Vừa qua, vụ việc liên quan Võ Thị Ngọc Ngân (Ngân 98) – bị bắt vì sản xuất, buôn bán thực phẩm chức năng giả chưa kịp lắng xuống thì ngày 5/11, công an tỉnh Đồng Nai tiếp tục khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Quốc Vũ - chồng ca sĩ Đoàn Di Băng cùng đồng phạm do sản xuất kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body giả mạo. Những vụ việc này cho thấy tình trạng lợi dụng hình ảnh người nổi tiếng để tiếp thị hàng kém chất lượng đang trở nên phổ biến, đánh vào niềm tin thay vì sự hiểu biết của người tiêu dùng.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân sâu xa nằm ở lỗ hổng hậu kiểm. Sau khi doanh nghiệp hoàn tất hồ sơ công bố sản phẩm, việc giám sát thực tế hầu như bị buông lỏng. Nhiều nơi thay đổi công thức, sử dụng nguyên liệu rẻ tiền nhưng ít bị phát hiện. Đại diện một doanh nghiệp thực phẩm cho rằng, cần áp dụng cơ chế kiểm tra định kỳ sau công bố, đối chiếu giữa mẫu đã được kiểm nghiệm với hàng đang lưu hành để ngăn vi phạm từ sớm.
Trên môi trường trực tuyến, hàng giả cũng lan nhanh không kém. Ông Nguyễn Minh Đức, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, nhận định việc lập gian hàng trên sàn TMĐT chỉ mất vài phút, tạo điều kiện cho đối tượng gian lận hoạt động. Do đó, sàn TMĐT cần yêu cầu định danh người bán, xác minh giấy tờ hợp pháp và chủ động gỡ bỏ sản phẩm vi phạm.
Về phía cơ quan quản lý , ông Nguyễn Quang Huy, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) – Sở Công Thương TP.HCM, cho biết tình trạng buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng đang ngày càng tinh vi. Các đối tượng lợi dụng nhiều kênh như chợ truyền thống, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, thậm chí livestream để tiêu thụ hàng, khiến việc truy vết gặp nhiều khó khăn. 
Theo ông Huy, chế tài hiện nay chưa đủ mạnh, nhiều người sẵn sàng chấp nhận tiền phạt như một phần chi phí vì vẫn thu được lợi lớn. Để ngăn chặn, TP.HCM đang phối hợp với các sàn TMĐT tăng cường kiểm soát, yêu cầu gỡ bỏ sản phẩm vi phạm và triển khai chương trình “tick xanh trách nhiệm” giúp người tiêu dùng nhận diện doanh nghiệp uy tín. Trong hai tháng cuối năm 2025, lực lượng QLTT sẽ tập trung kiểm tra các nhóm hàng có nguy cơ bị làm giả cao như mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, sữa và vàng.
Các chuyên gia khẳng định, để ngăn hàng giả triệt để, phải xử lý tận gốc – từ kiểm soát nguồn nguyên liệu đến siết hậu kiểm và định danh người bán. Chỉ khi pháp lý đủ mạnh và người tiêu dùng chủ động bảo vệ mình, thị trường mới có thể lấy lại niềm tin và sự an toàn trong mỗi giao dịch.
Nam Sơn (t/h)
