Khâu chuẩn bị cho việc gói bánh chưng tại Thạch Đồng - Hà Tĩnh
Đậu xanh đã chuẩn bị
Nếp thơm ngon đã được ngâm đúng thời lượng yêu cầu cho việc gói bánh chưng
Nhân đậu xanh đã được nấu chính
Thịt heo được chọn
Khuôn và lá dong
“Bên ngoài xanh lá dong xanh/Bên trong nếp mỡ, đỗ hành hạt tiêu. Bánh chưng hình vuông tượng trưng cho bầu trời, được Lang Liêu (con trai Hùng Vương thứ 6) làm nên từ những nguyên liệu rất gần gũi với đời sống của người nông dân. Màu xanh lá dong là hình ảnh của cỏ cây, đỗ xanh tượng trưng cho hoa trái, thịt lợn đại diện cho muông thú và gạo nếp chính là nền văn minh lúa nước của dân tộc Việt.
Cả nhà cùng tập trung cho việc gói bánh chưng
Các em nhỏ hân hoan với những chiếc áo dài ngày xuân
Chị Nguyễn Thị Hòa - Từ Kon Tum về cũng tham gia việc gói bánh
Mỗi thành viên trong gia đình một khâu việc
Việc gói bánh chưng để thờ cúng tổ tiên cũng mang một thông điệp của con cháu muốn báo cáo với tổ tiên về một năm làm ăn, sản xuất hanh thông, cùng cầu mong cho một năm mới thuận hòa, may mắn. Ngoài ra, phong tục gói bánh chưng còn mang ý nghĩa tinh thần rất lớn khi đây là dịp để các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau.
Ngày nay, tục gói bánh chưng tuy không còn được duy trì ở nhiều gia đình nữa, dẫu vậy, tục thờ bánh chưng ngày Tết vẫn được duy trì. Và, bánh chưng cũng được biến đổi nhiều về nguyên liệu, màu sắc nhằm tạo nên những nét độc đáo.
Chiếc bánh chưng đầu tiên đã xong
Chuẩn bị để nấu
Nồi bánh chưng đã hoàn tất chuẩn bị nấu
- Mọi thành viên trong gia đình thở phào với công việc gói bánh chưng
Trong mâm cỗ đón xuân ngày nay, những chiếc bánh chưng xanh vuông vắn khiến ta nhớ đến sự tích bánh chưng, bánh dày tượng trưng cho quan niệm về vũ trụ của người Việt xưa. Bánh chưng được làm từ các nguyên liệu gạo nếp, đậu xanh, thịt heo và gói trong lá dong... Bánh được làm vào các dịp Tết cổ truyền của dân tộc Việt và vào ngày mùng 10 tháng 3 Âm lịch, tức vào ngày giỗ tổ Vua Hùng. Vì có từ thời vua Hùng thứ 6, bánh chưng song hành cùng lịch sử dân tộc và trở thành linh hồn ngày Tết. Những người từng trải qua Tết xưa như những năm 40-50 của thế kỷ về trước, thường nhớ về Tết cổ truyền với những chiếc bánh chưng được chọn lựa cầu kỳ từ chiếc lá dong, hạt nếp cái hoa vàng, đỗ xanh cho tới lạt tre.
Hoàng Hữu Quyết
