định hướng quốc gia. Đây là cơ hội để TP. Hồ Chí Minh mở rộng khẳng định vị thế là trung tâm du lịch hàng đầu của cả nước, không chỉ về số lượng mà còn về chất lượng trải nghiệm.

Trong khi đó, ông Ngô Tuấn Tú, Giám đốc Công ty Du lịch Amadive chia sẻ, du lịch tại Côn Đảo chủ yếu mang tính mùa vụ, chỉ hoạt động hiệu quả trong khoảng 6 tháng, phần lớn thời gian còn lại bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết bất lợi.

Bên cạnh đó, hiện tượng đầu cơ vé máy bay và phòng khách sạn khiến giá cả bị đẩy lên cao bất thường nhưng thực tế lượng khách lại không tương xứng, dẫn đến nhiều hệ lụy như phòng bỏ trống, hướng dẫn viên thiếu chuyên môn, sản phẩm du lịch nghèo nàn, chủ yếu xoay quanh du lịch tâm linh.

Ngoài ra, ông Tú cũng chỉ ra rằng du lịch ban đêm tại Côn Đảo gần như “tắt đèn” sau 22h do thiếu điểm vui chơi, giải trí. Đây là một rào cản lớn nếu muốn phát triển kinh tế đêm.

Phản hồi ý kiến của doanh nghiệp tại Côn Đảo, đại diện Phòng Quản lý cơ sở lưu trú du lịch (Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh) cho biết: Công suất phòng trung bình tại Côn Đảo hiện dao động từ 35 - 40%, trong khi nhiều chỗ lưu trú vẫn bị “giữ chỗ ảo” trên các nền tảng đặt phòng trực tuyến.

Ngành du lịch TP. Hồ Chí Minh đang phối hợp với chính quyền địa phương để xử lý tình trạng này, hướng đến việc minh bạch hóa thông tin và tăng cường ứng dụng công nghệ vào quản lý dịch vụ.

Hoàng Bách